Luuk Koelman: 'Klimaatactivist José denkt dat ze de oplossing is, maar is juist onderdeel van het probleem'

Op X lees ik een lange thread van ene José D. uit de Achterhoek. Ze vertelt waarom ze ‘na jaren niet vliegen’ toch tickets naar Thailand heeft geboekt. José is een alleenstaande moeder met drie tieners. Ze eet vegan, rijdt elektrisch, heeft zonnepanelen en koopt weinig. Niets bijzonders dus. Maar nu willen haar kids ver weg op vakantie. Dus zeiden ze tegen haar: ‘Je doet al zoveel wél goed (...) waarom onthoud je jezelf van alles, terwijl de rest van de wereld wél gewoon vliegt? Wat los je daarmee op?’ José was meteen om: ‘Bangkok, here we come!’

Ze twittert uitgebreid over de vakantie. Niets is te gek. Snorkelen, wifi-dagen aan het zwembad en knuffelen met asielolifanten; de ethical elephant experience. Drie weken later is José weer thuis. Om haar vijftigste verjaardag te vieren, neemt ze deel aan de blokkade van de A12: ‘Ben blij dat ik m’n stem kan laten horen.’ Dat doet José ook middels een boze tweet aan de Appie, waarin ze op hoge toon vraagt waarom de grootgrutter mandarijnen invliegt vanuit Zuid-Afrika, want die hebben een ‘giga grote footprint’.

Wat verderop in haar tijdlijn linkt ze naar een zomerinterview dat RTL Nieuws met haar had. Openingszin: ‘Als de kinderen uit huis zijn, ga ik verre reizen maken.’ Mijn hemel. Is dit mens echt? Haar twitteraccount hangt nota bene van klimaatprediking aan elkaar. Bovenaan haar tijdlijn heeft ze een tweet vastgepind, waarin ze betoogt dat iedereen met de trein op vakantie moet. Scroll door haar updates en je stuit op een foto van de Zaanse Schans. José: ‘Als iedereen die windmolens horizonvervuiling vindt, nou ook eens stopt met vliegen...’ Aha, denk je dan als lezer. Zij vindt windmolens géén horizonvervuiling, dus daarom mag ze vliegen.

Die José. Ze denkt dat ze de oplossing is, maar in werkelijkheid is ze onderdeel van het probleem. Zelfs vele malen meer dan klimaatontkenners als Henk en Ingrid, die met hun Kip-caravan op camping Weltevrede in Zoutelande staan. Logisch dus dat José op X de wind van voren krijgt. Waarop ze ook nog eens verongelijkt olie op het vuur gooit: ‘Even de nationale pispaal omdat ik niet 365 dagen per jaar heilig ben.’

Maar dat is natuurlijk niet de reden. Niemand hoeft perfect te zijn. Het punt is dat José anderen de maat neemt, maar haar eigen gedrag excuseert. Ze is als een multinational, die zichzelf dolgraag profileert als ‘groen’, maar dan enkel voor de buitenwacht en als het toevallig zo uitkomt. Geen wonder dat José communicatieadviseur van beroep is. Ze is de vrouw op de buurtbarbecue die, met een berg spareribs op haar plastic bordje, anderen aanspreekt op hun vleesconsumptie.

Maar hé, misschien ben ík hier wel de sukkel. Trap ik overal met open ogen in. Bestaat die hele José niet. Is ze gewoon het nieuwe typetje van de marketingafdeling van Corendon. Zien we haar straks op billboards bij Schiphol, in haar hangmat op het strand van Koh Samui. Schaterlachend, duim omhoog. Met daaronder de tekst: ‘Ik zei het toch? Niet 365 dagen per jaar heilig!’