Saskia Belleman: 'Ik ben blij dat Willem Holleeder geen doodstraf kan krijgen'

Rechtbankverslaggever Saskia Belleman volgt voor De Telegraaf de rechtszaak tegen Willem Holleeder op de voet. 'De zaak-Holleeder is eigenlijk heel Nederlands. We wisten allemaal dat dit soort dingen ook bij ons gebeuren.'

Saskia Belleman

In hoeverre is de zaak van Willem Holleeder gruwelijk?

‘Die is zeker gruwelijk. Vergeet niet dat we hier te maken hebben met een crimineel. Iemand die ooit twee mensen heeft ontvoerd. Dat is een zwaar misdrijf, hoor. Daarom vind ik het ook zo ongepast om Holleeder een knuffelcrimineel te noemen, zoals menigeen doet... Verder is de zaak natuurlijk boeiend vanwege dat enorme familiedrama dat er op de achtergrond speelt. En dan heb ik het niet alleen over die zussen, maar ook over de moeder. Die heeft de rechtbank nota bene een brief gestuurd waarin zij vraagt om Willem geen toestemming te geven om haar begrafenis bij te wonen, mocht zij komen te overlijden. Dat is toch hartverscheurend?’

Geen medelijden mee?

‘Nee, maar dat had ik wel bij die man die in een psychose zijn moeder had vermoord. En dan zie je ook nog eens zijn vader snikkend in de zaal zitten... Dat is natuurlijk vreselijk, omdat iedereen weet dat hij dit nooit had gewild. Daar kijk je heel anders tegenaan dan iemand als Holleeder.’

Is zijn zaak on-Nederlands?

‘Nee, het is eigenlijk heel Nederlands. Dergelijke liquidaties, met anonieme opdrachtgevers, dat is niet iets nieuws. We wisten allemaal dat dit soort dingen ook bij ons gebeuren.’

Was je verrast toen je hoorde dat de zussen van Holleeder naar het OM waren gestapt?

‘Absoluut. Dat ze dát durfden...’

Is het voldoende om Holleeder veroordeeld te krijgen?

‘Dat is nu de vraag. Want het is natuurlijk wel het verhaal van de zussen. Het moet nog wel hardgemaakt worden. En dat valt niet mee, want in de opnames die we tot nu toe gehoord hebben, zit nog niet de smoking gun. Je hoort Holleeder niet letterlijk zeggen dat hij de opdracht heeft gegeven.’

Dat is geen toeval, hè?

‘Nee. Holleeder ging zijn hele leven er al vanuit dat hij werd afgeluisterd. Dat was ook de reden dat hij altijd naar buiten wilde om een gesprek te voeren. En waarom hij altijd fluisterde of in een rumoerige omgeving wilde zijn. En misschien hadden we met z’n allen ook wel meer verwacht van die opnames. Oké, hij zegt bepaalde dingen waarvan je denkt: zie je wel! Maar dat kan natuurlijk ook een dreigement zijn geweest zonder dat hij daar de hand in heeft gehad. Dus daar kun je ook allerlei vraagtekens bij zetten. Natuurlijk, in samenhang met allerlei andere bewijzen zou het heel goed kunnen dat er voldoende bewijs is, maar dat is allerminst nog zeker.’

Wanneer verwacht je een uitspraak?

‘Voor de zomer, al betekent dat niet dat we dan klaar zijn. Dan komt er vast wel weer een hoger beroep en cassatie. Dus voorlopig zijn we nog jaren met deze zaak bezig.’

Stel, Holleeder wordt tot levenslang veroordeeld. Kan hij dan wel nog vrijkomen?

‘Dat zou in theorie kunnen. Dat heeft met een wetswijziging te maken; twee jaar geleden was levenslang in Nederland ook echt levenslang, maar dat is nu niet meer zo. Natuurlijk, het kan nog steeds dat mensen in Nederland levenslang blijven zitten, maar na 25 jaar komt er wel een toetsmoment. Dan kijken ze of iemand zijn leven heeft gebeterd. Dan kan het dus zomaar gebeuren dat hij vrijkomt. Maar goed, dat is geen vanzelfsprekendheid.’

Zouden ze dat risico nemen?

‘Dat is moeilijk aan te geven, maar stel dat Holleeder levenslang krijgt, dan is het nog maar zeer de vraag of hij na 25 jaar nog een gevaar is. Dan is hij 85 jaar, vergeet dat niet. Wat voor een netwerk heeft hij dan nog? Dus de kans is altijd aanwezig dat hij na dat toetsmoment vrijkomt, al vermoed ik van niet.’

Eén ding is in ieder geval wel zeker: Holleeder krijgt niet de doodstraf.

‘Nee, en daar ben ik blij om. Ik snap best dat mensen in hun emotie roepen dat de doodstraf moet worden ingevoerd. Maar dat moeten we echt niet willen. Het is al zo vaak voorgekomen: mensen die achteraf ten onrechte zijn veroordeeld. Denk aan de Puttense Moordzaak, de Schiedammer Parkmoord, Ina Post, Lucia de Berk. Stel je voor dat we die de doodstraf hadden gegeven? Dat wil je niet toch niet op je geweten hebben? Dan ben je net zo erg als iemand die daadwerkelijk een moord heeft gepleegd.’

Lees het hele artikel in Nieuwe Revu 9 of op Blendle.