‘Niemand had interesse in dit huppel­kutje’

Een van de wereldsterren die hij de revue laat passeren, is Madonna, de Queen of Pop die in de winter van 1984 voor het eerst naar Amsterdam komt. En dankzij Nieuwe Revu een fotoshoot doet die legendarisch zal worden.

Zondag 22 januari 1984 is een uitzonderlijke ijzige dag met een gemiddelde temperatuur van -3 °C en een gevoelstemperatuur van -8,4 °C. De zon laat zich de hele dag niet zien. Na een nacht met veelal matige vorst, komt het die dag voor het eerst tot sneeuwval. De meeste sneeuw valt in een strook over het Rijnmond-gebied, het Westland en de regio Amsterdam.

Op deze koude winterochtend staan WEA Records-labelmanager Fred Schröder en press & promotions-manager Jan Abbink in alle vroegte op Schiphol te wachten op de aankomst van een vlucht uit New York met aan boord een totaal onbekend zangeresje. Fred heeft onderweg nog een bosje bloemen weten te bemachtigen bij een benzinestation. Hij was daags tevoren gebeld door Seymour Stein, de grote baas van Sire Records, in Nederland vertegenwoordigd door WEA Records, met de woorden ‘Take good care of my baby, she is my top priority!’

Het jonge zangeresje luistert naar de naam ‘Madonna’. Fred noch Jan hadden ooit van haar gehoord, maar ze kenden Seymour Stein als een man die wel vaker grote woorden gebruikt. Ze balen dat ze op zondag moeten werken en zullen wel zien hoe het uitpakt.

Een klein fragiel meisje

Uiteindelijk komt Madonna, een klein fragiel meisje, door de douane in het gezelschap van een danseres en een danser. De laatste blijkt haar jongere broer Christopher te zijn. Naast haar een enorme stapel koffers. Jan stelt zichzelf en Fred voor. Fred overhandigt haar de bos ruikers die ze meteen aan de danseres geeft. Zonder een woord van dank wijst ze op de grote stapel koffers en zegt: ‘Carry my suitcases!’ Jan en Fred kijken elkaar aan. Gelukkig is er een limo geregeld die hen naar het Sonesta Hotel in Amsterdam brengt.

Jan Abbink, wel gewend om met buitenlandse artiesten te werken, vertelt: ‘We hebben haar in het hotel afgeleverd en haar verteld wat we de komende twee dagen aan promotie zouden doen. Op maandag hadden we wat interviews gepland. Maar ondanks alle moeite die we daarvoor deden, bleken geen van de grote muziek- en dagbladen – laat staan de publieke omroep – ook maar enigszins geïnteresseerd te zijn in, wat zij aan de hand van de foto’s die ik had gestuurd, dit “huppelkutje” noemden.’

Louis du Moulin, destijds journalist bij het landelijke dagblad Het Vrije Volk, bevestigt desgevraagd: ‘Ja, Jan heeft me haar aangeboden, maar ik zag die persfoto die ik van WEA ontving en dacht: wat moet ik met dat meisje? Ik heb Jan vriendelijk laten weten geen interesse te hebben. Hoe kon ik weten dat ze zo’n wereldster zou worden?’

De volgende dag is Madonna op het kantoor van WEA in Hilversum. 23 januari was een dag die door veel weerdeskundigen niet snel zal worden vergeten. Een lagedrukgebied trok over het midden van het land naar Duitsland en zorgde opnieuw voor flinke sneeuwval. De meeste sneeuw, zo’n 25 centimeter, lag in Noord-Holland rond Amsterdam. Door de harde wind vormden zich op sommige plekken sneeuwduinen van ruim een meter. De sneeuwjacht zorgde voor veel problemen. Wegen werden afgesloten en veel automobilisten moesten hun auto laten staan. Na veel oponthoud komt de jonge zangeres met haar gevolg aan in het pand van WEA aan de Burgemeester Lambooylaan in Hilversum. Jan heeft wat streekbladen en lokale sufferdjes weten te interesseren en WEA Records radiopromotor Gerry van Meegdenburg heeft enige belangstelling kunnen opwekken bij een aantal radiostations.

Hi, this is Madonna

Gerry vertelt over die twee dagen met Madonna: ‘Ik moest Madonna in Hilversum promoten. Dat valt niet mee, als de radio, de televisie en de schrijvende pers niet geïnteresseerd zijn in een artiest. Vanwege goede relaties met de Hilversumse dj’s slaagde ik erin om een paar interviews met mannen als Jaap de Groot en Jan Rietman te regelen. Die werden toen niet uitgezonden, maar dat vertelde ik Madonna natuurlijk niet. Maar ik had in ieder geval ten opzichte van haar mijn gezicht gered. Bij de Stichting Top 40 liet ik promo’s maken zoals: “Hi, I am Madonna on Hilversum 3, here is my single Holiday” en “Hi, this is Madonna in the Jaap de Groot-show, I hope you like Holiday,” enzovoort. Ook heb ik haar met interviews weten te plaatsen bij piratenstations waaronder Radio Decibel. Tegen iedereen riep ik dat Madonna beroemd zou gaan worden, waarop Veronica-radiobaas Lex Harding zei: “Dat zeggen ze allemaal.” Inderdaad, maar af en toe is het ook waar.’

Ik liet vriendelijk weten geen interesse te hebben in een inter­ view. Hoe kon ik weten dat ze zo’n wereldster zou worden?

Jan Abbink heeft om de tijd te vullen die middag OOR-fotograaf Kees Tabak weten te bewegen om een fotosessie te doen in zijn studio in de Jordaan in Amsterdam. Op dat moment begint het opnieuw te sneeuwen. Vanwege het spitsuur staat het verkeer op de grachten al spoedig hopeloos vast. Jan: ‘Ze was in alle staten en riep “Call my manager!” Fred waarschuwt me nog dat haar manager Freddy DeMann is, ook de manager van Michael Jackson – een heavy dus. We krijgen Freddy uiteindelijk aan de telefoon. Madonna staat hem huilend te woord: “I’m stuck in a blizzard; I’m so miserable! Get me out of here!” en geeft vervolgens de telefoonhoorn door aan mij. Ik probeer hem tevergeefs uit te leggen dat het helemaal geen blizzard is en dat je normaal gesproken na een uurtje of zo gewoon je weg kunt vervolgen. En ja, even later rijden we richting de studio van Kees Tabak. Parkeren is echter een probleem omdat daar nog flink wat sneeuw ligt. Ik blijf steken op de gracht. En je gelooft het of niet, Madonna helpt zowaar zelf mee om mijn BMW weer op weg te duwen!’

Kees Tabak bevestigt dit verhaal: ‘Ja, ik keek net op dat moment naar buiten en zag aan de overkant van de gracht allerlei mensen die een grote auto aan het duwen waren. Madonna was erbij en hielp mee! Die auto kwam er niet op eigen kracht doorheen. Dat was toch wel heel grappig en zal ik niet gauw meer vergeten!’

Jan Abbink: ‘Mokkend loopt ze de studio binnen. Kees kijkt me aan met een blik van: wat moet ik hier nu weer mee? Hij probeert de sfeer te verbeteren, schenkt een drankje in en zet wat muziek op... Radio Decibel... En uitgerekend op dat moment komt het interview met haar voorbij, gevolgd door een aantal tracks van haar album. Dan vindt er een transformatie plaats: van een verwende blaag naar een uitdagende vamp. En zo ontstonden de foto’s die later wereldberoemd werden!’

Kleine snorhaartjes

Kees: ‘Jan Abbink was bij mij terechtgekomen via Wim Spijkers, hoofdredacteur van Nieuwe Revu. Elke week fotografeerde ik een nieuwe artiest, zoals Candy Dulfer of Oleta Adams. Jan had Wim Spijkers gebeld over dat meisje Madonna uit New York, dat nogal een clubhit was in de disco’s daar. Het enige dat wij op dat moment hadden gezien was een klein fotootje in The Face. Oké, laat maar komen, had Wim gezegd. Ik aan de slag. Ze moest op de foto met haar broer en dat danseresje. Dat duurt dan even. Maar ik wilde haar juist graag alleen op de foto, dat had ik voorbereid. Kleurtjes in haar haar, mooie achtergrond, gekleurde lampen. Opvallend was dat haar wenkbrauwen niet waren bijgewerkt en ik zag kleine snorhaartjes. Ze deed zelf wat met haar haren. Ik vond het wel vreemd dat ze geen styliste bij zich had. Ze deed haar eigen make-up!

Tegenwoordig is dat onvoorstelbaar. Geen artiest gaat meer een fotostudio in zonder eigen styliste. In die tijd kwamen artiesten voor twee dagen naar Nederland, één dag voor de radio en tv en één voor fotosessies en interviews. Dat duurde helaas niet lang, want toen MTV opkwam, ging dat budget naar videoclips en kwamen ze nog maar voor een dag over. De journalistiek en fotografie vielen toen al gauw af. Ik denk dat ik in een kwartier klaar was. Het ging allemaal heel makkelijk. Ze was professioneel en nam allerlei poses aan die ik later nooit meer bij haar gezien heb. Ik vind dat zo frappant!’

Jan had Wim van Revu gebeld over dat meisje Madonna uit New York, dat nogal een clubhit was in de disco’s daar

‘Ze heeft daarna nooit meer een fotosessie zoals die bij mij gedaan. Holiday werd een grote hit en dan wordt het budget anders. Daarom is mijn sessie de laatste met die kleding. Het is wel heel bijzonder dat het zo gegaan is. Na af loop zijn we naar mijn favoriete Indonesische restaurant Speciaal gegaan, op de hoek van de Egelantiersgracht, 100 meter bij mij vandaan. Ze zat daar als een dood vogeltje in de hoek. Dat is het laatste wat ik van haar zag. Daarna heb ik haar nooit meer gezien. Maar mijn foto’s gaan nog steeds de wereld over als de oerfoto’s van Madonna.’ De volgende en laatste dag zijn er nog een paar interviews op het WEA-kantoor in Hilversum. Jan wil haar nog voorstellen aan zijn WEA-collega’s, maar daar heeft ze geen behoefte aan. Wel gaat ze prompt achter Freds bureau zitten om met wat vrienden en vriendinnen in New York te bellen en deelt orders uit aan zijn secretaresse, onder meer om pizza’s te bestellen. Eenieder slaakt een zucht van opluchting als de limo komt om hen naar Schiphol te brengen. Fred belt zijn collega in Frankrijk om hem alvast te waarschuwen...

Twee maanden later, op 17 maart 1984, komt Holiday de Top 40 binnen en bereikt een maand later de elfde plaats, hoger dan in de VS waar de single niet verder komt dan de zestiende plek. Dit is de eerste van maar liefst 55 Madonna-hitsingles die de Nederlandse Top 40 bereiken in een carrière die inmiddels meer dan 34 jaar duurt. Haar laatste album Madame X kwam uit op 18 juni 2019 en zal zonder twijfel een volgende hit opleveren. Maar zo heerlijk ongedwongen en amateuristisch als in 1984 zullen we Madonna helaas niet meer meemaken.

Popparadijs Nederland, Tom Steenbergen, Luitingh-Sijthoff, € 20,00