De man die zijn speeksel niet af wilde staan

Terwijl de middag langzaam maar zeker op z’n einde loopt, wordt in de rechtszaal alweer een zaak uitgeroepen. De rechter, de officier en de bode van dienst wachten in stilte op de 32-jarige meneer P., die met afhangende schouders binnen komt sloffen. P. heeft gemillimeterd haar, en is eigenlijk overdreven kalm en afwachtend. Zonder al te veel misbaar schuift hij zijn stoel goed, en neemt hij plaats in het beklaagdenbankje. Zwijgend kijkt hij een keer om zich heen. Afwachtend. Moe, misschien wel.

De rechter neemt met de beklaagde het standaardwerk door: naam, woonplaats en leeftijd, gevolgd door de mededeling dat P. verdachte is en niets hoeft te zeggen, maar dat hij wel erg goed op moet letten vandaag. P. geeft kort maar lijzig antwoord. Hij praat traag. Hij articuleert een beetje lam. Alsof hij ook vandaag, nu hij voor de rechter moet verschijnen, een jointje of vier achter de kiezen heeft.

P. is verdachte omdat hij, na aanhouding, weigerde mee te werken aan een speekseltest of een bloedonderzoek die meer informatie zouden verschaffen over of hij al dan niet nog wat sporen van drogerende middelen in zijn bloed zou hebben. Overigens reed hij ook nog eens rond met een ongeldig rijbewijs, omdat hij zich al eens eerder had bezondigd aan wat foutjes op het gebied van rijden onder invloed. Voor dat laatste stond nog een euro of 700 aan boetes open, die voorwaardelijk waren en dus nog boven zijn hoofd hingen.

Met vier man in de auto

‘Goed, meneer P.,’ opent de rechter het gesprek. ‘Dat van dat onderzoek, klopt dat?’

P. knikt traag. ‘Ja, klopt,’ zegt hij dan zacht. ‘Waarom werkte u niet mee aan de aanvullende onderzoeken?’

‘Gewoon. Dat vond ik niet nodig. Ik had al een blaastest gedaan en ze mogen wat mij betreft maar één test doen. Ik zeg eerlijk: ze zaten gewoon te zoeken naar een reden om mij aan te houden.’

‘Maar in de auto is ook een zakje hennep, jointjes en een snuifbuisje aangetroffen?’

P. schudt zijn hoofd. Hij haalt een keer rustig adem, en mompelt dan tergend langzaam zijn antwoord. ‘Ik wist gewoon niet dat dat daar lag. Ik had een dag eerder met wat mensen gefeest, we zaten met vier man in die auto, toen. Ja, hé, dan kan het van iedereen geweest zijn, toch?’

Ze hadden ook al een alcoholtest gedaan! Ze waren gewoon op zoek! Ze wílden me gewoon aanhouden!

Heel even trekt de rechter een wenkbrauw omhoog. Hij lijkt iets te willen zeggen, maar slikt het dan toch in. Een fractie van een seconde lijkt hij zijn woorden te herformuleren. ‘Maar, wilde u misschien niet meewerken omdat u toch misschien wel wat gebruikt had?’

P. wacht even met antwoord geven. Weer haalt hij een keer langzaam en diep adem, voordat hij zoetjes aan weer eens verder gaat met praten. ‘Ik was gewoon nuchter. Ik was op weg naar de verjaardag van mijn tante.’

‘Maar u zei tegen de politie dat er waarschijnlijk nog wel wat drugs in uw systeem zouden zitten?’ Nu wordt P. toch een klein beetje boos. Hij begint wat wilder met zijn hoofd te schudden en gaat rechtop zitten.

Stemverheffing

‘Nee, nee, nee, nee!’ begint hij zelfs met stemverheffing te roepen. ‘Nee, ik wilde gewoon niet aan die speekseltest. Want ik had eerder wel wat gebruikt, maar de sporen daarvan blijven superlang vindbaar in je speeksel. Ze waren gewoon op zoek naar een reden om me op te pakken.’ Dan bemoeit de officier van justitie zich ermee:

‘Ja, maar meneer P., bij de politie staat u bekend als fanatiek wietroker, vindt u het raar dat ze u willen controleren, zeker met in het achterhoofd al die spullen in uw auto?’

‘Nou, ze hadden anders óók al een alcoholtest gedaan! Ze waren gewoon op zoek! Ze wílden me gewoon aanhouden!’

‘Maar vindt u het niet raar dat u, met uw volle auto, en dat...’

‘Nee!’ onderbreekt de verdachte de off icier abrupt. ‘Ik wilde gewoon geen speekselonderzoek, want daar blijft dat allemaal veel langer zitten dan 24 uur.’

De officier zucht en schudt zijn hoofd. ‘U praat in een cirkel, meneer.’

‘Ja.’

Geen telefoon

De rechter besluit dan het rijden zonder geldig rijbewijs maar eens op tafel te gooien. Meneer P. geeft aan dat hij vindt dat de mensen van het CBR, die zijn rijbewijs vrij zouden moeten geven, gewoon niet doorwerken, en dat P. het zelf eigenlijk wel weer tijd vond dat hij mocht gaan rijden. Even twijfelt de rechter of hij in de maling genomen wordt, maar P. wil een en ander nog wel even toelichten. ‘Ik dacht eerst gewoon van eh, nou ja, er zullen wel onderzoeken komen, maar ja, die kwamen maar niet.’

‘Dus u dacht na een tijdje: ik hoor niets, het kan wel weer?’

‘Ja, het CBR heeft geen telefoon, die kun je alleen maar mailen. Ik word gewoon de hele tijd van het kastje naar de muur gestuurd.’

Een beetje losgekomen uit zijn lijzige staat van zijn, neemt P., nu toch ineens plaats op zijn praatstoel, een afslag richting zijn persoonlijke omstandigheden. Hij vertelt dat hij onder bewindvoering staat voor zijn financiën, dat hij geen geld heeft, en ook geen werk.

‘Zou u een taakstraf kunnen uitvoeren, als het daarop neer gaat komen?’ probeert de rechter voorzichtig te polsen. P. haalt zijn schouders op.

‘Wat doet u eigenlijk überhaupt op een dag?’ ‘Vrijwillig een beetje werken. Met de hondjes wandelen. Ik heb net een huisje toegewezen gekregen. Beetje klussen. Mezelf een beetje bezighouden. Ik heb pdd-nos en dyslexie, dus het sociale aspect van werken wordt wel wat lastiger.’

‘Hé, en u blowt nog steeds, toch? Maar wat nu als u daarna toch weer gaat rijden?’

P. schudt zijn hoofd. ‘Dat mag nou toch niet meer.’

‘Nee, maar dat mocht de vorige keer ook al niet.’

‘Nee, ja, euuhh...’

Dan valt meneer P. stil. De rechter klakt een keer met zijn tong. ‘Juist.’
Een minuut of tien later sloft meneer P. de rechtszaal uit met een taakstraf van zestig uur, tien maanden voorwaardelijke rijontzegging, twee weken voorwaardelijke celstraf en zes maanden onvoorwaardelijke rijontzegging aan de broek.