Leon Verdonschot: ’Jimmy Dijk (SP) maakte het dit kabinet veel moeilijker dan al die morele verontwaardiging tezamen’

Beste SP-fractieleider Jimmy Dijk,

De parlementaire vuurdoop van het nieuwe kabinet en premier Schoof was een chaos die de LPF-tijd deed verbleken tot een baken van rust, zelfbeheersing en waardigheid. Toen werden verwensingen in ieder geval nog ín de interruptiemicrofoon geplaatst en niet geschreeuwd vanuit de Kamerbankjes, alsof het barkrukken zijn.

Dick Schoof kan wel wat hebben; de man is een getrainde marathonloper. Maar bij een marathon weet je in ieder geval wat het parcours is, ligt de finish vast, gooien toeschouwers niet met vuilnis naar je en trappen de andere lopers je niet op onverwachte momenten in je rug. Wie over enige medemenselijkheid beschikt, had met de man te doen.

Het debat ging zeker de eerste dag vooral over de term omvolking, en de tweede dag over een tweet van vicepremier Agema. Dat eerste is belangrijk, want het is een naziterm. Dat tweede is ook belangrijk, want het kabinet spreekt met één mond, en dat lukt niet als de premier A zegt en de vicepremier vanuit hetzelfde kabinetsvak B twittert. Maar hoe belangrijk ook, voor je het weet verzandt zo’n debat op dag 1 in de vraag aan de premier, elke minister, elk Kamerlid van een regeringspartij en hun moeder of ze afstand nemen van de term omvolking, en zo ja, waarom dan nu pas, en waarom niet fermer. Waarna het dag twee gaat over een tweet, en wat de premier vindt van die tweet, en of de tweet wordt verwijderd, en waarom dan niet, en of Wilders achter de tweet zat.

Allemaal best belangrijk. Maar ondertussen zit er een kabinet waarvan leden niet alleen in het verleden foute termen hebben gebruikt. Maar dat vooral in de nabije toekomst bezuinigt op onderwijs. Grote bezuinigingen in de zorg niet uitsluit. Nauwelijks iets doet aan (kinder)armoede, terwijl bestaanszekerheid het grote thema van de verkiezingen was. Milieumaatregelen in de prullenbak gooit. Boeren met valse beloften en even valse hoop de afgrond in duwt, door onder meer de mestcrisis niet op te lossen. Dat sport en cultuur met een btw-verhoging ontoegankelijk maakt voor lage inkomens.

Je zou het bijna vergeten, omdat het er twee dagen nauwelijks over ging. Het ging vooral om de dubieuze denkbeelden van twee kabinetsleden en de tweet van een derde. Ik keek twee dagen naar morele verontwaardiging over radicaal-rechtse standpunten, en daar weer morele verontwaardiging over.

‘Er zitten racisten in het kabinet.’ – ‘HOE DURFT U MIJN MENSEN RACIST TE NOEMEN?’

‘Hier is een heksenjacht aan de gang.’ – ‘HOE DURFT U TE SPREKEN VAN EEN HEKSENJACHT?’

Allemaal spetterend spektakel, vast ook tot tevredenheid van alle achterbannen. Maar ondertussen schreeuwen talloze problemen om een oplossing, en komt dit kabinet daar niet mee.

Dáár moet het vooral over gaan. In een parlement vol hoog opgelopen emoties hield u het hoofd koel, en bleef u vasthoudend naar die oplossingen vragen. Ogen op de bal. Waarmee u het de steunpilaren van dat kabinet bovendien veel moeilijker maakte dan al die morele verontwaardiging tezamen. Dick Schoof wellicht niet, maar die had al genoeg aan zijn hoofd, bijvoorbeeld de vraag met welke vrienden je geen vijanden meer nodig hebt.