Leon Verdonschot: 'Minister Femke Wiersma gooit alle stikstofplannen in de prullenbak'

Beste minister Femke Wiersma,

U werd bekend in 2010 als deelnemer aan het programma Boer Zoekt Vrouw, toen u viel voor boer Gijsbert, inmiddels de vader van drie van uw kinderen. Uw liefde voor boeren als Gijsbert bleek vervolgens zelfs uit de naam van de theetuin die u opende: Boergondische Tafel. Daarna kwam u volledig in de agrarische hoek terecht: u werd lobbyist voor agrarische belangenverenigingen en columnist van vakblad De Boerin. Een deel van die columns valt online nog terug te vinden. Het is duidelijk dat het vakblad u niet aannam vanwege uw stilistische kwaliteiten, maar wel omdat u erin slaagde in vrijwel iedere column de boeren als slachtoffer neer te zetten. De eerste twee zinnen van uw column ‘Aan de beurt’ uit 2017 vatten het allemaal wel samen: ‘We zijn aan de beurt. En niet zo’n beetje ook.’

Inmiddels bent u aan de macht. En niet zo’n beetje ook.

Resultaat: de natuur is aan de beurt. En niet zo’n beetje ook.

Deze week werd duidelijk dat u het Nationaal Programma Landelijk Gebied in de prullenbak gooit. Alle provincies werken al twee jaar aan dat programma, dat niet alleen stikstof vermindert, de bodem- en waterkwaliteit verbetert en de natuur versterkt, maar ook landbouw duurzamer maakt, en daarmee ook boeren duidelijkheid geeft. Het plan kwam er ooit omdat onze natuur onder grote druk staat, en door de te grote hoeveelheid stikstof op veel plekken de bouw stil kwam te liggen. In een land met enorme woningnood. Provincies smeekten om dat plan, zodat ze eindelijk wisten waar ze aan toe waren. Een van die provincies was Friesland, waarvan de gedeputeerde wilde dat die duidelijkheid er zo snel mogelijk kwam. Die gedeputeerde heette Femke Wiersma. Net als de PVV’ers in dit kabinet zijn de BBB’ers kennelijk uit de beëdiging gekomen als een nieuwe versie van zichzelf, met nieuwe standpunten.

Een relevante vraag is: als u dit niet wilt, wat dan wél?

Dat wist u zelf ook niet. U liet een verbijsterde Tweede Kamer weten dat u denkt dit najaar met concrete maatregelen te komen. Kennelijk vindt u dat er tijd genoeg is. Op 28 februari 2025 loopt een keiharde deadline af voor Nederlandse boeren: dan moét er een oplossing zijn voor agrarische bedrijven die niet de juiste natuurvergunning hebben, de zogenaamde PAS-melders. Ook daarom was er dat Nationaal Programma Landelijk Gebied: uit elke uitspraak van de Raad van State en rechters is de afgelopen jaren gebleken dat waar de overheid niet zijn eigen afspraken naleeft, de rechterlijke macht de overheid daar wél aan houdt. Maar dit kabinet rekent op ieder terrein (ook asiel, ook mest, ook Europese afdracht) op een soort miraculeuze redding door een hogere macht. In die zin is dit het meest gelovige kabinet ooit.

En komt die redding (in dit geval door nieuwe rekenmethoden die stikstof opeens doen verdwijnen), dan heeft de natuur pech, en de boeren ook.

Voor u meedeed aan Boer Zoekt Vrouw zat u in een totaal andere sector; toen was u een gemeentelijke consulente. Door die Gijsbert bent u in deze sector beland, en uiteindelijk aan de macht gekomen, met nu al rampzalige gevolgen.

Het is, kortom, allemaal de schuld van boer Gijsbert.