'Alexander Pechtold lult alles recht wat krom is'

Het anders zo kreukloze imago van D66-fractievoorzitter Alexander Pechtold (52) rammelt als twee vrijende skeletten op een blikken dak. Iets met verdoezelde privévluchten, een heimelijk geschonken penthouse, politieke draaikonterij en een omstreden abortus.

Lange tijd kon Alexander Pechtold niet stuk bij het grote publiek. Watskeburt?

Hij gold sinds zijn aantreden als partijleider van D66 in de Tweede Kamer in 2006 als een van de meest betrouwbare politici en wist precies hoe we ons zouden moeten gedragen. Barstjes in zijn moraalriddersimago kwamen er in 2016, toen hij in een gecharterde privéjet naar Oekraïne vloog om zich ter plaatse te verdiepen in het belang van het associatieverdrag met Oekraïne. De trip bleek gesponsord door een zakenman, een gift die aanvankelijk niet werd gemeld in het geschenkenregister van de Tweede Kamer. Net als de schenking door een Canadese oud-diplomaat van een penthouse in Scheveningen ter waarde van 135.000 euro. Onderzoek leidde niet tot negatieve verdenkingen over politieke beïnvloeding, maar het werd wel duidelijk dat Pechtold door de fiscale constructie schenkingsbelasting ontliep.

De collectieve mening over Pechtold lijkt inmiddels meer op stront dan op respect.

Ja, pijnlijk. Eerst nam hij een kritisch standpunt in over de zaak rondom de uitzetting van de Armeense kinderen Lili en Howick. Pechtold vond dat staatssecretaris Harbers zijn discretionaire bevoegdheid niet hoorde te gebruiken om de uitzetting van de twee tieners tegen te houden, omdat de rechter hierover moet beslissen. Toen duidelijk werd dat Lili en Howick mochten blijven, twitterde Pechtold opeens zijn blijdschap. De meeste reuring ontstond echter toen zijn ex-vriendin, het D66-gemeenteraadslid Anne Lok uit Meppel, in een roddelblad vertelde over zijn misbruik, wangedrag en opportunisme. Zo zou Pechtold onder meer een abortus hebben afgedwongen bij haar.

Wat moeten we verder weten over Alexander Pechtold?

Studeerde kunstgeschiedenis en archeologie en werkte als veilingmeester. Werd in 1989 lid van D66 en deed ervaring op als raadslid en wethouder in Leiden. Werd landelijk partijvoorzitter en burgemeester van Wageningen. Werd in 2006 fractievoorzitter en verdiende prijzen als Politicus van het jaar, de Klare Taalprijs en Beste Debater. Was getrouwd en heeft twee kinderen.

Wat vindt Alexander Pechtold van zichzelf ?

‘Emotionele oplossingen in de politiek brengen je geen stap verder.’

Wat vinden wij van Alexander Pechtold?

Emotionele oplossingen in persoonlijke situaties leiden soms tot politieke stappen achteruit.

Wat vinden anderen van Alexander Pechtold?

Bart Nijman (adjunct-hoofdredacteur GeenStijl)

‘De affaire rondom de wel of niet gedwongen abortus door Alexander Pechtold is een privékwestie, maar de mevrouw in kwestie is óók actief in de politiek én laat hierdoor haar raadsfunctie vallen. Zo wordt het toch een partijkwestie. Pechtold presenteert zich altijd als een van de grootste moraalridders en weet altijd haarfijn te vertellen hoe iedereen zich moet gedragen. Maar juist over hem horen we nu allerlei dubieuze dingen over geschonken privévluchten, een penthouse en een gedwongen abortus. Dat heeft iets schijnheiligs. Over de abortuskwestie heeft Pechtold zich niet uitgelaten. Dat hóeft ook niet, maar het is wel wat vreemd. Als iemand zoiets over míj zou beweren en het was niet waar, dan zou ik dat toch heel graag willen weerleggen. Pechtold als politicus vind ik verschrikkelijk. Dat hooghartige en dat moralistische vind ik onuitstaanbaar. Hij lult alles recht wat krom is. D66 is ontstaan voor democratische vernieuwing, maar de partij is onder zijn leiding alles geworden waar ze tégen is opgericht. En dan ook nog met zo’n uitgestreken smoelwerk doen alsof hij de beste is voor dit land. Terwijl hij eigenlijk in zijn blessuretijd zit.’

Maurice de Hond (opiniepeiler)

‘Met regelmaat vraag ik mensen hoeveel vertrouwen ze hebben in politici. Mijn recente rapport toont ook de meting vóórdat de abortusaffaire in Privé uitkwam; Pechtold daalde in een week een half punt in vertrouwen. Voorheen scoorde hij van alle fractievoorzitters altijd hoog. Eigenlijk zat hij sinds 2006 steevast bij de eerste drie. Kort na het aantreden van het kabinet stond hij ook vrij hoog, maar in april 2018 was hij al gedaald naar de negende plaats en nu staat hij op de tiende plek. Nu hij voor het eerst de coalitie steunt in plaats van de oppositie te leiden, zie je dat zijn populariteit en het vertrouwen dat mensen in hem hebben, duidelijk en fors is gedaald. Wat zijn positie moeilijker maakt, is dat hij dingen steunt die hij in de oppositie niet steunde, zoals de afschaffing van het raadgevend referendum. Ook het onderwerp dividendbelasting ligt gevoelig, omdat zijn aanhang er niet zo positief over is terwijl Pechtold het moet steunen. Daarnaast speelt er een aantal affaires waardoor mensen op hem afknappen.’

Hans Bogers (verslaggever lokale omroep Steenwijkerland)

‘Van Alexander Pechtold was ik bijna zijn chauffeur geweest. Toen D66 op sterven na dood was, werd aan leden gevraagd of ze hun auto én zichzelf beschikbaar wilden stellen om hem rond te rijden. Ik werd het niet, maar had dat wel een interessant klusje gevonden. Het nieuws over de relatie van de heer Pechtold met Anne Lok herinnerde mij aan haar functioneren in de gemeenteraad van Steenwijkerland, waarvan ik elke raadsvergadering volg. In mijn column was ik in januari dit jaar behoorlijk kritisch over het functioneren van Pechtolds liefdespartner: “Als Alexanders relationele beoordelingsvermogen symbolisch is voor zijn politieke inzicht, dan mag Den Haag zich best zorgen maken.” Ik voorspelde niet veel goeds en hoewel Pechtold nog steeds op zijn plek zit, lijkt het me een erg spannende tijd voor hem. Destijds kon ik nog niet weten wat voor heisa hun relatie zou opleveren, maar ik kon Anne Lok wel aardig inschatten. Een jong en fris ding toen, maar het was écht heel slecht wat ze deed als raadslid. Ik schreef pittig en boos, want haar functioneren in de raad was echt gênant, dat sloeg nergens op. Ik begrijp Pechtolds vrouwensmaak totaal niet.’