'Het doorzichtige populisme van Wilders is lachwekkend'

Toen Geert Wilders vorige week als gast-hoofdredacteur van het programma Goedemorgen Nederland mocht opdraven, sprak hij de wens uit om een noodfonds op te richten voor zieke huisdieren, omdat de specifieke kosten van een behandeling voor veel mensen onbetaalbaar zijn. Het was kortom een gebaar aan burgers in de onderlaag van de samenleving, waar de populariteit van de PVV-voorman onverminderd groot is.

Ik zag niet vaak een politicus zo doorzichtig populisme bedrijven. Het was lachwekkend, tenenkrommend en tegelijkertijd werd duidelijk op welke manier hij zijn achterban beoordeelt. In zijn ogen bestaat het electoraat van de partij uit een bende halvegaren, die niet in staat kan zijn om te signaleren wanneer er sprake is van goedkope demagogie.

Een zieke hond – maar geen geld? De PVV gaat ervoor zorgen dat ook uw beestje naar de peperdure dierenarts kan, die waarschijnlijk op D66 stemt en met uw zuurverdiende centjes zijn zakken vult. Dat was een beetje het idee achter deze verkiezingsstrategie van Geert Wilders. Het vreemde is dat het nog steeds werkt, blijkens veel reacties op sociale media.

Een dag eerder mocht de extreemrechtse beweging in de Zendtijd Voor Politieke Partijen een filmpje vertonen waarin ze stelde dat de islam gelijkstaat aan pedofilie, slavernij, vrouwenhaat, antisemitisme en wat dies meer zij. Het leek op een soort mini-Fitna, alleen was er deze keer geen publicitaire aanloop van ruim een halfjaar, waarin iedereen, van politici tot ondernemers in het buitenland, zenuwachtig konden worden. Nee, bam, in onze face.

Het resultaat bleek vooral zielig. Hoewel het walgelijke karakter van Wilders’ propaganda nooit zou moeten wennen, legde het bewuste filmpje wel iets bloot: de partij schiet intellectueel tekort om daadwerkelijk door te groeien en een rol van betekenis te spelen.

Tijdens de zoektocht naar kandidaten voor de gemeenteraadsverkiezingen hadden zich louter debielen aangemeld, iets wat ook door moedeloze PVV-Kamerleden werd onderkend. Hierdoor kon de beweging niet in zestig gemeenten meedoen, een wens die herhaaldelijk werd uitgesproken, maar bleef het aantal lokale afdelingen beperkt tot dertig – en dan was per ongeluk ook nog een hele trits aan dwazen door de sollicitatieprocedures gekomen. Het laat zich dan ook voorspellen dat deze lui na de verkiezingen voor een hoop ellende gaan zorgen.

Dat weet Wilders allemaal natuurlijk ook wel. Daarom grijpt hij terug op de kernwaarden van zijn partij, die opgericht is om Henk en Ingrid te bedienen. Hij moet een onuitputtelijke hekel aan de islam blijven ventileren, zodat anderen hem niet de loef afsteken, zoals Forum voor Democratie – waarbij het allemaal wat subtieler wordt gebracht. Als hij iets anders probeert te doen, op een volwassener niveau, ontbreekt het aan ideologische stootkracht en de juiste steun van onderdanen.

We zijn inmiddels zover dat indirect het beeld wordt gecreëerd dat de PVV de huisdieren van échte Nederlanders veel waardevoller vindt dan het welzijn van Nederlandse moslims. Door onkunde schuift de partij steeds verder op naar extreemrechts. Een fanatieke fanbase van – pak ’m beet – tien zetels groot zal de partij blijven steunen. Maar de mensen die al jaren op serieuze resultaten hoopten, gaan de partij langzamerhand verlaten.