Marcel van Roosmalen bezocht een saai debat over faire politiek

Tot aan de Tweede Kamerverkiezingen zit Marcel van Roosmalen voor Nieuwe Revu wekelijks op de eerste rang van het politieke circus. Deze keer meldt hij zich in het Haagse pers­centrum Nieuwspoort voor een zielloos debat over ontwikkelings­samenwerking.

Fotografie Jan Dirk van der Burg

Tijdens de spannendste verkiezingsstrijd sinds tijden bezochten fotograaf Jan Dirk en ik het saaiste verkiezingsdebat ooit. In perscentrum Nieuwspoort in Den Haag gingen de specialisten op het gebied van ontwikkelingssamenwerking van SP, Groenlinks, Pvda en D66 met elkaar in debat over ‘faire politiek’. Aanleiding was de uitreiking van de Fair Politics Award aan de ‘meest faire fractie tijdens de kabinetsperiode 2012-2016’. De grote vraag die boven het zaaltje hing, was welke fractie zich de afgelopen vier jaar het meest had ingezet voor het realiseren van eerlijk beleid voor ontwikkelingslanden?

De Pvda won.

De prijs – een oorkonde – werd in ontvangst genomen door Roelof van Laar (ook Pvda) die eerder de ‘Fair Politician of the Year Award 2015-2016’ had gewonnen. Roelof had een baardje en een bril en is door de Pvda-leiding inmiddels op een onverkiesbare plaats op de lijst (nummer 45) gezet. Daarna werd de Fairkiezingswijzer gepresenteerd waarop de Foundation Max van der Stoel (onofficieel ook Pvda) op speelse wijze had aangegeven op welke partij je het beste kon stemmen als je ontwikkelingssamenwerking belangrijk vindt. Uitkomst: Pvda of Groenlinks.

Linda Voortman (Groenlinks), Michiel Servaes (Pvda), Eric Smaling (SP) en Sjoerd Sjoerdsma (D66, en in 2015 nog ‘Fair Politican of the Year’) gingen erover in debat. Ze waren het over alles eens. SP, D66, Groenlinks en Pvda waren goede partijen, de andere partijen kon een rechtvaardiger wereld niets schelen. Er was hoop dat het CDA en de Christenunie wellicht ooit het goede pad zouden gaan bewandelen, maar de PVV en ook de VVD waren verschrikkelijke partijen waar het maar om één ding draaide: ikke-ikke-en-de-rest-kan-stikke.

Linda Voortman, die een rare gebatikte lap om de schouders had hangen, waarschuwde ook nog voor 50Plus, een partij die als het om ontwikkelingssamenwerking ging wel ‘heel erg grijs’ uit de Fairkiezingswijzer kwam. Om die opmerking werd door de aanwezigen – volgens de organisatie werkten de meesten ‘in het veld’, waarmee ontwikkelingsorganisaties werden bedoeld – verrassend hard gelachen. Als dit al leuk was dan lag de lat laag. ‘Nou, er is natuurlijk ook niet zoveel te lachen in ons werkveld,’ zei Linde-Kee van Stokkum, beleidsmedewerker van Foundation Max van der Stoel die de Fairkiezingswijzer samen met een groot aantal stagiairs had gemaakt. Ze was slank en lang en had een imponerende bril op haar neus gezet en was blij met alle aandacht van de media. Ontwikkelingssamenwerking was volgens haar ‘helaas’ niet sexy, een gegeven waar ze mee moest leren leven. Ze vond alle aanwezige politici ‘goed’, als ze een ranglijst van goed-beter-best moest maken wist ze het niet (‘Ze zijn echt allemaal goed! Dat vind ik echt!’) behalve dan dat ze Eric Smaling van de SP onderaan zou zetten. ‘Maar vergeleken bij vertegenwoordigers van andere partijen is hij natuurlijk wel goed.’

‘Maar hij is geen Michiel Servaes?’ vroeg ik om maar iets terug te vragen.

‘Nee,’ zei ze beslist. ‘Dat is een oud-diplomaat, net als Sjoerd Sjoerdsma trouwens. En Linda vind ik ook heel scherp…’

Knusse huiskamer

Ik keek naar Eric Smaling, die zelfs in deze voor hem knusse huiskamer totaal niet vlot over kwam. Wist hij dat ze zo over hem dachten? Hoelang duurde het nog? Waarom was het zo saai?

Linde-Kee, die ook wel begreep dat het moeilijk was om van deze middag een spannende reportage te brouwen, begon over de Foundation Max van der Stoel, die genoemd was naar de oudminister van Buitenlandse Zaken Max van der Stoel (Pvda) en volgens haar verder niet zoveel met de Pvda te maken had, behalve dan dat er ‘natuurlijk nauwe banden zijn’ en ze binnen de Foundation Max van der Stoel Pvda-politici vaak goede politici vonden, zodanig goed dat ze regelmatig in de prijzen vielen die de Foundation Max van der Stoel uitreikt.

Linde-Kee: ‘Maar ik heb zojuist ook in een praatje gezegd dat er best veel mensen vinden dat Groenlinks en de Pvda kunnen fuseren!’ Dat had ze inderdaad gezegd, toen ze kort de politici en haar baas Arjen Berkvens introduceerde.

Ik: ‘Dat had ik niet genoteerd, sorry.’

Zij: ‘Maakt niet uit, hoor.’

Ik: ‘Ik noteer het alsnog.’

Zij: ‘O ja.’

Ik schreef met grote letters in mijn kladblok:

‘Linde-Kee van Stokkum van Foundation Max van der Stoel zegt dat veel mensen vinden dat Groenlinks en de Pvda zouden kunnen fuseren.’

Daarna liet ze me de Fairkiezingswijzer zien.

Het was met de PVV en VVD nog veel erger gesteld dan ik op grond van deze bijeenkomst al een beetje begon te vermoeden. Ze scoorden allemaal rode en oranje symbooltjes op belangrijke terreinen als ‘klimaat’, ‘eerlijk werk’ en ‘migratie & ontwikkeling’.

Wat ik lief vond was dat er in de rode en oranje rondjes zonnetjes, vogeltjes, hamertjes en puzzelstukjes waren getekend. Dat hadden Linde-Kee en haar stagiairs waarschijnlijk zelf gedaan. Behalve op mensen die bij Foundation Max van der Stoel werkten of al van plan waren om op Pvda, Groenlinks, D66 of SP te stemmen had dit stukje huisvlijt waarschijnlijk nul impact, maar dit was niet het moment om haar dat te vertellen.