'Conversatie is een wapen, het enige alternatief is geweld'

Het filmen begint op een ongelukkig moment. ‘Ik doe u niks, ik kan u nu, als ik zou willen, helemaal in elkaar slaan...’ zegt de 16-jarige Turks-Nederlandse Cihan tegen de eenzame demonstrant op het klapstoeltje. Pegida-frontsoldaat Edwin Wagensveld demonstreert in Eindhoven tegen de islam.

Hij strijdt met sneue middelen, maar niet ten onrechte: de islam is de grootste ideologische bedreiging voor progressie, democratie en vrijheid, en vergif voor wetenschap, kunst en cultuur. Volgens de islam is de islam namelijk compleet, en al het andere overbodig. Onderwerp u, en we zullen zalig zijn. Doodeng.

Wat je niet gelijk zag, is wat vooraf ging: een journaliste vraagt enkele jongeren of iemand eenzame Edwin wil aanspreken. ‘Ga naar die geitenneuker-profeet van je, rot op,’ is diens antwoord als Cihan de poging waagt.

Wagensveld protesteert rigide en dogmatisch, gelijk het geloofssysteem dat hij meent te bestrijden. Barbecueën voor een moskee is net zo’n egoïstische daad als bidden voor wereldvrede: je bevredigt jezelf, maar bereikt niks.

‘Ik doe u niks, ik kan u, als ik zou willen, in elkaar slaan. Dat doe ik niet, zo ben ik niet. Het enige wat ik wil, is gewoon even met u praten. Als u mij uitlegt waarom niet, dan ga ik weg.’ Cihan kiest ongelukkige woorden om aan te geven dat hij enkel wil praten. Maar ja, 16 jaar: een beetje straat en een beetje bleu.

‘Ik ben de autochtone Nederlanders wat verplicht, maar jou niet,’ riposteert Wagensveld zichzelf achteloos naar het randje van racisme. ‘Ik ben in Nederland geboren en ik ben er trots op,’ kaatst Cihan. 

‘Je hebt twee paspoorten, dan ben je voor mij geen 100 procent Nederlander. Ik ben daar niet trots op, laat dat duidelijk zijn,’ bitst Wagensveld. 

Cihan: ‘Gaat u niet met mij praten?’

‘Ik praat alleen met Nederlanders.’ Daar ging Wagensveld over de rand.

Maar verdomd, wat kreeg hij veel bijval. Hij een held, het jochie de hufter. Ik begreep het nog ook: omdat de veiligen van haven en goed de critici van islam steeds voor racist uitmaken, is racisme de oogst. Dan maakt het mensen niet meer uit. Als iedereen racist is, is niemand het nog. Veiligheid in aantallen, beschut in een uitgeholde beschuldiging.

Maar als je echt denkt beter te zijn dan wat je zegt te bestrijden, blijf dan altijd praten. Conversatie is een wapen, het enige alternatief is geweld. En we weten dat de islam daartoe bereid is.