Nederlanders die de Nationale Dodenherdenking op de Dam in Amsterdam willen bijwonen, moeten daarvoor een (gratis) kaartje bestellen op een website van het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Normaliter kunnen zo’n 20.000 mensen de herdenking op 4 mei bijwonen, maar dit jaar is de koninklijke kranslegging met de twee minuten stilte slechts voor de helft van dat aantal toegankelijk.
De reden daarvoor wordt door het Comité naar de achtergrond gedrukt, maar de vrees voor verstoringen vanuit pro-Palestijnse demonstranten speelt een belangrijke rol in dit besluit. Burgemeester van Amsterdam Femke Halsema heeft in maart verklaard dat het verbieden van uitingen door burgers die willen demonstreren volgens haar geen stand zou houden bij een rechter.
In combinatie met de ook in Nederland oplopende spanningen vanwege de oorlog van Israël tegen terreurorganisatie Hamas in Gaza, nam daarna de vrees voor verstoringen alleen maar toe. De organisatie van de Dodenherdenking besloot daarom tot versobering van de ceremonie, hetgeen niet bij iedereen in goede aarde valt.
‘Omdat er dit jaar een beperkt aantal deelnemers kunnen worden toegelaten op de Dam, werken we dit jaar met een reserveringssysteem’, schrijft het Comité 4 en 5 mei met enig gevoel voor eufemisme. Mensen die zich aanmelden, moeten een toegangszijde van de Dam kiezen omdat de aanwezigen in vakken zullen worden verdeeld.
Veel mensen beklagen zich op sociale media over het besluit en de maatregelen. ‘Triest’, ‘verdrietig’, ‘jammerlijk’ en ‘wat is ons land afgegleden’ - zomaar een greep uit de gemiddelde reacties op X. ‘Van nooit meer naar toch weer’, dramatiseert iemand anders. ‘Leuk vind ik het niet, maar ik begrijp het wel’, oordeelt weer een ander wat milder.
Officieel (nog) geen demonstraties
Voor zover bekend is tot dusver maar één demonstratie aangemeld, die bovendien geen betrekking heeft op de situatie in het Midden-Oosten: beroepsdemonstrant Frank van der Linde ziet in de Nationale Dodenherdenking een kans om zichzelf weer eens in de kijker te spelen. Hij wilde ‘met een klein groepje vrienden’ een demonstratie houden tegen de aanwezigheid van Kamervoorzitter Martin Bosma en noemde zijn voornemen om een bord omhoog te houden waarmee hij de PVV’er voor fascist wilde uitmaken een ‘waardige’ methode. Zijn aanvraag werd afgewezen door de gemeente Amsterdam - hij moet zijn protest ergens anders houden.
De maatregelen van het Comité 4 en 5 mei lijken daarmee vooral bedoeld om te voorkomen dat demonstraties, verstoringen of erger worden uitgevoerd door mensen die geen vergunningsaanvraag hebben ingediend.
Onderwijl vragen mensen zich af of het lukt om bijtijds iedereen die zou willen komen op de hoogte te brengen van de opgelegde beperkingen. Onder hen oud-wethouder Geert Dales (VVD), die zijn eigen ticket alvast besteld heeft.
Als ware het een concert, kunnen mensen nu in ieder geval roepen ‘Ticket voor Dodenherdenking in de pocket, wie zie ik daar nog meer?’ En wie naast de gratis kaarten grijpt, kan altijd nog in Bar Twenty Seven in stilte van het uitzicht over de Dam en een cocktail genieten - hoewel deze aanbieding wel is verwijderd nadat er wat #ophef over ontstond...
- Comité 4 en 5 mei, X
- NL Beeld