Reconstructie: Willem Merk, de Vluchtende Hollander

Sint-Helena is zó afgelegen dat Napoleon ernaar werd verbannen. Ontsnappen van dit stipje in de Atlantische Oceaan leek...

Willem Merk

Sint-Helena is zó afgelegen dat Napoleon ernaar werd verbannen. Ontsnappen van dit stipje in de Atlantische Oceaan leek onmogelijk, maar wat Napoleon niet lukte, lukte de Amsterdamse drugssmokkelaar Willem Merk wel: in een – naar eigen zeggen – zelf geknutseld zeilbootje, naar Brazilië. Ron Moerenhout komt in zijn boek Laatste Boot Naar Sint-Helena tot de conclusie dat het heel anders is gegaan dan Merk wil doen geloven.

Het spectaculaire verhaal van ‘de Vluchtende Hollander’ is te vinden in Peter R. de Vries’ boek Alleen Huilebalken Hebben Spijt. Willem Merk, vanwege zijn witte baard ook wel ‘Kapitein Iglo’ genoemd, werd in 1991 op Sint-Helena tot vijftien jaar gevangenis veroordeeld omdat er 5000 kilo cannabis was aangetroffen aan boord van zijn schip, de Frontier. Drie jaar later wist hij naar Brazilië te ontkomen. In het museum op Sint-Helena is een vitrine aan de ontsnapping gewijd. Hierin onder meer een paginagroot artikel uit The Mail on Sunday over de vlucht. Het verhaal in die krant komt overeen met het verhaal dat De Vries jaren later optekende uit de mond van de smokkelkapitein.

Sint-Helena is nog steeds uitsluitend per boot te bereiken. Eens per maand vaart de Royal Mail Ship St. Helena vanuit Kaapstad in vijf dagen naar het afgelegen eilandje. Het Britse postschip zou in juli 2016 uit de vaart worden genomen vanwege de geplande opening van het nieuwe vliegveld in mei van dat jaar, maar door ‘onvoorziene’ draaiwinden is de 300 miljoen euro kostende luchthaven nog steeds niet in gebruik.

Op de boot naar Sint-Helena vroeg een officier mij wat ik op het eiland ging doen. Ik vertelde dat ik op zoek ging naar Nederlandse sporen – ik had ontdekt dat Sint-Helena ooit van Nederland was geweest. ‘Dan heb je vast wel gehoord van kapitein Willem Merk?’ was zijn reactie. Toen ik hem vertelde over het zelfgemaakte bootje, schoot hij in de lach. ‘Sure, vraag er maar eens naar op het eiland. Hij heeft hulp gehad.’

Lees het hele verhaal op Blendle.