Voorbeschouwing: de Oudejaarsconference van Claudia de Breij

Voor een achtergrond met champagneflessen die de skyline van Rotterdam vormen, en een volle maan die eerst zwart-wit beelden van de overleden Johan Cruijff laat zien en uiteindelijk een klok vormt, luidt Claudia de Breij als eerste vrouw ooit het jaar uit met een oudejaarsconference. Eerlijk is eerlijk, ze komt haar eerder gemaakte belofte na, maar je zult er niet door van je stoel vallen van het lachen.

’Stop de tijd, zet de klok stil, er is iets dat ik nog zeggen wil. 2016 is bijna voorbij en de laatste minuten zijn voor mij.’ Zo begint Claudia de Breij (41) op oudejaarsavond haar allereerste oudejaarsconference. In juli beloofde ze al een flink aantal BN’ers flink te grazen te zullen nemen. Ze houdt woord want onder anderen Patricia Paay (in de snackbar eet ze graag een patatje Paay, alles er overheen behalve curry), Arie Boomsma (zijn selfies missen heel toevallig altijd een T-shirt) en de al door haar zelf aangekondigde Jeroen van der Boom (laat hem maar wat vluchtelingen in huis nemen want als hij mijn liedje Mag Ik Dan Bij Jou gebruikt, dan lukt hem dit vast ook wel) komen inderdaad voorbij, maar verder moet met name politiek Den Haag het bijna de gehele voorstelling van ruim vijf kwartier ontgelden.

Rutte, Pechtold, Buma, Zijlstra en Geert Wilders, die ze vergelijkt het konijn Nijntje, ze komen allemaal voorbij. De rode draad in de voorstelling is het feit dat Nederlanders in 2016 ‘collectief boos’ waren en dat de lijsttrekkers van de verschillende partijen dat gaan gebruiken om tijdens de verkiezingen in maart 2017 burgers voor zich te winnen. ‘Het gaat niet om de inhoud maar vooral om de politicus die het best de woede van de burger kan verwoorden’, aldus Claudia, die dit vervolgens beeldend maakt met een situatie bij haar thuis wanneer ze ruzie maakt met haar eigen kinderen over de slechte Wi-Fi in de straat.

Het is niet de enige privé-ontboezeming die ze doet want het nieuws van het afgelopen jaar bracht de cabaretière ook weer even terug naar haar eigen jeugd waarin ze afscheid moest nemen van haar opa. Claudia gaf eerder aan de locaties waar het nieuws zich afspeelt te zullen bezoeken en dat bracht haar onder anderen naar een opvangcentrum voor asielzoekers in haar geboorteplaats Utrecht. ‘Daar aangekomen herkende ik dat gebouw als het oude ziekenhuis waar mijn opa is gestorven’, onthult ze. ‘Een week lang hebben we met de hele familie aan zijn bed gewaakt en daar kwam ik erachter dat hij in zijn jonge jaren bijna was geëmigreerd naar Amerika.

Op zijn sterfbed vertelde hij me dat de Holland-Amerika lijn hem van Rotterdam naar New York zou hebben gebracht, waar hij de Hollandse haring groot had moeten maken. Oma bleef thuis om pas maanden later te volgen - een emotioneel afscheid was niets voor haar - maar toen ze uiteindelijk toch de kade op kwam lopen en opa vertelde dat ze zwanger was van mijn moeder, kreeg hij koud watervrees en zette hij weer terug voet aan wal. Het had dus niet veel gescheeld of ik had deze show niet eens voor u kunnen opvoeren.’

Het is één van de weinige persoonlijke verhalen die Claudia op oudejaarsavond vertelt tussen voornamelijk het politieke geweld van de afgelopen maanden door. Hierin komt uiteraard ook de politieke partij DENK van Kamerleden Kuzu en Ozturk voorbij, alsmede het recente vertrek van het bekendste gezicht daarvan: Sylvana Simons. ‘Sylvana is altijd boos en boze mensen krijgen in deze tijd en in dit land nu eenmaal meer aandacht dan aardige mensen’, gaat Claudia verder. ‘Behalve onze premier dan die altijd alles maar weglacht en roept dat Nederland een ontzettend gaaf land is. Dat overigens met zijn ideale premiersvrouw Halina Reijn op het Correspondents Dinner naast hem. Met haar arrogante, geïrriteerde neusje omhoog, roepend naar alle zeekoeien die ze op haar weg tegenkomt, past ze goed in die rol.’

Overleden sterren

Claudia bezingt de vele nieuwsfeiten van het afgelopen jaar in het Nederlands op nummers van levende en overleden sterren, die ze daarmee een laatste eer bewijst. Zo komen onder anderen David Bowie, Prince en uiteraard ook George Michael voorbij op de klanken van het prachtige en het sinds vorige week helaas treffende Careless Whisper (I’m never gonna dance again). De cabaretière legt uit hoe groot haar schok was bij het horen van deze overlijdensberichten en hoezeer ze fan was van deze mannen. Toch geeft ze ook veel muziekliefhebbers een standje omdat een grote groep mensen pas naar de muziek van artiesten gaat luisteren wanneer deze dood zijn. ‘Wat dat betreft zijn er nog te veel zangers en zangeressen in lieven om echt van hun muziek te kunnen genieten’, lacht ze.

In haar nummers op melodieën van bekende hits bezingt ze alle zin en onzin van het kalenderjaar dat bijna achter ons ligt, zoals ook de gezonde eetgolf in boeken van Rens Kroes en Superfoods die over ons land waaide. Claudia: ‘Ik heb dat ook eens geprobeerd maar stuifmeelkorrels gingen er bij mij niet echt in. Op 27 juni belandde ik er zelfs door in het ziekenhuis. Wat een giller zou dat zijn geweest in het NOS Journaal: “Claudia de Breij overleden aan een overdosis stuifmeelkorrels”!’

De Breij heeft zichzelf in 2016 naar eigen zeggen ‘vrijheid van meningsuiting gegeven’ en is niet in talkshows gaan zitten zodat ze alles kon bewaren voor deze ene avond. De oudejaarsconference is daarom vermakelijk maar, eerlijk is eerlijk, je zult er niet door van je stoel vallen van het lachen. Daarvoor zijn er net iets teveel grote nieuwsfeiten van het afgelopen jaar ongebruikt op de plank blijven liggen. Het feit dat het publiek tijdens één van de try-outs nog het hardst moest lachen om haar grappen over het, door velen nutteloos geachte, nationale-hittegolf-stappenplan van het RIVM, is wat dat betreft veelzeggend.

Oudejaarsconference van Claudia de Breij l Zaterdag 31 December 2016 - VARA NPO 1 – van 22:30 tot 23:50 uur, gevolgd door de klok. Volgend jaar neemt Youp van ‘t Hek de oudejaarsconference weer voor zijn rekening. In 1989 deed hij dat voor het eerst, in 2017 voor de negende keer.