De drie Fransen die op strooptocht gingen

Deze week drie Fransen die het proletarisch winkelen tot kunst verhieven.

Het is vol in de rechtbank. Alle banken zijn gevuld met 16- en 17-jarige jongens van het mbo, die met hun docent Burgerschapscompetenties een dagje mee naar de rechtbank moeten. De meesten zitten onderuitgezakt, in afwachting van wat er komen gaat. Sommigen ogen een klein beetje zenuwachtig, of vertonen zelfs een kleine zweem van enthousiasme.

Dan komt er een tolk de zaal in lopen. Eigenlijk komt hij binnen om Algerijns te tolken, maar als de rechter verzucht dat er een tolkenstaking is, en dat er ook een tolk Frans nodig is, begint hij meteen met zijn armen te zwaaien: ‘Spreek ik ook! Spreek ik ook!’

Opgelucht haalt de rechter adem en knikt naar de agenten die bij de zijdeur van de rechtszaal staan te wachten op zijn teken. Er worden drie verdachten vanuit de gevangenissen van de rechtbank naar boven getoverd. De 32-jarige meneer M., de 34-jarige mevrouw A. en de 25-jarige meneer B.

Ik wilde die dag uitgaan en was de hele dag onder invloed van drugs. Als ik had willen stelen, had ik dat op mijn achttiende wel gedaan

Nepbontjasje

Terwijl de tolk tussen de drie beklaagden gaat zitten, haast vriendschappelijk met zijn handen op hun schouders, wordt het woord gelaten aan de officier van justitie. De twee jongens gaan schuldbewust voorover zitten. Zwijgend, met hun hoofden gebogen, vol berouw. Mevrouw A. heeft haar nepbontjasje aangehouden, maar zit wel vol schaamte met haar hand voor haar ogen, terwijl de officier gaat staan.

De drie vrolijke vrienden worden er namelijk van verdacht dat ze een ware winkelstrooptocht ondernomen hebben in de binnenstad van Den Bosch. Ze zouden een iPhone gestolen hebben bij MediaMarkt, wat sportkleding bij Intersport, een hele berg parfum bij Ici Paris, wat jassen bij District en Sting, en tot slot een portemonnee van Scotch & Soda.

Dan is het de beurt aan de rechter. Die wijst de beklaagden er voor de zekerheid maar eens op dat ze mogen zwijgen, maar dat ze vooral heel erg goed op moeten letten.

‘Goed, mevrouw A.,’ steekt de rechter van wal. ‘U had een auto gehuurd, en toen die opengemaakt werd, bleek ie vol met gestolen spullen te zitten. U bent in de MediaMarkt geweest met meneer M., en daar is M. met een geprepareerde tas in de kraag gegrepen toen hij een iPhone wilde stelen.’ A. schudt haar hoofd. Ze moppert dat ze naar de wc was en dat ze er niets mee te maken had. Als de rechter mevrouw A. erop wijst dat de spullen in haar gehuurde auto allemaal van winkels waren die die spullen kwijt waren, én dat er camerabeelden van zo’n beetje alle winkels zijn, waarop de drie Fransen te zien zijn, zucht ze een keer. ‘Ik weet van die dag niet meer wat ik heb gedaan.’

‘Maar,’ sputtert de rechter tegen, ‘weet u wel hoe die spullen in uw auto kwamen?’

‘Luister,’ probeert ze de boel uit te leggen. ‘Ik kwam naar Nederland voor vakantie. Ik had geen enkel doel om te stelen. Ik wilde die dag uitgaan en was de hele dag onder invloed van drugs. Als ik had willen stelen, had ik dat op mijn achttiende of op mijn vierentwintigste wel gedaan. In Frankrijk heb ik werk en een huis. Maar vooruit, ik heb fouten gemaakt.’

Even twijfelt de rechter. Heeft mevrouw A. nou wel of niet gestolen? ‘Maar welke fouten dan?’ vraagt hij na een korte stilte dan toch maar. ‘Die iPhone?’

‘Nee!’

‘De parfum?’ ‘Ja.’

Na enig doorvragen denkt A. misschien toch ook wel verantwoordelijk te zijn voor wat gestolen kleding bij Intersport en Sting. Van de rest weet ze echt niets meer. Het gesprek hobbelt wat heen en weer. Het definitieve antwoord blijft dat ze een hele cocktail aan drugs op had, niet meer wist wat ze deed en dat meneer M., die ze op internet had ontmoet omdat hij mee terug wilde rijden naar Frankrijk om benzinekosten te delen, hen aangezet had om te stelen. Ook meneer B. voegt zich naar dat antwoord: ook hij zat vol drugs toen hij samen met zijn vriendin, mevrouw A., in contact kwam met meneer M. Toch lijkt de rechter nog niet helemaal tevreden. ‘Maar meneer B.,’ vraagt hij voorzichtig.

‘Ja?’

‘Die parfum, die heeft u wel gestolen, toch?’

‘Ja.’

‘Maar die was wel heel erg duur, hoor. Wat wilde u daarmee? Doorverkopen?’

3300 euro

Deze aantijging schiet meneer B. een beetje in het verkeerde keelgat. Hij moppert dat hij zijn hele leven gestudeerd heeft, over een koks- en een schilderdiploma beschikt en iets in de bouw doet.

‘Ja,’ wimpelt de rechter hem af, ‘maar wat wilde u met die parfum?’

B. haalt zijn schouders op. ‘Gewoon, voor eigen gebruik. Voor mijn moeder.’

Even valt de rechter stil en tuit hij nadenkend zijn lippen. ‘Nou, dan kan ze daar wel even mee vooruit, dunkt me. Bijvoorbeeld een paar jaar.’ Het wordt de officier van justitie allemaal even te veel wat er voor zijn ogen gebeurt. ‘3300 euro!’ roept hij ineens, uit het niets. ‘Ter waarde van 3300 euro! Dat is gewoon heel veel!’

Hortend en stotend werkt het gesprek zich naar een einde toe. Meneer M. neemt zelf ook behoorlijk wat schuld op zich en erkent dat hij inderdaad de iPhone zelf gestolen had. Van de rest weet hij eigenlijk ook niet echt veel meer. Alledrie zitten ze inmiddels al meer dan honderd dagen in voorarrest, wat aan de hoge kant is.

‘Goed. In ehh, in a nutshell, zeg ik, in het Engels dan, hè?’ begint de officier dan maar weer, terwijl hij de zaak nog één keer uiteenzet. Hij beticht het drietal van internationaal banditisme en eist een gevangenisstraf van vijf maanden per persoon. Dat gaat de rechter toch wat te ver. A. en B. gaan met respectievelijk 109 en 107 dagen onvoorwaardelijk de deur uit, en meneer B. krijgt er nog dertig dagen voorwaardelijk bovenop, vanwege de iPhone. De huurauto moeten ze inleveren.

Hoe ze in Frankrijk terug gaan geraken is nog even de vraag. Misschien kunnen ze op internet nog iemand vinden met wie ze kunnen carpoolen.