Leon Verdonschot: 'Halsema heeft laten zien: wie bereid is te praten, is de morele winnaar'

Beste premier-in-wording Dick Schoof,

Bij uw eerste persconferentie kreeg u de vraag wat voor premier u wilt zijn. Uiteraard snap ik dat u niet kan zeggen: zoals Femke Halsema burgemeester van Amsterdam is – dan zit u volgende week in een talkshow net als Ronald Plasterk te vertellen waarom u het tóch niet werd.

Het zou wel het juiste antwoord zijn, dacht ik afgelopen week, toen ik beelden zag van Femke Halsema die in gesprek ging met protesterende studenten. Ze had uiteindelijk politiegeweld ingezet tegen de harde kant van de demonstranten, toen die weigerden een eind te maken aan de bezetting van de universiteit. Dat is een zwaar wapen, en dus vond Halsema het logisch dat ze daar dan ook verantwoording over aflegt, ook aan studenten. Tijdens de bijeenkomst legde ze glashelder uit waarom het inzetten van politiegeweld nodig was.

Alleen dat al. Niet te beroerd zijn om het gesprek aan te gaan, maar wel de volle verantwoordelijkheid nemen voor je beleid, en niet je gesprekspartners naar de mond praten. Een verademing in populistische tijden. En uiteindelijk is het simpel: wie bereid is te praten, is de morele winnaar. Wie dat weigert, de morele verliezer. In de Volkskrant stond een foto van Halsema, met voor haar zeven studenten die haar de rug toekeerden. Ze kwamen naar een gesprek, om daar het gesprek te weigeren. Er staat maar één iemand op die foto met gezag. Op AT5 zag ik de beelden. Zeven mensen die alleen maar ‘Free, free Palestine’ blijven roepen, als voorgeprogrammeerde robots. Halsema die ze op kalme toon vraagt waarom ze het gesprek uit de weg gaan, het is toch een debat? Antwoord van de zeven: ‘Free, free Palestine.’ De ‘computer says no’ van activistenland. ‘Jammer,’ concludeert Halsema als ze alle zeven de zaal verlaten. Superieur.

Op één spandoek stond: ‘Halsema onder invloed van zionistische lobby.’ Femke Halsema. Van GroenLinks. Burgemeester van Amsterdam, de stad die al een hele tijd geleden opriep tot een staakt-het-vuren (want ook dat is Amsterdams: je als gemeenteraad bemoeien met geopolitiek) en die een miljoen doneerde voor humanitaire hulp aan Gaza. De dwaallichten die tegen Halsema demonstreerden, zullen er geen idee van hebben.

Ook inspirerend aan Halsema voor u, lijkt me: haar zuiverheid in redeneren. Ze gaf de demonstranten er een spoedcollege in (u moet daar iets voorzichtiger mee zijn, want dan is het mansplainen). Halsema legde uit waarom ze vindt dat ‘From the river to the sea’ onaanvaardbaar is, maar wel tegen een verbod ervan is – het vrije woord is bij haar altijd in goede handen geweest, Ayaan Hirsi Ali en Lale Gül weten er alles van. Ze wees erop dat het te pas en te onpas smijten met termen als ‘koloniaal’ ronduit ‘ahistorisch’ is, ze legde uit je dat alle kritiek op de regering van Netanyahu kunt hebben, maar dit moet scheiden van kritiek op land en volk. Het zouden open deuren moeten zijn, maar hier zijn het dat allerminst.

Buiten de zaal stonden demonstranten met spandoeken tegen Halsema. Dat ze moet aftreden. Dat vond de gemiddelde rechtsradicaal al voor ze werd benoemd, dus daarmee heeft ze een wonderlijke coalitie tot stand gebracht. Het ultieme bewijs: Halsema is een verbinder. Precies wat u wilt zijn.