'We zijn ook gewoon een goede band'

John den Braber volgde Torre Florim en zijn band in Londen, en ondervond hoe de politiek geladen single KITTY KITTY uitgroeit tot anti-Brexit-anthem van een gefrustreerde generatie. ‘Ik begin touren steeds leuker te vinden. Vroeger zag ik het altijd als een soort tentamenweek, nu is er veel meer ontspanning en vrijheid.’

Het is nog vrij vroeg in de ochtend als een taxibusje stopt voor het pand van Fubar Radio, dat zich in een wat troosteloze industriewijk in het noorden van Londen bevindt. De bandleden van De Staat stappen rustig uit het wat krappe voertuig en ogen redelijk vermoeid, wat niet zo vreemd is als je bedenkt dat ze al veertien avonden vrijwel non-stop aan het optreden zijn. Gelukkig is het ontvangst bij de radiozender voor zanger Torre Florim, toetsenist Rocco Hueting, bassist Jop van Summeren, gitarist Vedran Mircetic en drummer Tim van Delft meer dan hartelijk. Grijnzend schudden de productiemedewerkers bij binnenkomst alle handen, en de complimenten over hun rijzende faam in Engeland vliegen in het rond. Dat het met die bekendheid van het Nijmeegse gezelschap nog wel meevalt, blijkt als iemand van de Fubarcrew nonchalant opmerkt dat de band ‘uit België komt, toch?’ Van Delft reageert gevat met een ontwapenende glimlach: ‘Vroeger wel, maar dat is al héél lang geleden.’

IK GEEF GEEN ZAK OM SINGLES. WAT MIJ BETREFT HEBBEN WE NET EEN ALBUM GEMAAKT MET ELF SINGLES EROP, DUS ONS LABEL MAG DAT ZELF BEPALEN

De Staat heeft er al meerdere internationale tours op zitten, maar is alleen in Nederland echt een hele grote band. En dat is niet erg, legt frontman Florim uit. ‘We hebben geleerd dat je hard moet werken om iets te bereiken. Voor het grote publiek waren we er in 2009 ineens, met onder meer shows op zowel Pinkpop als Lowlands, maar we waren toen al twee jaar bezig met heel veel optredens in kroegen en kleine zalen. Daardoor waren we al redelijk warm gespeeld.’

Van Delft vult aan: ‘Ik gun iedere band het carrièreverloop dat wij hebben gehad. Van de Popronde naar voorprogramma’s en uiteindelijk een eigen headline tour. We hebben echt kunnen bouwen en daarmee ook kunnen groeien als performers. Tijdens de periode dat we support-act mochten zijn bij Muse hebben we ook veel geleerd. Het zijn echt vakmensen die weten hoe een goede productie gemaakt wordt. Het was op veel gebieden heel inspirerend om met hen te werken, en hun shows zijn wel de lat die wij ook graag zouden aantikken.’

Diabolische grijns

Eenmaal aangekomen in de opnamestudio van Fubar Radio blijkt deze niet bepaald berekend op een groep van meer dan vier mensen. Het is dus proppen om alle bandleden en instrumenten in de ruimte te laten passen. De Staat speelt het nummer Mona Lisa van het nieuwe album Bubble Gum semi-akoestisch en daarna mogen Florim en Hueting aanschuiven voor een babbel met een van de productiemedewerkers, aangezien de vaste dj op het laatste moment heeft afgezegd. De dame in kwestie heeft nog nooit een muzikant geïnterviewd en maakt de fout dit aan Florim op te biechten. ‘Dan zullen we je het extra lastig maken,’ zegt de frontman met zijn zo kenmerkende diabolische grijns op het gezicht.

Terwijl de overige groepsleden in de ruimte ernaast koffiedrinken uit mokken met de namen van Fubar-medewerkers Theo, Sean en Steven erop gedrukt, stormt de radioproducer nog snel de studio in. ‘O ja, we zijn een ongecensureerd station, dus je mag vloeken en zoveel merknamen noemen als je wilt.’ Wederom verschijnt een pontificale grijns op het gelaat van Florim. ‘Dat is mooi. Ik zal in iedere zin de woorden fuck en Nike gebruiken.’

Ondanks de onervaren presentatrice en de vrijbrief voor schuttingtaal en reclameboodschappen verloopt het gesprek gemoedelijk, al zit toetsenist Hueting er door de dadendrang van de eloquente leadzanger wat voor spek en bonen bij. Alleen de meermaals gestelde vraag wat nu de nieuwe single wordt, wekt bij Florim wat lichte irritatie op. ‘Ik geef geen zak om singles. Wat mij betreft hebben we net een album gemaakt met elf singles erop, dus ons label mag dat zelf bepalen.’ Na het flitsbezoek aan de radiostudio moeten alle bandleden van De Staat nu wel serieus aan de bak. De formatie toert met een nightliner, waarin ook geslapen wordt, door Europa, maar er is bij de concertzaal geen plaats voor het enorme voertuig. En dus moet alle apparatuur voor de show op een parkeerterrein nabij Hyde Park worden overgeladen in twee bestelbusjes. Aangezien er slechts twee roadies mee zijn, moeten de artiesten dus zelf de handen uit de mouwen steken. Alleen zanger Florim drukt met toestemming van zijn collega’s zijn snor, omdat hij al een tijdje tobt met rugklachten. ‘Het hoort erbij tijdens een internationale tour langs kleine zalen,’ vertelt drummer Van Delft nadat hij een flinke krat vol instrumenten de laadruimte van een wit busje in heeft geduwd. ‘Het is altijd even puzzelen, want we hebben altijd heel veel bij ons, maar met een beetje passen en meten gaat het er meestal allemaal in.’

Brexit

Eenmaal aangekomen bij The Borderline, in de hippe wijk Soho, waar die avond het optreden plaatsvindt en die een kleine driehonderd bezoekers kan herbergen, moet het hele spul ook weer uitgeladen worden en met een lift naar de kelderzaal worden gebracht. Uiteindelijk moet bassist Van Summeren achtmaal op en neer om alles beneden te krijgen. Het biedt Florim de tijd om wat meer te vertellen over zijn jongste geesteskind Bubble Gum, het vijfde album van De Staat dat vorige maand verscheen. De 33-jarige leadzanger en tekstschrijver vond daarbij – tijdens een jaar van relatieve live-rust met slechts een twintigtal optredens – weer volop inspiratie die hij vooral uit de politieke ontwikkelingen in de Verenigde Staten haalde. ‘Ik was rond de Amerikaanse verkiezingen al gefascineerd door de campagne van Donald Trump,’ legt hij uit. ‘En eigenlijk werd die fascinatie voor de thema’s rond zo’n campagne alleen maar groter. Ik begon mezelf meer te verdiepen in de beide kampen, luisterde veel politieke podcasts en kwam er steeds meer achter dat iedereen in een bubbel zit waar je moeilijk uit kunt komen. Er is weinig nuance en iedereen kiest onvoorwaardelijk een kant. Door deze patronen goed te analyseren, ging ik om mij heen ook steeds meer bubbels zien en kwam ik uiteindelijk tot de conclusie dat er ook een relatie is tussen al mijn fascinaties en interesses. Ons bandleven is immers ook een bubbel en daar is overigens niets mis mee. Sterker nog: een bubbel werkt heel goed als je iets moet maken en de rest van de wereld even niet zo belangrijk meer is.’

Letterlijk startpunt van Bubble Gum was de eerste single KITTY KITTY, die niet ondubbelzinnig over diezelfde retorische overwinningsmars van de Amerikaanse president gaat. ‘Ik was niet heel enthousiast over de persoon Trump en wilde op een eenvoudige, kunstige manier dat verhaal vertellen. Het is allemaal zo filmisch en nep, dat het voelde als een serie oneliners die je uit een etmaal van een nieuwszender plukt en samenpropt. Ik heb dat op een hiphop-achtige manier proberen te associëren in dat nummer. Het grappige is dat hier tijdens de tour best veel mensen naar me toekomen en zeggen dat het nummer over Brexit gaat. De tekst gaat bij Engelsen natuurlijk rechtstreeks hun hoofd in, terwijl het voor ons toch vaak meer om de klank gaat. KITTY KITTY wordt hier echt woord voor woord meegezongen en dan word je zelf toch ook meteen een stuk bewuster dat je écht iets zegt.’

Oddball

Terwijl in de zaal de apparatuur wordt getest en de rookmachine de ruimte vult, waarbij Van Delft trots meldt dat het eerder deze week al lukte om het brandalarm te laten loeien, rookt Hueting buiten een sigaretje. Als de theorie klopt dat iedere hechte groep wel één buitenbeentje heeft, is de flamboyante toetsenist met zijn fraaie gevlechte haar de oddball van De Staat. Want waar de overige bandleden een vrij kalm, serieus leven leiden en tijdens het diner eerder een superfoodsalade met groene thee dan fish and chips met bier bestellen, is Hueting ouderwets rock-’n-roll. ‘Ach, de één houdt hiervan, de ander daarvan. En ik ben meestal die ander,’ zegt hij met pretogen terwijl hij een flinke hijs van zijn peuk neemt. ‘Soms levert dat weleens scheve gezichten op, zoals pas toen ik met die gasten die ons voorprogramma doen tot diep in de nacht de kroeg in was gedoken. Maar ik vind dat dit op een vrije dag best kan. Kijk, als we serieus moeten zijn, ben ik dat ook. Dan drink ik ook niet, al blijft dat lastig. Daarom is het goed dat de verleidingen beperkt zijn en sterke drank nu ook van het wensenlijstje voor de kleedkamer is gehaald. Eerst werden de flessen wodka nog verstopt, maar die had ik natuurlijk zo gevonden. Nu is er een balans, waarbij iedereen zich comfortabel voelt.’

WE HEBBEN GEEN YELL OF GROEPSHUG OF ZO. DAAR ZIJN WE TOCH GEWOON VEEL TE NUCHTERE LULLEN VOOR

Na een snelle hap in een nabijgelegen restaurant is er een half uur voor de show in The Borderline nauwelijks sprake van spanning bij het vijftal. Van Delft drumt wat op een met een handdoek bedekte 12-pack waterflessen, Florim doet theatrale stemoefeningen en Hueting laat zijn haar wat strakker invlechten door de zangeres van support-act 45ACIDBABIES. ‘We doen eigenlijk allemaal ons eigen ding zo vlak voor het optreden,’ vertelt Van Delft. ‘We hebben ook geen yell of groepshug, of zo. Daar zijn we toch gewoon veel te nuchtere lullen voor. Onze grootste zorg vooraf is of het geluid goed is in de zaal en of de show een beetje overkomt. Daarom hebben we ook altijd een eigen geluids- en lichtman mee. Dat zijn ervaren vaklui, die in dit soort zaaltjes van essentieel belang zijn.’

Pompende raverock

Het concert in de Britse hoofdstad is stijf uitverkocht en als De Staat er meteen keihard invliegt met de pompende raverock van Me Time, staat de boel al snel op stelten. Tijdens de show, die ruim anderhalf uur duurt, krijgen de bezoekers geen moment de kans om op adem te komen. Crowdpleasers Input Source Select en Witch Doctor leveren de bekende springende meute op en bij KITTY KITTY wordt inderdaad het hele nummer fanatiek meegezongen. Na af loop zijn er dan ook vooral blije gezichten in de kleedkamer, die al snel volstroomt met partners, familieleden en bekenden. ‘Het was een fijne avond,’ zegt Van Delft met gepast zelfvertrouwen in zijn stem. ‘Na af loop is het altijd even tien minuten zeiken omdat er altijd dingen beter kunnen, maar daarna kunnen we ook echt genieten. Er waren ook veel Engelsen ditmaal, dat was vorige keer wel anders. Toen leek het net alsof Sunweb een peloton Nederlanders had ingevlogen.’

NA AFLOOP IS HET ALTIJD EVEN TIEN MINUTEN ZEIKEN OMDAT ER ALTIJD DINGEN BETER KUNNEN, MAAR DAARNA KUNNEN WE OOK ECHT GENIETEN

Hoewel De Staat in ons land moeiteloos AFAS Live uitverkoopt, haalt de band volgens de drummer dan ook zeker niet de neus op voor dit soort kleine buitenlandse zalen. ‘Het is een groeiproces, en daarnaast: wij zijn in Nederland ook altijd clubtours blijven doen, puur omdat het een totaal andere dynamiek is.’

Florim vult aan: ‘Als je in 2009 met ons mee was gegaan, had je ons voor tien of twintig man zien spelen in steden als Osnabrück of hier in Londen. We zijn altijd positief gebleven en kijken vooral vooruit. We zijn ook gewoon een goede band. Daarnaast is het spelen in een kleinere zaal echt een totaal andere ervaring dan bijvoorbeeld een festival als Lowlands, waar we headlinen. Daar is het publiek een veelkoppig, schreeuwend en zuchtend monster dat op en neer golft. Bij deze optredens heb je echt contact met de mensen. Je ziet de emoties bij hen van nummer tot nummer veranderen. Dat maakt het intiem en bijzonder.’

Een uur na de show staan de bandleden en crew – nadat uiteraard het laadproces van eerder omgekeerd is herhaald – blauwbekkend te wachten op vervoer naar de nightliner. De reis gaat linea recta naar het Franse Nantes, waar de dag nadien alweer een optreden wacht. Daarna volgen nog shows in Italië, Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland. Het slopende schema zorgt voor vermoeide blikken, maar dat deert Florim niet. ‘Ik begin touren steeds leuker te vinden. Vroeger zag ik het altijd als een soort tentamenweek, nu is er veel meer ontspanning en vrijheid. We hebben er veel plezier in, zeker omdat we nu echt kunnen doen wat we willen. Daarom is Bubble Gum ook zo belangrijk voor ons. We hebben weer een stap gezet richting de muziek die we in de toekomst willen maken, zonder binnen de lijntjes te blijven. We willen altijd verrassen, want we zijn geen AC/DC. Zolang we die uitdaging blijven houden, is het een zegen om dit samen te mogen blijven doen.’

De Staat speelt op 16 maart in AFAS Live