‘Er is geen politicus die aan mijn moeder denkt’

Deze week publiceerde peilingbureau Opiniehuis de Etnobarometer, een onderzoek naar het stemgedrag van Nederlanders met een migratieachtergrond. De uitkomst was niet geheel verrassend: veel mensen met Turkse of Marokkaanse roots die vroeger op de Pvda stemden, zullen hun hoop nu op de beweging DENK vestigen. Hiermee verliezen de sociaaldemocraten een belangrijk deel van hun electoraat.

Mijn moeder stemt ook al veertig jaar op de Pvda, aangemoedigd door mijn vader en zijn fabrieksvrienden, aan wie werd verteld dat de partij zich inzette voor arbeiders, minderheden en kwetsbaren, precies de groep waartoe mijn ouders behoorden.

Hoewel zij dus al een tijd in dit land wonen, is hun positie nooit écht veranderd.

Enerzijds door hun eigen desinteresse en onwetendheid, anderzijds door de passieve houding van de Nederlandse overheid, die het belang van goede integratie heeft onderschat, iets waar we nu allemaal last van hebben. Dat veel allochtonen overstappen naar DENK, duidt echter niet op het feit dat intellectuele zelfredzaamheid alsnog voor een homogene samenleving heeft gezorgd.

De beweging van Tunahan Kuzu en Selçuk Öztürk is eenkennig en ultraconservatief. Al in een vroeg stadium bleek dat zij zich vooral gaan richten op moslimjongeren die zich afzetten tegen de Nederlandse samenleving, bijvoorbeeld door de opkomst van Geert Wilders, van wie ze elke dag te horen krijgen dat ze beter kunnen oprotten naar hun eigen land. Valt DENK iets kwalijk te nemen? Ja, ze zorgen voor polarisatie tussen allochtonen onderling. Aan de andere kant: als iedereen je uitkotst, is het begrijpelijk dat je gaat hokken. Maar als de Etnobarometer duidelijk maakt dat veel mensen met een migratieachtergrond voor deze club kiezen, gaat dat dus wel om burgers met een duidelijk profiel.

Er bestaan genoeg minderheden met dezelfde roots die niet religieus, conservatief en rancuneus zijn. Zij ondernemen, studeren en dragen op een keurige manier hun steentje bij aan de samenleving, maar zien elke dag op televisie dat de afkomst van hun grootouders wordt gepolitiseerd.

Er wordt nog steeds een denkfout gemaakt: niet iedereen met een islamitische achtergrond is automatisch een godsdienstwaanzinnige. In Nederland is er het afgelopen decennium wel op deze manier met deze mensen omgegaan.

Daarom voelt een aanzienlijk deel zich ontzettend verweesd.

Want als je bijvoorbeeld op het CDA zou willen stemmen, omdat het partijprogramma bevalt, evenals de roep om respect en fatsoen, loop je wel het risico dat de partij opnieuw in een gedoogkabinet met de PVV stapt, net als zes jaar geleden. En een geslaagde ondernemer met een paar eigen bedrijven zou normaliter vrij snel voor de VVD kiezen. Maar die partij besloot na een mislukte samenwerking met de extremisten om dan maar zelf Geert Wilders volledig te imiteren – de onverzoenlijke boodschap wordt alleen iets gepolijster gebracht.

Volgens de Etnobarometer zoeken veel allochtonen daarom aansluiting bij Groenlinks, die in Jesse Klaver een aansprekende lijsttrekker heeft gevonden.

Maar niet iedere Nederlander met een migratieachtergrond is progressief.

De opkomst van DENK zorgt ervoor dat veel minderheden, die vroeger lak aan de verkiezingen hadden, deze keer wel naar de stembus zullen gaan. Maar tegelijkertijd wordt de afkeer van de politiek alleen maar groter en de keuzes moeilijker. Het zal resulteren in desinteresse. Want als ik mijn moeder alle partijprogramma’s voorhoud, inclusief een profiel van de partij en de bijbehorende politici, moet zij vooral concluderen dat ze tegenwoordig tot een groep behoort die voor niemand interessant is. En zij is niet de enige.