'De oorlog hield niet op met "we got him"'

Het was een nacht in maart 2003 en ik luisterde hoofdschuddend naar Amerikaanse AM-radio waar live verslag werd gedaan van de invasie van Irak. Op zoek naar Weapons of Mass Destruction die nooit gevonden werden, terwijl die de verantwoording vormden onder een oorlog die in werkelijkheid gevoerd werd vanwege verkeerd gemikte Amerikaanse vergelding voor 9/11, oliedollars en een erekwestie voor de familie Bush.

Dictator Saddam Hoessein werd eind 2003 wel gevonden (‘We got him’), en na berechting in Irak ter dood veroordeeld. ‘Good knot,’ kopte The New York Post in december 2006 tevreden boven een uitgelekte foto van zijn verhanging. Daarmee hield de oorlog niet op.

Sinds de invallen van de VS en haar coalitievrienden in Afghanistan en Irak, zagen we talloze herschikkingen van machtsverhoudingen in het Midden-Oosten, mislukte pogingen tot ‘nation building’ (die aantoonden dat democratie geen exportproduct is), burgeroorlogen in Libië en Syrië, en de opkomst van IS. Dat allemaal met een garnering van honderdduizenden (zo niet miljoenen) burgerslachtoffers en enorme (militaire) offers van Arabische en westerse landen.

Amerika is moegestreden, en de rest van de wereld in onbalans gegooid door de strijd in volatiele islamitische stammenlanden. Met name in armere Amerikaanse staten werden de rijen parkeervakken voor gehandicapte veteranen langer en langer, evenals de lijst met door PTSS gedreven zelfmoorden. Splinters van het conflict regenen in de vorm van ongewenste massamigratie en (jihadistische) aanslagen wereldwijd neer.

Donald Trump werd mede gekozen op zijn belofte geen nieuwe oorlogen te beginnen. Maar het geweld en de dreiging houden niet op. IS blijft zich oprichten, Iran zoekt ruzie, Erdogan heeft het democratische licht in Turkije uitgedaan en de Russen trollen overal tussendoor.

Nu probeert Trump van de Iraakse erfenis af te komen: ‘The United States has spent EIGHT TRILLION DOLLARS fighting and policing in the Middle East. Thousands of our Great Soldiers have died or been badly wounded. GOING INTO THE MIDDLE EAST IS THE WORST DECISION EVER MADE,’ twitterde hij.

De president trekt zijn legers terug uit Noord-Syrië en prompt valt Turkije de aldaar aanwezige Koerden aan, onze bondgenoten in de strijd tegen IS. Iedereen spreekt er schande van, ook vanwege de nieuwe burgerslachtoffers die er zullen vallen. Maar moeten we ook niet de vraag stellen of het in de steek laten van de Koerden een verlies is dat we moeten nemen om te voorkomen dat we tot in de eeuwigheid koorddansen boven andermans mijnenveld?