'We waren net bekomen van de Gele Hesjes, of het volgende verzet staat al klaar: de Oranje Kapjes'

Beste Mark Schalekamp,

Je was op tv, als woordvoerder van een nieuwe actiebeweging genaamd de Oranje Kapjes. We waren net bekomen van de Gele Hesjes, in Nederland een volksbeweging zonder volk, of het volgende zelfbenoemde naoorlogse verzet staat al klaar. De Gele Hesjes waren tegen Rutte, de NOS, tegen hoge benzineprijzen en tegen het schudden van handen met onze premier. Eerlijk is eerlijk: op dat laatste gebied waren ze visionair. 

De Oranje Kapjes, zo begrijp ik uit je verhaal aan tafel bij Op1, zijn met ‘een groeiende groep mensen’ tegen de anderhalvemetersamenleving, en gaan ‘het land redden’ door vanaf 5 mei het land te ‘bevrijden’ van alle ‘al te strenge’ maatregelen.

Er is weleens discussie over welke maatregelen nu precies het meest effectief zijn in welke fase en in welke mate – nogal logisch ook in een situatie van permanent voortschrijdend inzicht. Maar het domweg pleiten voor het opheffen van álle quarantainemaatregelen lijkt voorbehouden aan types die afgelopen week ineens voor het Tweede Kamergebouw stonden te demonstreren. De Amerikaanse anti-lockdownbeweging staat met zware wapens op straat, de Nederlandse anti-lockdownbeweging bleek vooral een noodkreet om zware medicatie. Zelden zag ik de desastreuze gevolgen van bezuinigingen op de geestelijke gezondheidszorg zo pijnlijk geïllustreerd als door de beelden van het Nederlands protest tegen de quarantainemaatregelen. 

Het tegenovergestelde van de intelligente lockdown blijkt ook aan een talkshowtafel zonder spandoeken gewoon het domme egoïsme. Jouw ‘plan’: ondernemers moeten vanaf 5 mei weer ‘open gaan’. Die krijgen uiteraard een boete, zoals dat hoort in een democratische rechtstaat die nu probeert de gezondheidszorg zo weinig mogelijk te belasten, met grofweg dezelfde maatregelen als de rest van de wereld. En die boete wordt dan in het actiemodel van de Oranje Kapjes betaald door andere ondernemers, die daarvoor volgens jou ‘een paar ton’ bij elkaar hebben gelapt. Je leek het bedrag ter plekke uit je duim te zuigen, en van die ondernemers wilde je er ook geen een noemen – zo trots zijn ze er kennelijk op. 

Geen zinnig mens zal betwisten dat velen het nu heel zwaar hebben, van zzp’ers tot de cultuursector, van de horeca tot sportverenigingen. Om nog maar te zwijgen van het onmenselijk leed van bewoners van verzorgingstehuizen die geen bezoek mogen ontvangen, of van mensen die nu een dierbare verliezen en geen fatsoenlijk afscheid kunnen nemen. 

Het laatste dat daarbij helpt, is iemand met een messiascomplex die denkt met een zak geld de genomen maatregelen te kunnen saboteren. Je schreef ooit een roman, las ik. De Parvenu is de titel en gaat over iemand dus die rijk, maar niet beschaafd is. Treffend, wel.