'De vluchtelingendeal, ons wurgcontract met Turkije, zet de deur naar de EU open voor Turken die in de nasleep van de mislukte coup een kwalijke rol hebben gespeeld.'
Terwijl in Turkije de zuiveringen van andersdenkenden verdergaan, richt het land zich ook weer op aansluiting bij de Europese Unie. De ambitie heeft een surrealistisch karakter: verschillende mensenrechten worden aantoonbaar geschonden, van persvrijheid tot een eerlijke behandeling van vermeende verdachten, maar desalniettemin zijn de toetredingsgesprekken weer in volle gang. De Turkse minister van Buitenlandse Zaken, Mevlüt Cavuso?lu, permitteert zich zelfs een dreigement: hij zegt dat de vluchtelingendeal met Europa wordt afgeblazen als zijn onderdanen in oktober nog steeds niet visumvrij naar het Westen mogen reizen.
Het akkoord maakt mogelijk dat veel migranten teruggestuurd worden naar Turkije, waar zij via een omweg vandaan komen, zodat ze dus geen asiel op het Europese continent kunnen aanvragen. De afspraak was: voor elke Syrische vluchteling die Turkije opvangt en verzorgt, moet de Europese Unie er ook weer één opnemen.
Het blakende cynisme en opportunisme van Brussel zijn inmiddels meermaals tegen het licht gehouden: normaal gesproken hebben de heren de mond vol van deugdelijk bestuur, maar als ze de stroom vreemdelingen naar eigen land kunnen indammen, geldt er plotseling een andere moraal, die van het eigenbelang en na mij de zondvloed. Als er onbehoorlijke dingen in Turkije gebeuren, knijpt men een oogje dicht, of wordt een obligate verklaring verspreid.
Lees ook: De onzuivere zuiveringen van Erdogan
Dat het land van president Erdo?an binnenkort tot de Europese Unie zal toetreden, is natuurlijk volledig uitgesloten, daarvoor is er te weinig draagvlak in verschillende lidstaten. Maar het opheffen van een visumplicht, zodat alle Turken met een biometrisch paspoort de oversteek kunnen maken, is wel realistisch, omdat een dergelijke afspraak de toestroom van asielzoekers voorlopig in het gareel zal houden. En dat voorkomt interne onrust bij diverse Europese landen, waar het onderbuikgevoel van veel burgers landelijke debatten bepaalt.
Ik vraag me alleen af of de Europese Unie wel heeft nagedacht over wat voor mensen zo meteen met een visumvrij paspoort naar Europa zullen reizen. Dat een grote meerderheid Recep Tayyip Erdo?an aanhangt, inclusief diens denkbeelden, die onverzoenbaar zijn met Westerse normen en waarden, zal algemeen bekend zijn, maar dat veel van die gasten in nasleep van de mislukte coup een kwalijke rol hebben gespeeld, lijkt vooralsnog onderbelicht.
Een praktisch voorbeeld: een medewerker van de politie heeft op bevel tijdens de zomer verschillende coupplegers mishandeld die in afwachting van hun straf waren. Hierbij werden vernederingen en barbaarse sancties, zoals zweepslagen en andere mishandelingen, niet geschuwd. In eigen land is dat een daad van vaderlandsliefde en ontvangt de agent wellicht een onderscheiding, maar naar onze maatstaven is dit een grove schending van de mensenrechten. Sterker nog, hier zou je voor dergelijke zaken worden vervolgd.
Wat gaat Europa met deze mensen doen als er daadwerkelijk gehoor wordt gegeven aan het dreigement van de Turkse minister van Buitenlandse Zaken, die zijn Turkse burgers al over twee maanden de mogelijkheid wil geven om zonder visum naar Europa te reizen? Als het om vluchtelingen gaat, hebben we al de grootste moeite om hun geschiedenis te achterhalen, zeker als ze geen papieren bezitten. Hoe gaat dat straks met Turken?
Ik kan me voorstellen dat de controles minder streng zijn het bezit van een biometrisch paspoort is immers niet voor iedereen weggelegd. Maar als dát de enige voorwaarde is, dat een reizende Turk een reispapier in handen heeft, zullen we in de toekomst dus regelmatig worden bezocht door mensen die zich in eigen land schuldig maken aan allerlei ondemocratische vergrijpen. In de Europese Unie hoor je niemand hierover. Die denken alleen maar aan vluchtelingen weren. Maar een ander probleem is onderweg.
Özcan Akyol