Elle van Rijn moet De Crèche herschrijven

Elle van Rijn vertelt in Nieuwe Revu 49 uitgebreid over haar nieuwe historische roman. De Crèche gaat over verzetsheldin Betty Oudkerk die tijdens de oorlog Joodse kinderen wegsmokkelde uit de kinderopvang tegenover de Hollandsche Schouwburg. Maar nu heeft ze het aan de stok met sommige nabestaanden van de hoofdpersonen in haar boek. De advocaat van de familieleden eist dat Van Rijn meerdere namen fingeert en aanstootgevende passages verwijdert.

‘Ik voel een grote verantwoordelijkheid naar de mensen die het is overkomen,’ zegt Elle van Rijn in het interview over het schrijven van haar boek. ‘Dus ik heb geprobeerd het zo zuiver mogelijk te doen, ook door contact met haar familieleden te onderhouden. En door ook de biografe van Betty, Esther Göbel, te vragen of zij er geen probleem mee had. Haar standpunt was juist: hoe meer mensen dit verhaal meekrijgen, des te beter.’

David Goudsmit, de zoon van Betty, gaf Elle van Rijn aanvankelijk toestemming om het levensverhaal van zijn moeder op te schrijven. Maar tegen Het Parool zegt hij te zijn geschrokken toen hij het boek voor het eerst in handen had. ‘Het zou een historische roman zijn, maar op de kaft van het boek stond groot: ‘Het waargebeurde verhaal.’ Fictie is feit geworden, terwijl er onwaarheden en onzorgvuldigheden in staan,’ aldus Goudsmit tegen de krant.

De dochter van Harry en Sieny Cohen, eveneens hoofdpersonages in De Crèche, zegt dat het boek veel spanning bij haar en haar familie heeft veroorzaakt. Ze herkent haar vader en moeder niet in de wijze waarop ze in de roman worden neergezet. Tot slot verklaart een achternicht van Henriëtte Pimentel, de directrice van de crèche, dat er ‘meerdere onwaarheden’ in het boek staan.

Volgens haar uitgeverij Hollands Diep is Elle van Rijn diep geraakt door alle commotie. Ze verklaart dat ze het verhaal van Betty met de grootst mogelijke zorgvuldigheid heeft willen schrijven. En beteurt het dat haar eerbetoon aan de verzetsheldin nu in een kwaad daglicht is komen te staan.

In haar interview in Nieuwe Revu vertelt Elle van Rijn over de hoofdpersoon uit haar roman: ‘Betty Oudkerk leefde nog toen ik begon met schrijven. Ik heb haar nog ontmoet, een week voor in maart de verzorgingstehuizen dichtgingen. Wacht, je móét dit even zien.’ Elle zet de televisie aan, en zet een opname op van Betty, de dan 95-jarige hoofdpersoon van haar boek, in een kamer in het verzorgingstehuis waar ze de laatste tijd van haar leven woonde. Ze refereert aan de acteer-achtergrond van Elle, en zegt dat ze dat zelf precies ook heeft gedaan in het verzet om de kinderen te kunnen redden: acteren. Elle: ’Ze heeft zichzelf een weg door de oorlog gebluft. Met veel humor. Doe het maar eens, grappen maken tegen je vijand.’