Emile Ratelband: 'De grootste liefde van mijn leven wil geen contact meer'

De laatste keer dat we je spraken, stond je op deze plek als aanhanger van het boeddhisme afgebeeld in monnikskledij en kaalgeschoren hoofd.
‘Dat haar is inmiddels weer terug en ik draag mijn eigen kleding weer. De lessen die ik heb geleerd, zijn wel helemaal geïntegreerd in m’n leven. Mijn ware ik is naar buiten gekomen, wat mij ertoe heeft aangezet om naar Thailand te verhuizen. Komend voorjaar emigreer ik. Niet dat ik daar stilletjes in een klooster ga zitten, maar ik ga het daar wel op een andere manier doen dan hier. Ik voel een enorme onvrede in mijzelf hoe het in Nederland is geregeld op politiek, sociaal en economisch niveau. Ik denk dat ik geen enkele invloed meer kan uitoefenen op het systeem zoals dat nu voortdendert. Thailand ken ik goed, aangezien ik er vijftig jaar geleden ook al eens twee jaar heb gewoond. Samen met een gozer die ik tegenkwam in het vliegtuig zette ik er een zeilschool op en hebben we, met veelal Amerikanen die uit de oorlog in Cambodja en Vietnam kwamen als klanten, ontzettend goed de kost verdiend. Toen is natuurlijk niet te vergelijken met nu, al was het maar omdat ik toen nog geen kinderen had. Ik weet echter op elke plek waar ik kom met mijn skills nieuwe kansen en mogelijkheden te zien. Ik ga een nieuw bedrijf starten en een ander leven beginnen.’

Waarom ben je er destijds niet gebleven?
‘Tijdens een van mijn bezoekjes aan Nederland werd ik verliefd op de vrouw waarmee ik later getrouwd ben: Jenny, de dochter van de groenteboer. Zij wilde niet in Thailand wonen en dus ben ik teruggekeerd. Ruim 26 jaar ben ik samen geweest met de grootste liefde van mijn leven. Nu wil ze geen contact meer. Als ik haar bel, neemt ze zogenaamd de telefoon niet op en op verjaardagen van de kinderen groeten we elkaar alleen beleefdheidshalve. Ik zou graag willen dat ons contact beter was, maar ik respecteer dat het over is tussen ons, haar leven een andere wending heeft gekregen en ze niet meer belast wil worden met mijn verhalen. Jenny zegt dat ik tamelijk dwingend ben, maar dat herken ik totaal niet. Ik dacht dat ik altijd meegaander was. Ze had nu een vent met wie ze een baby’tje zou krijgen, maar dat bleek toch niet het geval te zijn. Tja, zo’n ideale vent als ik ga je natuurlijk nooit meer vinden.’

Wat maakt Thailand zo aantrekkelijk?
‘Het klimaat en de mensen zijn fantastisch, het eten en de structuur goed geregeld. Als ik daar eenmaal zit, denk ik dat ik er qua gesteldheid moeiteloos nog tien jaar aan vast kan plakken. Ik leef daar straks met een heel andere snelheid in een maatschappij die helemaal is ingericht op het boeddhisme. De energie die er hangt, beviel me vijftig jaar geleden al en vandaag de dag nog steeds. Het is de bedoeling dat ik rond februari of maart mijn koffers pak, af hankelijk van wanneer de nieuwe documentaire over mijn leven klaar is. Duurt dat een paar weken langer, dan wachten we nog even. Deze vierdelige serie van 40 minuten per af levering is een samenwerking tussen Videoland en Netf lix en kan qua verhaallijn nog alle kanten op. De basis is mijn verleden en wat ik allemaal doorstaan heb om te komen waar ik nu ben. Mensen vinden het heel spannend wat ik elke dag doe met al mijn verschillende projecten, naast het BN’er-schap waar iedereen me wel van kent. We maken momenteel dagelijks opnames en wie weet draaien we de slotscène wel in Hua Hin op Phuket wanneer ik daar mijn villa betrek.’

Voor wie maak je die documentaire?

‘Ik wil een soort legacy nalaten voor mijn kinderen, zodat ze later kunnen zien wie hun vader werkelijk was. Zij hebben vaak een ander denkbeeld over papa dan hoe ik echt in elkaar steek. Een pijnlijk punt in het maakproces is dat Jenny niet wil meewerken. Zij is een groot gedeelte van mijn leven en wordt dan ook besproken. Ik had het graag anders gezien. De tragiek van mijn levensverhaal is echter een andere dan het beëindigen van mijn huwelijk. Ik wilde mijn leven altijd zo vormgeven dat ik als vader niet het plaatje zou herhalen waarin ik zelf ben opgevoed. Namelijk dat ik nauwelijks aandacht kreeg van mijn ouders die vooral druk bezig waren met het vormgeven van hun eigen leven. Nu ik in de herfst van mijn leven ben aangekomen, moet ik echter toch constateren dat ik dat, net als hen, zelf ook gedaan heb.’

Veertien maanden geleden werd je, na een lange zoektocht naar een draagmoeder, vader van je achtste kind. Gaat zij met je mee?
‘Mijn kleine Betheke-Pleun. Haar moeder heeft het er zwaar mee dat ik met dat kind naar Thailand ga, maar ze krijgt van mij een open ticket, zodat ze zo vaak kan komen als ze wil. Ik ontneem haar Betheke dus niet, maar uiteindelijk heb ik wel het ouderlijk gezag. Ze woont bij mij, ik bepaal wat goed en fout is en zal altijd de beslissende stem hebben. Die rechten en plichten heb ik heel duidelijk met haar besproken, los van het feit dat ze zich natuurlijk heus wel met de opvoeding mag bemoeien. Verder heb ik nog dochter Beau-Aimee die in Amsterdam studeert, Royce die bij zijn moeder woont en nog een stuk of vier andere kinderen rondlopen. Zij krijgen ook allemaal een open ticket en mogen altijd langskomen.’

‘Ruim 26 jaar ben ik samen geweest met de grootste liefde van mijn leven. Nu wil ze geen contact meer’

En dan is er nog je zoon Emilio van twaalf...
‘Ook hij gaat met me mee. Emilio is door de rechter bij mij geplaatst omdat hij negen keer bij zijn moeder van huis is weggelopen en bij mij aanklopte. Waarom? Als hij bij mij is, mag hij zijn moeder zo vaak zien als hij wil, maar andersom mag hij niet bij mij op bezoek als hij bij haar staat ingeschreven. Dat wil ze niet. Daarom koos hij uiteindelijk voor mij, met als gevolg dat zijn moeder hem nu al vier keer de deur heeft gewezen. Ze wil hem niet spreken of ontvangen, omdat ze zich door hem verraden voelt. Sterker nog, ze heeft hem duidelijk laten weten hem nooit meer te willen zien als hij met mij in het vliegtuig naar Thailand stapt. Een vreselijke boodschap voor zo’n jongen, maar gelukkig is hij erg volwassen en heeft hij een vader die overal een positieve draai aan geeft. Ik heb hem duidelijk gemaakt dat ook dit weer voorbijgaat. Er komt een moment dat ze op haar knieën ligt met de vraag of ze ’m alsjeblieft weer mag zien. Ik ben nu vooral heel blij dat hij van een koud kikkerlandje waar hij niks mag, straks in een heerlijk land met een groter huis, zwembad en airconditioning komt, waar veel meer vrijheden zijn dan hier. Dat gaat voor hem een fantastisch leerproces worden.’

Waar gaan ze heen als jou iets overkomt?
‘Die kinderen gaan naar school en een sportclub. Daar ontmoeten ze nieuwe vriendjes en vriendinnetjes die ook weer ouders hebben. Ook bestaat er een heel grote Nederlandse gemeenschap in Thailand, dus dat netwerk is er zo. Ik weet ook wel dat ik niet het eeuwige leven heb, maar ik weiger te denken aan vragen als: wat nu als ik morgen onder een auto kom, aan het mes geregen word of een ongeneeslijke ziekte krijg? Dat zit niet in mijn hoofd en laat ik er ook niet door anderen in planten. Als ik dat had gedaan, dan was ik ook niet de friethandel in gegaan. Dat was echt een gok met honderdduizenden euro’s. Poffertjes bakken in Canada en alles wat daarna kwam, dat had ik dan ook achterwege gelaten.’

Welke business ga je in Thailand opzetten?
‘De Green Deal van Frans Timmermans (waarin staat dat de EU in 2050 klimaatneutraal moet zijn, red.) houdt in dat driekwart van de boeren moet verdwijnen. Uit Nederland! Ons land beslaat slechts 0,2 procent van het totale wereldoppervlak, maar toch zijn we de grootste exporteur van agrarische producten. Wat nou als al onze koeien en paarden straks weg zijn? De discussie rondom dit onderwerp heeft me op het spoor van krekels gezet. Die beesten bestaan voor 70 procent uit proteïne, een van de belangrijkste bouwstoffen waarop wij als mensen lopen. Ik begin daarom een eigen krekelfarm. Het is de bedoeling om die beesten in te vriezen als ze nog goed zijn, dan te vermalen en er uiteindelijk voedsel van te maken. Kant-en-klaar vlees, broodmeel, noem maar op.’

Benieuwd naar de rest van het interview? Je leest 't in de nieuwste Revu of op Blendle.

In de rest van het artikel blikt Emile Ratelband onder meer terug op de zaak die hij aanspande om in zijn paspoort twintig jaar jonger te worden verklaard. 'Het punt dat ik ermee wil maken is een duidelijke. Ik doe al sinds 1986 aan personal power en de kracht in jezelf naar boven halen. Ik leef sindsdien op een manier zoals de enkeling pas een paar jaar leeft. Oftewel: met gezonde voeding, zuurstof, de juiste waterhoeveelheden en nadenken over wie je bent, waar je bent en het punt waar je naar toe wil. Ik ben daarom een 52-jarige met de ervaring van een 72-jarige die op een gezonde manier de 95 gaat halen en er dan zelf een keer, op zijn eigen manier, uitstapt.'