‘Een beetje open is net zoiets als een beetje zwanger’

Het was niet slim om de persconferentie van Ernst Kuipers aan te zetten. Meestal mijd ik die frustrerende bureaucratische finetune-momentjes voor gewenst gedrag en niet alleen omdat alles toch al dagen eerder strategisch gelekt was. Maar ditmaal voorspelden de ‘ingewijden’ grootse versoepelingen, dus zette ik Ernst toch even op.

Bij de eerste zin ging het al mis. ‘Nederland gaat weer open,’ sprak de minister met het grauwe gelaat van een grafdelver met krakende stem. Het klonk als een beperkende maatregel. Daarop volgde een stappenplan, ingekleed in talloze mitsen en maren en een heleboel waarschuwingen. Uiteindelijk blijkt Nederland helemaal niet ‘open’ te gaan, hooguit wat minder dicht. We krijgen 1G. De coronapas blijft. Mondkapjes ook.

Ben ik er toch weer ingetuind. Afgelopen maand at, dronk en sliep ik in België, Frankrijk, Spanje en Portugal en onderweg werd duidelijk dat de pandemie overal naar de achtergrond is verdwenen. Er zijn alleen nog regeltjes die in verschillende gradaties van lankmoedigheid worden opgevolgd. Omdat het nou eenmaal usance is, die regeltjes die maar niet weggaan.

Desalniettemin kreeg ik het gevoel dat mensen blij waren met de versoepelingen. Als je twee jaar lang in toenemende beperkingen wordt aangelijnd, is een lichte viering van de ketting al meteen een feestje waard. Zo werkt mijn brein helaas niet. Een beetje open is net zoiets als een beetje zwanger. Dit is geen heropening van Nederland.

Zelfs ‘versoepeling’ is een verraderlijk woord. De coronapas wordt afgeschaald, maar niet afgeschaft. Wie de plannen van de Europese Unie een beetje volgt, weet dat de QR-code nog tot zomer 2023 verlengd gaat worden en ook dat de EU gretig is om de coronapas als opstapje te gebruiken voor een ‘Europese digitale identiteit’.

Noodzaak heeft de technologische stappen versneld, propaganda heeft de (bewezen schijnveilige) coronapas tot instrumenteel middel tegen de pandemie opgepijpt en het lijkt er op dat de meerderheid der mensen vertrouwt op de goede bedoelingen van het politieke bestuur.

Het is helaas een denkfout dat de som van goede intenties altijd goede uitkomsten zal hebben. Brussel en Den Haag zitten vol goede bedoelingen, maar die stranden op ambtenaren in werk- en stuurgroepen die allemaal een stukje invloed op je leven willen. Minder CO2, minder suiker, kleinere veestapel, wat te doen met stikstof, hoe bestrijden we witwassen en zouden we niet altijd onze medische status moeten kunnen tonen voor de veiligheid van anderen?

Geen pandemisch virus in de geschiedenis is permanent bij ons gebleven, maar ditmaal zullen voor altijd bijwerkingen in wetten en regels blijven bestaan, gehandhaafd via digitale infrastructuren. Covid-19 is een Chinees virus in meer dan één opzicht.

Wie denkt dat Nederland ‘opengaat’: grondrechten zijn individueel en onvervreemdbaar, geen door de staat gegund groen vinkje.

Ben jij ook zo iemand die graag haantje de voorste is? Mooi. Volg Nieuwe Revu dan op Facebook, dan krijg je de columns altijd als eerste te zien. Of abonneer op onze nieuwsbrief. Sturen we onze beste artikelen gewoon naar je toe.