Leon Verdonschot: 'Dat Geert Wilders het desondanks volhoudt, is een bijna bovenmenselijke prestatie'

Beste Geert Wilders,

Lijsttrekkers komen en gaan, Geert Wilders blijft altijd staan. Zie daar de enige zekerheid in een tijd waarin de ene parlementariër na de andere zijn of haar vertrek uit de politiek bekendmaakt. Het einde van het tijdperk-Rutte, het einde van het tijdperk-Kaag, het einde van het tijdperk-Leijten: tussen al die prominente namen zou je bijna vergeten dat we na november waarschijnlijk ook nooit meer een ouderenpartij in de Tweede Kamer zullen hebben, de politieke stroming die voor altijd duidelijk heeft gemaakt dat het verstrijken der jaren niet tot milde wijsheid hóéft te leiden.

Was het een paar jaar geleden nog een vertrouwd beeld dat lijsttrekkersdebatten een treffen waren tussen mannen in blauwe pakken, in november staan waarschijnlijk de vrouwelijke partijleiders Yesilgöz, Bikker, Marijnissen, Kuiken, Ouwehand, Van der Plas en Simons naast elkaar. Naast, en tegenóver, maar ook hier zou een grote verandering kunnen optreden: met het vertrek van Mark Rutte, de enige Nederlandse premier die Nederlandse pubers ooit hebben gekend, zou ook een nieuwe start kunnen worden gemaakt. Debatten met iemand die zoveel verleden met zich meedraagt, worden logischerwijs een uitwisseling van een steeds langere lijst verwijten over dat verleden, confrontaties ook met oude beloften van steeds langer geleden. Met name de debatten tussen Rutte en u leken de laatste keren op het terugkijken van oude opnamen. Nieuwe gezichten leiden hopelijk ook tot nieuwe debatten.

Maar wat echt aan verandering toe is, dringend zelfs, is het klimaat waarin dat maatschappelijk debat in Nederland wordt gevoerd. Politiek actief worden betekent niet alleen intekenen voor lang en hard werken tegen een zeer geringe waardering, het is ook een garantie geworden voor een leven vol bedreigingen, scheldpartijen en intimidaties. Iedere politicus, van links tot rechts, heeft daar onder te lijden, en als die politicus een vrouw is, kan ze niet alleen op veel meer gescheld en gedreig rekenen, maar ook op extra aandacht voor haar uiterlijk, gecombineerd met de goorste verkrachtingsfantasieën. Dat Sigrid Kaag de Nederlandse politiek verlaat, komt voor een belangrijk deel door dat klimaat, dat niet alleen de betrokken politici bedreigt, maar ook onze democratie. Iedere politicus, van Esther Ouwehand tot Caroline van der Plas, heeft daar terecht zijn of haar walging en verontrusting over uitgesproken.

De enige van wie verontwaardiging ontbrak was u. Nota bene de man die als geen ander weet hoe het is om door bedreigingen in onvrijheid te leven, meer en langer dan wie ook. Dat u het desondanks volhoudt, is een bijna bovenmenselijke prestatie. Maar het zou tot solidariteit moeten strekken met andere bedreigde politici, niet tot een tweet met de tekst ‘Ik woon al bijna 20 jaar in een safehouse, kan niet alleen over straat en toch ga ik altijd maar dan ook altijd door.’ Politiek actief zijn als een wedstrijd in het doorstaan van omstandigheden die er helemaal niet zouden moeten zijn. ‘Wat stelt zo’n idioot met een fakkel voor je huis nou voor joh, ik héb niet eens een normaal huis!’

Precies dit merkwaardige machismo draagt bij aan de normalisering van bedreigingen, omdat je niet de bedreigers aanklaagt, maar de bedreigde. Absurd en pijnlijk dat dat uitgerekend komt van de meest bedreigde man van het land.