Robert zat in de bak in Peru. Nu mag de Nederlander het land niet uit

Nederlandse ex-gedetineerden zitten nog maanden vast in Peru voordat zij het land uit mogen, in afwachting van een uitreisdocument. In die tijd kunnen zij niet legaal werken of studeren, waardoor het geregeld voorkomt dat zij terug de criminaliteit ingaan. ‘Waarom doet de Nederlandse staat niets?’

Fotografie Eline van Nes

Terwijl zij vastzitten in Peru, krijgen Nederlandse gevangenen van de staat dertig euro per maand. Daarnaast bezoekt de ambassade hen vier keer per jaar – dit moet van de Nederlandse wet minstens twee keer per jaar – en daarnaast helpen zij om geld van de familie aan hen te bezorgen. Van dat geld kunnen de gedetineerden beter eten kopen, in plaats van de plakkerige rijst met een verdwaald stukje kip die zij in de gevangeniskantine krijgen. Veel gevangenen geven dit echter uit aan drugs, die ruim voorradig zijn en net als overal in Peru zeer goedkoop – een gram coke is drie euro, een steentje crack dertig cent. De bewakers verdienen maar een paar honderd euro per maand, waardoor het voor hen aantrekkelijk is om voor een extra zakcentje de dealers te helpen drugs de gevangenis in te smokkelen.

Het gevolg is dat jonge drugskoeriers, die vaak al drugs gebruikten, na een aantal jaar zwaar verslaafd uit de gevangenis komen. Aangezien zij niet direct het land uitkomen en maandenlang verdwaald raken in de bureaucratie van Peru, blijven ze in de buurt van de goedkope drugs. De verslaving leidt al gauw tot nieuwe problemen en illegaliteit, waardoor ze weer gearresteerd raken en het hele verhaal van voren af aan begint.

Een aantal Nederlandse ex-gedetineerden in Lima die niet (meer) verslaafd is, helpt elkaar vooruit te komen met het zoeken naar werk en woning. In het begin deden zij ook nog weleens iets voor verslaafden die vrij waren gekomen, maar daarmee zijn ze opgehouden. Ze organiseerden voor hen een goedkoop appartement – zonder officiële papieren moet er altijd iemand garant staan – maar de huur werd niet betaald. Al het geld van verslaafden verdwijnt in drugs. ‘Bovendien lopen wij gevaar in hun buurt,’ zegt vijftiger Nico, die zijn achternaam niet gepubliceerd wil vanwege familie in Nederland. ‘Wanneer de politie hier iemand oppakt voor drugs, pakken ze iedereen bij hen in de buurt ook op. Dat risico wil ik niet nemen.’

Verderop in de stad heeft Lie voor zichzelf een kamertje gevonden in een van de appartementengebouwen. Hij is er net een week geleden ingetrokken. Een aantal vierkante meter met een bed, een tafeltje, een stuk of zes paar hardloopschoenen en één beker om koffie uit te drinken. Veel meer bezit de ex-gedetineerde niet. Toch heeft hij goede hoop snel zijn leven op de rails te krijgen. ‘Hier in Peru is alles makkelijk,’ vertelt Lie. ‘Er valt genoeg te hosselen.’

Lees het hele verhaal op Blendle.