Maaskantje forever!

Ter ere van het 10-jarig jubileum maakte Nieuwe Revu de heilige tocht naar het beroemdste dorp van Nederland. Bam, jonguh!

Tssssssst! Spetters in mijn gezicht. Mijn blik met daarin een halve liter Schultenbräu-pils spuit open met dezelfde, krachtige druk waarmee een maagdelijke puber zijn eerste vrouwelijke verovering volspuit. Drie blikken met een mengeling van verontwaardiging en walging zijn op mij gericht. ‘Wat kijk je, JONGUH!’ brul ik naar mijn dichtstbijzijnde medepassagier, een vriendelijk ogende, kalende man op leeftijd. ‘Zet je mondkapje voor je hoofd, KUT!’ bries ik naar het lieflijke schoolmeisje schuin tegenover mij. Ik klap mijn laptop open en speel New Kids Turbo af op maximaal volume. Barrie Butsers probeert zijn lul in het linkeroor van zijn zwangere vriendin Manuela te douwen. Gierend van het lachen proest ik mijn slok bier vol in het gezicht van mijn overbuurman. ‘Mijnheer, dit is een stiltecoupé,’ reageert de treinpassagier geduldig. ‘Je moet je bek houwe, verrekte mongol!’

Het is even voor tienen op een doordeweekse ochtend in een gematigd drukke Intercity naar Den Bosch. Het prille tijdstip kan mij er niet van weerhouden om alvast in de juiste stemming te komen voor mijn allereerste bezoek aan Maaskantje.

Elke meter die de NS mij dichterbij brengt, lijkt een ongekende baldadigheid in mij aan te wakkeren. Iedere waarschuwing van de conducteur voedt mijn drang alleen maar verder om Paul Elstak door mijn portable speakers te pompen, bushokjes kapot te trappen en boa’s en kinderen omver te rijden in een glimmende sportauto. Toen ik vanochtend wakker werd, herkende ik mezelf al amper terug. In plaats van mijn vriendin een kusje te geven, stompte ik haar genadeloos hard in haar maag. Mijn dochtertje tufte ik recht in haar gezicht, om daarna de deur snoeihard achter me dicht te smijten, mijn fiets links te laten staan en te sprinten naar het treinstation. Op het station lanceerde ik mij over de NS- poortjes heen, om vervolgens de oude schoonmaakster, die het lef had mij hierop aan te spreken, spijkerhard onderuit te schoffelen met haar eigen bezem. Jezus, wat overkomt mij? De kracht van New Kids is sterker dan mezelf.

Ik begrijp wel dat de internationale kijkers zich geïnspireerd voelen door het mooie polderlandschap uit die films. De maisvelden, de mooie boerderijen

Velen ging mij al voor. Het nietszeggende gehucht onder de wietrook van Den Bosch trekt al tien jaar lang meer bedevaartgangers dan Mekka, Lourdes en het Vaticaan bij elkaar. Hele legers van internationale New Kids-fans trekken van heinde en verre al een decennium lang naar het Brabantse gehucht van Richard Batsbak en zijn oerdomme kameraden om met eigen ogen te zien hoe kut en saai het er nou echt is. Die diepgewortelde aantrekkingskracht laat zich het best omschrijven als een mystiek aura van goor pils, spuuglelijke haarmatten en zinloos geweld, die tien jaar na dato nog altijd sterk voelbaar blijft. Is Maaskantje dan toch een onverklaarbaar heilig oord, wellicht gebouwd op een gabberbegraafplaats? Tien jaar na het succes van New Kids Turbo is het hoog tijd voor een spirituele reis naar Maaskantje. Op zoek naar Jos Brinkies, Schultenbräu-pils en verrekte mongols, jonguh!

Zachte G

Om niet geheel onvoorbereid het best bezochte gehucht van Nederland binnen te stappen, is mijn eerste halte het VVV-kantoor van Noordoost-Brabant in hartje Den Bosch. Bij binnenkomst merk ik al direct dat ook Maaskantje en omgeving keihard wordt getroffen door teruglopende toerismecijfers. Als enige bezoeker ben ik direct aan de beurt. De receptioniste, een vrouw van in de vijftig met grijze krullen en een leesbrilletje, groet mij met zachte G.

‘Dag meneer, wat kan ik voor u doen?’

‘Dag mevrouw. Kunt u mij het een en ander vertellen over Maaskantje? Ik heb daar dadelijk een dagje uit.’

De receptioniste kijkt me aan alsof ik haar zojuist informeerde dat haar uitkering zal worden stopgezet. ‘Pardon? Wáár zegt u precies?’

‘Maaskantje, mevrouw. Dat ligt hier toch even verderop?’
De receptioniste kijkt me nog even bedenkelijk aan, voordat zij haar reactie eindelijk klaar heeft.

‘Uhm, ja, dat dorpje ligt hier in de buurt, ja. Maar meneer, als ik zo vrij mag zijn, wat brengt u daar in godsnaam heen voor een dagje uit?’

‘Nou, gewoon. Bezoeken. Beetje de toerist uithangen. Langs alle highlights, weet je wel. De gebruikelijke toeristendingen, jonguh.’

De verbazing op het gezicht van de receptioniste neemt draconische vormen aan. De uitspraak die zij nu zal doen, verklapt waarom. ‘Meneer, ik werk hier nu al vier jaar fulltime. De vraag die u mij nu stelt, heb ik werkelijk nooit eerder gehad. Maaskantje? Weet u dat echt zeker? Nou goed, wat u wil. Ik zal eens voor u kijken. Maar excuseert u mij, ik moet toch echt even de Wikipedia-pagina erbij pakken. Naar mijn weten heeft dat dorp namelijk he-le-maal niets te bieden.’

De receptioniste zet haar leesbrilletje op het puntje van haar neus, klikt vijf keer met haar pc-muis en begint zachtjes van haar scherm voor te lezen. ‘Hmm, eens even kijken. 1700 inwoners, wist u dat al?’

‘Ja, dat had ik ook al opgezocht.’

‘Oh, oké. Nou, meer informatie over Maaskantje kan ik zo niet voor u achterhalen, meneer.’ Enigszins teleurgesteld bedank ik de receptioniste voor haar speurwerk. Voordat ik weer vertrek, duid ik haar op het New Kids-fenomeen.

Ineens gaat er bij de receptioniste een klein belletje rinkelen. ‘Ooooh, verrek, nu u het zegt! Ja, dat hebben veel mensen gezien, hè? Nou, ik begrijp wel dat de internationale kijkers zich geïnspireerd voelen door het mooie polderlandschap uit die films. De maisvelden, de mooie boerderijen. Dat willen de mensen natuurlijk allemaal met eigen ogen zien.’

Als ik in de Randstad vertel dat ik uit Maaskantje kom, beginnen ze telkens weer met scheldwoorden te strooien. Mongol hier, domme kut daar. Ik word er zo moe van

De verbazing springt over de balie naar mijn eigen gezicht. ‘Nou, ik denk niet dat de New Kids-fans naar Maaskantje reizen voor het landschap, mevrouw. Ik gok eerder dat die tochten te maken hebben met Jody Bernal die tijdens zijn eigen concert door zijn kop wordt geknald, zwangere vrouwen die op hun deurdrempel worden suf gevingerd en verrekte mongols die nergens meer voor willen betalen. Denkt u niet?’ De receptioniste kijkt nu geschrokken, boos en ontdaan. ‘Meneer, ik denk dat het beter is als u nu vertrekt. Veel plezier gewenst in Maaskantje.’ ‘Helemaal mee eens. Ik ga al. Bedankt voor helemaal niks, jonguh.’

Gejatte plaatsnaambordjes

Maaskantje is per auto, fiets of te voet te bereiken vanaf vier straten uit verschillende richtingen. In drie van die straten worden bezoekers namens de gemeente welkom geheten door het welbekende, blauwwitte plaatsnaambordje. Hoe vaak deze bordjes hier al precies gejat werden door bloedfanatieke fans, weet niemand helemaal precies. De mythes lopen uiteen van een keer of tien tot zeker vijftig. De oude, ietwat verwarde man die het eerste huis vanaf de dorpsgrens bewoont, schat nog veel vaker. ‘Honderd keer!’ bromt de Maaskantjenaar binnensmonds in onverstaanbaar dialect. ‘Ik heb die schoften helaas nog nooit kunnen betrappen. Ze komen altijd ’s nachts.’

Dat de borden een aantal jaar helemaal niet meer werden opgehangen door de gemeente had niet alleen te maken met de kosten van 450 euro per bord. ‘Zo konden de dieven ons ook niet meer vinden,’ grapte een plaatselijke ambtenaar destijds in het lokale sufferdje.

Iets verderop in het dorpje maakt de lokale pompstationhouder al jarenlang handig gebruik van die plaatsnaambordjesgekte. ‘In de jaren na de films verkocht ik van die kleine naambordjes, voor een tientje per stuk,’ vertelt Albert voor de ingang. Samen met zijn vrouw voorziet hij de mededorpelingen al bijna twintig jaar van brandstof. ‘Ik verkocht honderden van die dingen, vooral aan die maffe Duitsers. Voor hen liet ik Duitse scheldwoorden onder de plaatsnaam bedrukken. Verrückte mongol! Een gouden business was dat. Ook de sleutelhangertjes deden het fantastisch. Je gelooft niet hoeveel Duitse toeristen wij hier in Maaskantje ontvangen. Dat is echt krankzinnig. Wat ze hier moeten? Als sla je me dood.’

Albert wijst naar rechts en dan naar links. ‘Deze straat, dat is Maaskantje wel zo’n beetje. En ze komen nog steeds, hè? Tien jaar later. Iedere week verschijnen er wel weer een paar. Sommigen zijn echt bloedfanatiek.’

Albert wijst naar pomp numero vier. ‘Ze hebben tot twee keer toe de scène met de auto die tegen die pomp aanrijdt, waarna het hele station de lucht in wordt geblazen, volledig lopen naspelen. Met hun eigen camera’s en de hele mikmak erbij. Gewoon, omdat ze die serie en films zo fantastisch vonden.’

Een vrouw op middelbare leeftijd uit Den Dungen, het iets grotere dorpje dat met Maaskantje is verweven, stapt uit en tankt haar auto vol. ‘New Kids weer?’ verzucht zij in de richting van ons gesprek. ‘Ja, heel leuk en aardig hoor, al die aandacht, maar het is heus niet allemaal dolle pret.’ Zichtbaar geïrriteerd hangt de vrouw met het kortpittige kapsel de pompslang terug. ‘Als ik in de Randstad vertel dat ik uit Maaskantje kom, beginnen ze telkens weer met scheldwoorden te strooien. Mongol hier, domme kut daar. Ik word er zo moe van. We hebben hier nog steeds een man die regelmatig met zo’n lelijke pruik door het dorp scheurt in zo’n Opel Manta. Kom op zeg, dat doe je toch niet als volwassen vent?’

Albert kan het niet laten om even te grinniken om de uitspattingen van zijn klant. ‘Die jongens hebben wel een impact gehad op ons dorpje, hoor. Tijdens het filmen stond heel Maaskantje en Den Dungen op z’n kop. Die frietkot, die heeft er nog het beste bij geboerd.’

Jos Brinkies

Eén kilometer verderop draaien de frituurbakken van snackbar ’t Pleintje 2.0 al op volle toeren. Na de verstreken houdbaarheidsdatum van het originele exemplaar uit de films, werd de karige snackcontainer van de New Kids deze zomer ingewisseld voor een splinternieuw en frisser ogend model. Het stijlvolle pand is veel te chic voor Richard Batsbak en zijn ongewassen kameraden, maar vanbinnen leeft de ziel van New Kids onverstoorbaar voort. ‘De Jos Brinkies doen het nog steeds heel goed,’ vertelt de jonge eigenaresse Melissa trots over haar frikadellen van 50 centimeter. Boven haar hoofd pronken de beroemde nietsnutten uit Maaskantje op een interactief schermpje. ‘De Knoeperd is helaas uit de selectie, die wordt niet meer gemaakt. Maar de fans vragen er nog elke week naar.’

Als geen ander ervaarde Melissa welke impact een cultureel fenomeen op een nietszeggende gemeente kan hebben. ‘Onze straatjes slibden dicht met partybussen uit Duitsland, België en Polen. De bus uit met z’n vijftigen, hup friet en Jos Brinkies bestellen en hup weer de bus in, volgende. De hele straat vol met vrijgezellenfeesten en niet alleen in het weekend. Wij hebben echt moeten ploeteren. Vijf jaar lang was het een gekkenhuis, daarna werd het langzaamaan ietsje rustiger. Maar ze komen nog steeds, hoor. Helemaal vanuit het Oostblok en zelfs Rusland komen ze speciaal naar Maaskantje, jonguh! En vorige week stonden er nog vier Duitsers voor m’n deur. Zij hadden zes uur vanuit het Zwarte Woud gereden voor een frietje uit Maaskantje. Ik was eigenlijk al dicht, maar ik kon die jongens toch niet teleurstellen? Dolblij reden ze na hun frietje weer zes uur terug naar huis.’

Ik heb de film één keer gezien en dat is wel genoeg. Deel twee met die zombies vond ik maar kut

Het taalgebruik, de mode, het grove geweld of toch gewoon die lekker simpele humor. Melissa vraagt zich hardop af waarom nou juist zoveel Duitsers de New Kids-typetjes zo hartstochtelijk verafgoden. ‘Dat zal ik je uitleggen,’ geeft een klant commentaar met diepe stem. ‘Omdat Duitsers normaliter een zeer gehoorzaam volk zijn. Deze films zijn voor die mensen een prachtig tegengeluid.’

De lange man laat zijn scherpe conclusie even op ons inwerken, alvorens een zeer respectabele knauw te nemen uit zijn met satésaus doordrenkte Jos Brinkie. ‘Nondeju, dat is een flinke hap, jonguh!’ complimenteer ik hem. Maar behalve onsterfelijkheid bij onze oosterburen leverde het New Kids-spektakel ’s lands beroemdste snackbar ook een flinke dosis chagrijn op. ‘Door al die hordes fans moesten vaste klanten steeds langer wachten op hun frikadelletje. Sommige inwoners waren echt helemaal klaar met die onophoudelijke stroom fans. Dat vertrouwen hebben wij de afgelopen jaren wel even moeten terugwinnen, ja.’

Een local die zich beslist in de conclusie van Melissa kan vinden, is de echte bewoonster van het hoekhuis van Richard Batsbak. Als ik aanbel voor een kort babbeltje, verschijnt er een zuchtende vrouw met rollende ogen in de deuropening. ‘Ja hoor, en wat willen jullie nou weer weten?’ Sinds de jonge blondine hier vijf jaar geleden introk, ontvangt zij nog wekelijks hardnekkige bewonderaars van de culthit in haar voortuin. ‘Sommigen bellen aan en willen het huis zelfs vanbinnen zien. Ik heb de snackbar al lang geleden verzocht om niet langer mijn adres

te geven aan die lui. Ik woon hier gewoon. Een paar jaar geleden was het al helemaal van de zotte. Stonden ze hier non-stop te flitsen met hun camera’s. Het leek wel alsof het iedere avond onweerde. Ik heb de film één keer gezien en dat is wel genoeg. Deel twee met die zombies vond ik maar kut.’

Pauperniveau

Als ik verder rondloop door Maaskantje en Den Dungen, valt het me op dat de gebouwen, de huizen en het totaalplaatje een sfeervolle en zelfs ietwat smaakvolle indruk achterlaten. Het geschetste pauperniveau uit de New Kids-scènes laat zich niet simpel vinden, maar wie zoekt zal vinden. Een karig bushokje volgespoten met graffiti, een inspiratieloos speeltuintje, een afgedankt schoolgebouw. Voor de fans die honderden, zo niet duizenden kilometers aflegden om Maaskantje zelf te ‘ervaren’, zullen dit toch echt de absolute hotspots en de uitgelezen locaties zijn om hun halve liters Schultenbräu open te trekken. Lurkend aan het goedkoopste bier van Nederland, sta ik in zo’n bushokje, een beetje rondkijkend, wachtend op spektakel. Een wout die overreden wordt, of een spelend kindje dat door een zombie wordt aangevallen. Helaas: het blijft bij een manke, oude voorbijganger die met een Portugese waterhond aan de wandel is. ‘Maaskantje en Den Dungen zijn best mooie, degelijke dorpjes,’ probeert hij mij te verzekeren. ‘Die aso’s uit die films lopen hier niet rond. Daarvoor moet je naar de Graafsewijk.’

Volgens de man met het opvallend rechthoekige hoofd lopen daar, in de Bossche probleemwijk, typetjes als Richard Batsbak en Barrie Butsers in levenden lijve rond. ‘Daar zijn die New Kids-gasten op gebaseerd. Laatst reed ik daar rond, stond er ineens een opblaaszwembadje midden op de weg. Nou, die schuiven ze daar echt niet voor jou opzij, hoor. Ik mocht lekker omrijden.’

Enkele dagen na mijn bezoek bel ik met Martine, een medewerkster van het VVV-kantoor dat mij eerder de deur wees na enkele fameuze New Kids-verwijzingen. Haar kennis gaat een stuk verder dan die van haar collega. ‘Met een vier uur durende fietstocht langs de bekendste filmlocaties, haakten we destijds aan bij het succes van de film,’ vertelt de telefoniste. ‘Volwassen mannen met foute pruiken en in glimmende trainingspakken konden bij ’t Pleintje stoppen voor een Jos Brinkie en een Knoeperd. Dat was een gigantisch succes. Vooral van Duitsers en Belgen kregen we honderden aanvragen per week. Het toerisme in Maaskantje en Den Dungen explodeerde in de jaren na New Kids, terwijl er niks te zien is. En nog steeds krijgen we telefoontjes van Duitse fans voor die gekke fietstour.’

DE CAST VAN MAASKANTJE

FLIP VAN DER KUIL Barrie Butsers / schrijver van de serie en de films

‘Maaskantje is een prachtig dorpje. Wij hebben het gewoon helemaal verpest met New Kids. Tijdens de opnames stonden wij op een schoolpleintje met ingehuurde pornosterren in hun blote tieten te dansen, terwijl Corry Konings Hoeren Neuken, Nooit Meer Werken zong en Lars met het syndroom van Down in de lucht stond te knallen met een machinegeweer. Precies op dat moment ging de schoolbel en liepen er tientallen kleine kinderen langs. Natuurlijk hebben wij met die films een paar mensen boos gemaakt, maar tegelijkertijd waren de meesten juist bijzonder blij om de slappe lul van Huub eindelijk eens te zien. Ik heb nog nooit zoveel mensen uit hun raam zien hangen. Toen ik samen met Steffen de grappen schreef, ontstonden de typetjes haast vanzelf. Ik ben zelf geen Brabander, dus de jongens improviseerden tijdens het filmen zelf de mooiste termen, zoals bakpao en verrekte mongol. Ik ben heel trots op New Kids. Als ik terugkijk naar wat wij hebben neergezet, denk ik steeds vaker bij mijzelf: holy shit. Er lopen vier mensen rond in het Oostblok met mijn hoofd op hun lichaam getatoeëerd. Bizar toch?’

HUUB SMIT Richard Batsbak

‘Als kleine mennekes hielden wij ons in Maaskantje vooral bezig met skaten op een van de pleintjes. Op het andere pleintje hingen de oudere gasten rond, beetje naast hun auto staan en harde muziek luisteren. “Doe eens een salto, jonguh!” riepen ze dan. Zij vonden ons sukkels en wij vonden hen zielig. Jaren later begonnen wij die gasten te imiteren. Ineens stonden zij weer naar ons te kijken, maar dit keer tijdens het filmen van New Kids, terwijl wij hen nadeden. Het waren dan wel uitvergrote versies, maar hun voornamen hadden wij niet eens veranderd. Die gasten hadden ons dus helemaal door. “Hé! Jij speelt mij, jonguh!” riepen ze op de set. Tijdens het filmen deden onze families gezellig mee. Mijn ouders zitten zelfs in de film, als klaarover en buschauffeur. Nog steeds ontvang ik foto’s van Russen en Duitsers in Maaskantje. Voor buitenlandse fans is Maaskantje een mooi uitstapje vanaf hun vakantieadres in Amsterdam. Al twijfel ik of ze wel beseffen dat er in dat dorpje geen zak te zien is, haha. Maar ja, toch even naast dat bord staan en een frietje eten bij ’t Pleintje, ik begrijp het wel.’

TIM HAARS Gerrie van Boven

‘Als enigen van de groep die uit Maaskantje komen, duurde het even voordat de mensen uit ons dorp doorhadden dat Steffen en ik een typetje speelde. Er is echt een poosje getwijfeld of wij in New Kids acteerden. Het was ook door Steffen en Flip op een manier in beeld gebracht zodat er ruimte was voor twijfel. Het spelen van zo’n figuur en dan specifiek iemand die heel expliciet leuk gevonden wil worden, was fantastisch. Het grote succes overrompelde ons allemaal, denk ik. We wonnen prijzen, werden overal naartoe gevlogen, stonden op festivals. Het was echt gestoord. Ik kijk er nu op terug als een prachtige ervaring. Sindsdien speel ik in allerlei producties. New Kids heeft die deur voor mij wagenwijd geopend, hoewel ik in de eerste jaren veel getypecast werd. Als ik nu weer terugga naar Maaskantje, krijg ik altijd enkel positieve reacties. Voor die mensen ben ik gewoon nog Tim uit het dorp.’

NICOLE VAN NIEROP Manuela van Grunsven

‘Ik ben destijds gecast door Kemna Casting van Job Gosschalk. “Ga eens kijken bij die Brabo’s, dat is wel jouw humor,” zei hij. Dat is helemaal niet mijn humor, dacht ik eerst. Ik had nog nooit comedy gedaan en vond mezelf ook niet bepaald grappig. Toen ik er kwam, speelde we een bizarre scène. Iedereen moest lachen, maar ik nog steeds niet. Ik dacht alleen maar: dit soort figuren maak ik dagelijks mee, maar dan verkleed in een net pak of merkkleding. De “echte” New Kids zie je overal als je goed oplet. In mijn “nette” woonplaats Blaricum, staat mijn buurjongetje van twaalf altijd in iedereens tuin te zeiken. Andere ouders vragen dan of hij wel zindelijk is, waarna zijn moeder antwoordt: “Hij is pas twaalf en moet zo nodig als hij uit school komt, maar ik zal volgende keer vragen of hij in een andere tuin wil staan.” Veel New Kids-fans wonen dan ook in ’t Gooi. Zij herkennen zichzelf omdat zij echt zo zijn. Met New Kids hebben wij hen uitvergroot. Het enige verschil: deze Gooi-soort denkt zich alles te kunnen permitteren, omdat zij een zakje geld hebben. Meespelen in New Kids werd uiteindelijk een prachtige ervaring. In het begin deed ik alle vrouwelijke rollen uit de serie, totdat ik voorstelde om mij als Manuela door de hele buurt te laten nemen. Dat leek mij echt hilarisch. Zij moest ook iets te hard praten, dat leek me ook wel grappig.’