Uit de dood herrezen: troeteljunk Pete Doherty

1. Teesdale Street, Londen

Een dakloze duwt een lege winkelwagen langs flats in Teesdale Street, een straat in de Londense wijk Bethnal Green. Jongeren doen op een trapveldje alsof ze Phil Foden, Martin Ødegaard of Raheem Sterling zijn. Peter ‘Pete’ Doherty Junior woonde in het jaar van zijn doorbraak – 2002 – op nummer 112a met zijn vriend en medeoprichter van The Libertines: Carl Barât. Ze noemden hun appartementje The Albion Rooms. Dat deden ze met alle flatjes en huisjes die ze tijdens hun turbulente loopbaan deelden.

Pete werd in 1979 geboren in Hexham, een stadje in Northumberland. Zijn vader Peter diende het Britse leger en verhuisde met zijn gezin naar een barak in het Duitse Krefeld. Peter Sr. hield van orde en regelmaat en eiste van zijn zoon en twee dochters dat ze deugdzame, gedisciplineerde Britten zouden worden.

Aan het begin van de jaren negentig vloog Peter Sr. naar Irak voor de Golfoorlog, hij bleef een half jaar weg, keerde terug als een held en toen wilde Peter Jr. ook soldaat worden. Dat veranderde nadat Peter Sr. en zijn gezin terug naar Engeland verhuisden. Pete werd fan van Queens Park Rangers, ging met zijn vader naar uit- en thuiswedstrijden en begon op zijn veertiende een fanzine met de titel All Quiet on The Western Avenue. Hij interviewde sterren als Les Ferdinand, in zijn voorwoord noemde hij zich ‘Peter Doherty Jnr, youngest fanzine editor in the country’.

Hij kreeg de droom profvoetballer te worden, maar scouts vonden hem te traag en Pete probeerde sindsdien rockster of professioneel schrijver te worden. Hij las elke week New Musical Express, zette The Man Don’t Give a Fuck van de Super Furry Animals op repeat, luisterde vaak naar I Should Coco van Supergrass. Op zijn vijftiende hoorde Pete voor het eerst een plaat van Morrissey: Vauxhall and I. Hij ging naar platenzaak Music & Record Exchange en stal zoveel mogelijk oud werk van Morrissey’s band The Smiths.

Op een middag werd Pete voorgesteld aan een negen maanden oudere romanticus met een paardenstaart. Carl Barât en hij rookten samen weed, speelden Smiths-songs op hun gitaar en richtten een band op. De vrienden dronken veel en vochten vaak. Allebei wilden ze beroemd worden en daarom legden ze het steeds weer bij. Pete en Carl gingen eerst samenwonen in een flatje in Camden Town, Londen en daarna in Teesdale Street. Petes vader kwam eens langs en noemde het een shithole, Carl vond hij een klaploper met vies lang haar. Pete verzon de naam van hun band na het lezen van een Marquis de Sade-boek met de titel The Lusts of the Libertines. Hij citeerde de pikantste passages aan Carl en ze besloten The Libertines te gaan heten. Pete schreef een song met de titel Albion. Dat woord was essentieel voor hem, het stond symbool voor een idyllisch, vriendelijker, romantisch Engeland.

In zijn memoires noemt Pete de vele opiumverwijzingen in Keats’ poëzie ‘de zaadjes van mijn wens om heroïne te proberen’

Pete stopte na een jaar universiteit met studeren, nam een baantje als doodgraver en verkocht programmaboekjes in het Victoria Theatre en The Old Vic. Hij las vooral schrijvers die zichzelf te gronde richtten zoals Charles Bukowski, Oscar Wilde en Hunter S. Thompson, dat wilde hij later ook. Pete citeerde gedichten van John Keats uit zijn hoofd en werd geïntrigeerd door diens ‘romantische visie van een droomachtige staat’. In zijn memoires noemt Pete de vele opiumverwijzingen in Keats’ poëzie ‘de zaadjes van mijn wens om heroïne te proberen’. Pete Sr. gaf later Oscar Wilde en Keats de schuld van zijn zoons drugsverslaving. Volgens Pete is dit terecht. Auteurs met een doodswens wakkerden zijn lust voor ‘avontuur en romantiek’ aan en hij wilde zich ontworstelen aan het strenge regime van zijn vader door ‘onontdekte werelden te vinden’. Dat deed hij door veel junkies, vrouwen en anarchisten mee naar The Albion Rooms in Bethnal Green te nemen. Hij ging spuiten en slikken, probeerde crack. Zijn doel: ‘the most fucked-up person in the world’ worden.

2. Harley Street, Marylebone

Het was de zomer van 2003 en Carl woonde niet meer in The Albion Rooms met Pete, maar met zijn zus in Harley Street, Marylebone. Petes heroïnegebruik werd steeds heviger. Carl had daar problemen mee. Hij nam twee of drie keer crack om te begrijpen wat Pete voelde, maar hij stopte er snel mee, hield het bij coke en alcohol.

Critici verkozen The Libertines begin 2003 tot Best New Band. Hun debuutalbum Up the Bracket kwam op 15 oktober 2002 uit bij het grote label Rough Trade en The Libertines werden in binnen- en buitenland een hype. Begin 2003 stond er een tournee gepland door Duitsland. De bus vertrok vanuit King’s Cross in Londen. Pete stapte vlak voor vertrek uit om drugs te scoren. Hij kwam 40 minuten later terug, de band en de bus waren toen verdwenen. Pete liep naar de brug op Caledonian Road, klom op de rand en daar zat hij, in zijn gescheurde jeans, vergeefs hopend dat het een grap was.
Pete kreeg een paar maanden later een nieuwe kans, maar die verpestte hij. Hij reisde met The Libertines naar Japan en smokkelde drugs mee in zijn gitaar. De crack en heroïne waren alleen snel op en het bleek onmogelijk om in Tokio horse te kopen. Hij ging trillen en zweten en kon niet optreden. Op een middag werd Pete gebeld. Zijn oma uit Liverpool was overleden en hij vloog eerder terug uit Japan. In zijn ouderlijk huis sliep Pete vooral, zijn ouders wilden weten wat er aan de hand was. Hij vertelde eerlijk dat hij heroïne gebruikte, maar daar hoefden ze zich geen zorgen om te maken. Hij had alles onder controle, het was eigenlijk ‘quite nice’, zijn drugsgebruik was safe.

In maart 2003 probeerde Pete voor het eerst af te kicken. Hij reisde acht weken naar Thailand, nam na zijn terugkeer in Engeland meer drugs dan ooit, kwam niet opdagen voor repetities, kreeg last van stemmingswisselingen en verminkte zichzelf. Hij werd opnieuw uit The Libertines gezet en Carl begon zonder Pete een nieuwe tournee door Japan.

Op 25 juli 2003 leende Pete een rode Ford Fiesta van een junkiekoppel. Hij had dagen niet geslapen toen hij naar de luxe kelderflat van Carl en zijn zus in Harley Street, Marylebone reed. Hij trapte Carls deur in met zijn Reeboks Classics, nam een dvd-speler mee, een gitaar, een mondharmonica, een laptop, boeken, een videorecorder, een cd-speler, cash en andere spullen. Hij opende lades, ging met zijn hand door de slipjes van Carls zus en jatte uit de ijskast een stuk ham dat ver over de datum was. Zijn vingerdrukken zaten overal, volgens Pete was het de slechtste roof ooit.

Carl daagde zijn ex-beste vriend bij terugkeer uit Japan voor het gerecht. Pete kwam bij de eerste hoorzitting niet opdagen omdat hij naar eigen zeggen een voedselvergiftiging had opgelopen na het eten van de ham. Bij de volgende zitting bekende hij schuld, de uitspraak was de maand erna: zes maanden gevangenis, een bijzonder hoge straf voor een dergelijk delict. In The Guardian verscheen een artikel over de ‘wraakinbraak’ met de kop: ‘Vernietiging dreigt voor de verdoemde ster van rock’. In zijn memoires vertelde Pete: ‘Ik crackpijpte me richting de dood.’ Zijn vader noemde zijn zoon ‘een dief en een junkie’ en hij onterfde hem.

3. Brick Lane, Whitechapel

Het hotelletje in de East End in Londen zat vol schimmel en bedwantsen. Pete woonde hier in 2005 omdat hij anders dakloos was geweest. Injectiespuiten en cd’s lagen op zijn bed. Gebroken flesjes waren zwart geworden omdat hij er crack uit rookte. Op zijn nachtkastje had hij een crackpijp neergelegd. Op de muur stond ‘ROUGH TRADE’. Dat had hij geschreven met zijn eigen bloed.

Het tweede album van The Libertines kwam in 2004 uit bij Rough Trade. De eerste single You Can’t Stand Me Now ging volgens critici over Petes merkwaardige haat-liefdeverhouding met Carl. New Musical Express riep Pete aan het eind van dat jaar uit tot Cool Icon van 2004. De winnaar vond dat terecht. Zijn kledingstijl was uniek en ‘ik had in feite de meeste toptienhits van iedereen in 2004’. Fans prezen Petes en Carls band als het Britse equivalent van The Strokes, maar dan met betere teksten. Anderen haatten The Libertines. Die zogenaamde rockband liet alleen maar zien ‘hoe diep de Engelse gitaarpop was gevallen sinds Britpop’. Vooral door Pete werden The Libertines een ‘rock-’n-rollkarikatuur’ en hij was ‘de troeteljunkie van de Britse tabloids’.

Carl zette hem weer eens uit The Libertines. Pete begon een nieuwe band genaamd Babyshambles. Hun tour van 2004 was volgens ooggetuigen ‘monumentaal rommelig’ en Pete was volgens een journalist geen rockster meer, maar een ‘excruciating tabloid horror show’. Hij kwam zelden op tijd voor een optreden, was er vaak zelfs helemaal niet, liet zijn honden poepen op het podium, slingerde injectienaalden met bloed naar het publiek en snoof openlijk crack.

Carl trad op 17 december 2004 zonder Pete op in Parijs. Na afloop maakte hij bekend dat The Libertines voorgoed zouden stoppen. Pete was het daar niet mee eens en nam extra veel drugs om de klap te verwerken. Hij had die avond een optreden met Babyshambles in het Londense Astoria, maar kwam weer eens niet opdagen. Toeschouwers beklommen na twee uur wachten het podium en ze sloopten het drumstel, duwden boxen om, trokken gordijnen naar beneden, gooiden bier naar de drie leden van Babyshambles die wel naar Astoria waren gekomen. Beveiligers sloegen de Pete-fanatici terug de zaal in, agenten arresteerden tientallen mensen. Pas in 2021 onthulde de Cool Icon van 2004 waarom hij er die avond niet was. Hij was zo woest over het opheffen van The Libertines dat hij een taxi aanhield en de chauffeur gebood naar Parijs te rijden omdat hij met Carl wilde spreken. De zoon van de chauffeur herkende Pete en trok zijn eigen plan. Zijn zoon had kaartjes gekocht voor het Babyshambles-concert en Pete werd niet richting Parijs, maar naar de Astoria-zaal in Londen, Charing Cross gereden. In de West End sprong Pete uit de auto, hij rolde over de weg alsof hij een Schwalbe maakte, stond op, liep naar een winkel, schopte een raam in, het bloed spatte uit zijn been. Sterke analyse in Petes boek van de avond dat The Libertines werden opgeheven: What a mess. What a mess.

4. Weteringschans, Amsterdam

Het was ver na twaalven toen de troeteljunkie van de Britse tabloids in mei 2006 eindelijk het podium van Paradiso opkwam voor een optreden met Babyshambles. De zaal zat vol met fans en ramptoeristen. Beroemder kon Pete onmogelijk worden. Eerder op de dag werd Pete gevolgd door cameraploegen van RTL Boulevard en Shownieuws. In Duitsland noemden ze hem Skandalrocker.

Pete ontmoette supermodel Kate Moss in 2005 na een optreden in Shepherd’s Bush Empire. Er dook een foto op van Kate die coke leek te snuiven in Doherty’s studio. Het haalde op 25 september de cover van The Daily Mirror en kreeg de kop: ‘High as a Kate’. Er gingen geruchten dat Pete de afbeelding zelf had verkocht aan tabloidjournalisten om drugs van te kopen. Waarde van zo’n foto: 300.000 pond.

In 2006 was het beruchtste koppel van Groot-Brittannië tegen alle verwachtingen in nog steeds bij elkaar. Een Nederlandse journalist zag nog een ander wonder: Pete werd in maart 27 jaar, ‘de leeftijd waarop Kurt Cobain, Jim Morrison, Jimi Hendrix en Janis Joplin het loodje legden’. Niemand leek te verwachten dat ‘het kwetsbare kind’ de 28 jaar zou halen.

Op het podium van Paradiso bevestigde Pete alle vooroordelen. In de Volkskrant werd hij ‘een deerniswekkende verslaafde’ die ‘wezenloos over het podium zwalkte’ genoemd en de recensent schreef: ‘Voor zijn bandmakkers was er geen redden aan.’ Pete gaf alleen als troeteljunkie ‘waar voor zijn geld’. Hij dook het publiek in en sleurde een meisje het podium op ‘dat daarna niet meer weg te slaan was’. Daarna scandeerde hij minutenlang ‘QPR!QPR!’ en spoot hij de ramptoeristen nat met champagne. Laatste zin van het stuk: ‘2.42 uur. Exit Babyshambles. Het junkjekijken zat erop.’

De tabloidfascinatie was ook de maanden erna groot. Petes moeder publiceerde in 2006 My Prodigal Son. De eerste zinnen: ‘Gedurende de laatste drie jaar ben ik er getuige van geweest hoe de media-interesse in mijn zoon veranderde in een mediagekte. Dit boek gaat erover hoe ik daarmee ben omgegaan en hoe ik daar nog steeds mee probeer om te gaan – en als het ook maar één iemand helpt, dan zullen mijn pogingen niet voor niets zijn geweest.’ Hoe ze haar zoon voorstelt aan de lezer: ‘U kent hem wellicht als Groot-Brittanniës beruchtste drugsverslaafde.’

5. Eastern Esplanade, Margate 

De hotelboetiek op het Britse platteland heet The Albion Rooms. Carl en Peter openden het in 2019. Volgens de website is het ‘een pension dat ruigheid en glamour met elkaar verenigt en toegankelijk is voor iedereen’. Andere omschrijving: een ‘guesthouse met rock-’n-roomservice’ en ‘een plek om onze vermoeide botten en bezwaarde harten te laten rusten’. Aan de muren hangen ingelijste gedichten van P. Doherty en fragmenten uit Libertines-teksten. Bij de receptie staat een afgeragde Gibson-gitaar. Peter gaf die ooit aan Carl om een zoveelste ruzie bij te leggen.

De troeteljunkie werd op 12 maart 2019 40 jaar. Volgens een journalist was dat ‘een leeftijd van wie niemand dacht dat hij het zou halen’. Hij wilde geen Pete meer zijn en maakte in 2015 als Peter Doherty zijn nooit verwachte comeback met The Libertines. Carl en hij brachten een album getiteld Anthems for Doomed Youth. Ze schreven hun songs in een aftands hotel in Kent en besloten het te kopen en op te knappen. Achter de receptie werd een platenstudio gebouwd. Lokale bandjes konden daar indiesongs opnemen tegen een lage prijs. Het Margate-voetbalteam werd door The Libertines gesponsord.

Peter stond vaak om vijf uur op om zijn twee honden uit te laten bij het strand. De husky heette Zeus, de Alaska-malamute Narco. Peter zei over Narco: ‘Toen ze een puppy was, was het mijn droom dat ze op een dag mijn crackpijp naar me zou kunnen brengen.’ Hij kocht een elektrische scooter en reed rond in Kent om drugs te kopen.

In het najaar van 2019 reisde Peter met Zeus en Narco in een camper richting Parijs. Hij werd in november gearresteerd voor het kopen van coke en kwam vrij op borgtocht. De avond erna liet hij Zeus en Narco om twee uur in de ochtend uit. Een 19-jarige scooterrijder reed iets te dicht langs Peters honden. Peter sloeg hem tot bloedens toe en hij moest mee naar het bureau. Daar piste hij over de balie en hij schreeuwde naar eigen zeggen ‘stuff about the war’. Hij werd geïsoleerd in een cel en daar lag hij, in zijn QPR-shirt onder een ‘met pis doordrenkte deken’. Hij kwam vrij op borgtocht, wilde terug naar The Albion Rooms in Margate om alle ellende te vergeten door drank en drugs. Maar toen brak er een pandemie uit.

Hij drinkt veel zwarte koffie en bestelt daar meestal een calvados bij, en nog een, en nog een. ‘Ik kan niet presteren zonder drank, dat is iets waar ik aan moet werken’

6. Étretat, Normandië

De zee is blauw, golven slaan tegen de beroemde witte krijtrotsen. Kunstenaars komen uit alle landen van de wereld naar Étretat om inspiratie op te doen. Peter woont er in een prachtig huis met uitzicht op de kliffen. Hij laat zijn twee honden elke dag uit bij de haven, de rest van zijn dagen brengt hij door met gitaar spelen, liedjes schrijven, calvados drinken en kaas eten. Een journalist van Libération ging in februari bij hem langs en noemde Étretat ‘misschien wel de enige plek waar Peter Doherty herboren zou kunnen worden’. Groot nieuws dat nog lijkt te kloppen ook: hij is afgekickt van drugs. Het was lastig om in Normandië aan drugs te komen, helemaal tijdens coronatijd. Zelfs voor een ‘achterbakse schoft als ik’, zei Peter in het interview.

De pandemie redde zijn leven, een vrouw redde zijn leven. Peter ontmoette Katia deVidas in 2006. Ze begon hem te filmen en tientallen arrestaties en afkickpogingen later stelde ze uit honderden uren intiem materiaal een documentaire samen. Stranger in My Own Skin kwam 19 februari 2023 op tv in Engeland en werd in november 2023 vertoond in Nederlandse bioscopen. De aandacht voor zijn persoon is bijna even groot als in 2002, want er reisde ook een ghostwriter naar Normandië om Peters levensverhaal vast te leggen. Simon Spencer sprak 60 uur met hem tijdens de lockdown. Het boek Peter Doherty: A Likely Lad werd in 2021 gepubliceerd. De beste delen moesten er volgens Peter uit omdat de advocaten van Carl en Kate Moss met gerechtelijke stappen dreigden. Katia was even bezorgd over wat er allemaal in zou staan wat betreft drugs, seks en vrouwen. Peter zei: ‘Als jij het niet leest en ik niet, dan is het net of het nooit is gebeurd.’

Ze trouwden in oktober 2021 in hotel Domaine Saint Clair in Étretat. Tabloidjournalisten prezen Katia’s jurk en lachten om Peters onderkin: hij is als ex-junkie nogal aangekomen. Tijdens een interview sloeg Peter zich op zijn buik en zei: ‘Het is een beetje beschamend, niet? Maar ja, de kaas in deze streek, de brie en camembert. En de boter en het brood en de saucijsjes.’

Zijn vader had zijn zoon vergeven nu hij clean was en Peter Sr. zong op Peter Juniors bruiloft de debuutsingle van The Libertines What a Waster, met als eerste zinnen: ‘What a waster, what a fucking waster/ You pissed it all up the wall.’ Na afloop omhelsden ze elkaar lachend.

In 2024 woont Peter nog steeds in Étrerat. Hij draagt vaak een hoed, heeft grijs haar, is dikker dan ooit, maakt tijdens het uitlaten van zijn honden praatjes met voorbijgangers, verzint projecten met Franse kunstenaars, gaat geregeld naar de kerk. Hij drinkt veel zwarte koffie en bestelt daar meestal een calvados bij, en nog een, en nog een. In The Guardian zei hij: ‘Ik kan niet presteren zonder drank, dat is iets waar ik aan moet werken.’ Carl leeft volgens de laatste berichten momenteel net zo gezond als Peter en zijn beste vriend lijkt gelukkig in Londen met zijn vrouw en twee kinderen.

The Libertines zijn momenteel op tournee door Frankrijk en Peter komt bij elk concert op tijd opdagen. Hun vierde album heet All Quiet on the Eastern Esplanade en komt begin april uit. BBC-filmmaker Louis Theroux kwam bij hem langs voor een documentaire die in Nederland op 25 maart 2024 wordt uitgezonden. Pete herhaalde tegen Theroux geen heroïne, ketamine, coke en crack meer te nemen en dat lijkt niet te zijn gelogen. Hij gaf wel eerlijk toe ‘nog steeds fragiel’ te zijn, maar hij leeft, mist de drugs niet en dat is volgens Peter Doherty en iedereen in zijn omgeving een ‘bleeding miracle’.

De documentaire Stranger in My Own Skin is sinds 27 februari 2024 te streamen op onder meer NOW TV. De Louis Theroux-documentaire over Peter Doherty is op 25 maart 2024 te zien op NPO 3.