Mensensmokkelaar Dragan: 'Nederland is steeds vaker de eindbestemming'

Noord-Brabant, begin van dit jaar. Terwijl uit een woonkamer in Lage Zwaluwe muziek klinkt, slaan in de voortuin de honden aan. Enkele mannen lopen gedesoriënteerd door de straten aan de rand van het dorp en begeven zich richting het nabijgelegen Moerdijk. De Koninklijke Marechaussee komt poolshoogte nemen en houdt vijf illegale migranten staande, die zich verstopt hebben tussen de bomen aan de Streeplandsedijk. De mannen geven aan dat ze wilden doorreizen naar een ander land, maar geen van hen heeft een reisdocument of geld op zak.

Enkele weken later ontdekt de politie een groep vluchtelingen uit Irak, Iran, Syrië en Somalië, waaronder verschillende alleenreizende kinderen en jongeren. De asielzoekers geven te kennen dat een Turkse vrachtwagen ze vanuit Roemenië naar Nederland heeft gebracht. Ze zaten verstopt in een 50 centimeter hoge dubbele bodem van de vrachtwagen. Allen zijn via de zogenoemde Balkanroute de EU binnengekomen. Die vluchtweg zou eigenlijk sinds 2016 afgesloten zijn. De realiteit blijkt anders.

‘De EU legt de last van de bewaking van haar buitengrenzen bij de Balkanlanden’, zegt mensensmokkelaar Dragan. ‘Die hebben de onmogelijke taak om alle migranten tegen te houden en grijpen daarom naar draconische maatregelen,’ weet de Serviër, die zijn geld verdient door mensen over grenzen heen te smokkelen. ‘Afschrikking door geweld is zo’n middel,’ stelt hij. ‘Helaas werkt dat alleen niet, want de mensen blijven komen. Maar uit angst opgepakt, vastgezet en geslagen te worden, kiezen ze wel graag voor de hulp van een trafficker, die ze ongezien naar de andere kant brengt. Dat is weer goed voor mijn portemonnee.’

Dragan weet dat het om aanzienlijke aantallen gaat. ‘Ik schat dat er per maand zo’n 15.000 mensen illegaal vervoerd worden, goed voor een smokkelomzet van 120 miljoen euro. Maar je moet wel inventief zijn om ze op hun eindbestemming te krijgen,’ zo klinkt het uit de mond van de mensensmokkelaar. Wat hij daarmee bedoelt, legt hij uit: ‘Tot vorig jaar verstopten mensensmokkelaars de vluchtelingen vooral in auto’s en vervoerden ze zo door Oost-Europa. Tegenwoordig zijn er steeds meer alternatieven. We halen de mensen eerst van de Griekse eilanden – waar velen gestrand zijn – naar het Europese vasteland. Daar worden ze nog steeds vaak via holle ruimtes in vrachtwagens verder vervoerd.’

Dat blijkt niet alleen ongemakkelijk, maar ook nog eens levensgevaarlijk te zijn. Dragan: ‘Veel smokkelaars willen maximale omzet en minimale kosten en inspanningen. Dus proppen ze de vrachtwagens zo vol mogelijk. Dodelijke slachtoffers worden bewust op de koop toe genomen. Neem bijvoorbeeld de koelvrachtwagen van augustus 2015, waarin 71 mensen de dood vonden in het Oostenrijkse Parndorf. Die bood onvoldoende ventilatiemogelijkheden, waardoor de verstekelingen een afgrijselijke verstikkingsdood stierven,’ stelt Dragan, die er moeite voor doet te laten zien dat hij een ander kaliber mensensmokkelaar is. ‘Ik doe daar niet aan mee. Bij mij geen aftandse en overvolle rubberbootjes, of rijdende doodskisten. Ik wil dat mijn mensen levend aankomen.’

Maar ook bij Dragan wordt er dus gebruik gemaakt van verborgen compartimenten in vrachtwagens en holle ruimtes in bussen. ‘Maar je ziet in toenemende mate ook dat smokkelaars gebruikmaken van het spoor,’ vult de smokkelaar aan. ‘Vanuit Italië reizen veel Eritrese migranten op deze manier naar het noorden. Die komen vaak ook in Nederland terecht.’

Na Syrië is het Oost-Afrikaanse land het belangrijkste herkomstland van asielzoekers. ‘Maar ook vanuit de Balkan wordt de trein steeds meer gebruikt. We gebruiken speciaal geprepareerde tankwagons. Die zijn zo aangepast dat migranten snel in en uit kunnen stappen. Dat kan het beste op spooremplacementen waar treinen stoppen voor onderhoud. Maar we verstoppen ze ook vaak tussen grote machines en onder auto’s die op diepladers worden vervoerd. Of gewoon in dichte wagons.’

Volgens Dragan is de situatie in de Balkan kritiek, met naar schatting 80.000 asielzoekers die zich momenteel door de regio naar West-Europa begeven. ‘Dat zijn cijfers die je niet in de media leest, want de gewone burger moet niet bang worden gemaakt met de gedachte dat er een vloedgolf van migranten op komst is. Natuurlijk, het zijn er lang niet zo veel als in 2015, maar er zullen er meer volgen, voornamelijk uit Syrië, Pakistan, Afghanistan, Algerije, Libië, Marokko, Palestina en Irak,’ stelt Dragan, die ook opmerkt dat de meeste van deze migranten eigenlijk geen vluchtelingen zijn.

‘Er zit van alles tussen, maar slechts één op de vijf is een echte vluchteling. De rest zijn economische migranten, waaronder ontelbare families uit tientallen verschillende landen. En ook die weten dat Nederland een wel- varend land is en dat men in Duitsland – waar voorheen iedereen naartoe wilde – niet meer zo happig is op migranten. Dus wordt Nederland steeds vaker hun eindbestemming.’

Lees het hele artikel op Blendle.