De duivel van Los Angeles; het einde van The Grim Sleeper

Hij wordt ‘de langst opererende seriemoordenaar aan de westkust’ en ‘de actiefste seriemoordenaar van Californië’ genoemd. Lonnie ‘The Grim Sleeper’ Franklin Junior is vandaag, op 11 augustus, ter dood veroordeeld. Erik Brouwer volgde het proces in Los Angeles. ‘In zijn notitieboekje schrijft hij Death, death, death!’

Tekst: Erik Brouwer

Los Angeles, begin april 2016. De oude zwarte man die volgens de openbaar aanklaagster tussen de tien en honderd vrouwen heeft vermoord, zit op een bankje in zaal 209 van het Criminal Justice Center in downtown Los Angeles. Hij draagt een grijs shirt, een blauwe broek en zwarte gevangenisslippers.

Lees ook: Wat Making a Murderer niet vertelt

https://www.youtube.com/watch?v=74a6E3VPMHw

Lonnie ‘The Grim Sleeper’ Franklin Junior, 63 jaar, kijkt het grootste deel van de tijd onbewogen voor zich uit en lacht zo nu en dan een zelfgenoegzame grijns, alsof hij ondanks het overweldigende bewijs zeker weet toch te worden vrijgesproken.

The Grim Sleeper voelde zich meer dan twintig jaar de zwarte God van South-Central LA en kon zijn slachtoffers mede door een dodelijke mix van falen en desinteresse van het lokale politiecorps in relatieve rust afslachten. Waarom zou hij zich niet opnieuw kunnen redden?

Staren voor dochter

Op de publieke tribune zitten zoals bijna elke dag dezelfde mensen, zoals Porter en Mary Alexander, ouders van het achttienjarige meisje Alicia, dat in 1988 werd ontvoerd, gedrogeerd, doodgeschoten en halfnaakt in een steegje werd achtergelaten.

Diana Ware komt elke dag om vijf over half negen ’s ochtends de rechtszaal binnen met een wandelstok en gaat zo dicht mogelijk bij The Grim Sleeper zitten om naar hem te staren als hij binnenkomt. Dat doet ze voor haar stiefdochter Barbara, die in 1987 op 23-jarige leeftijd werd vermoord met een geweerschot in haar borst en tussen het vuilnis werd gedumpt.

‘Je vriend Lonnie’

Een andere opvallende verschijning in de rechtszaal: Victoria Redstall, een blondine met een Brits accent die behalve schrijfster ook model en actrice is. Redstall heeft een voorliefde voor haute couture, botox en seriemoordenaars, en schreef al eens een boek over Wayne Adam Ford, een ter dood veroordeelde vrachtwagenchauffeur die vier witte vrouwen uit Californië in stukken sneed en delen van hun borsten in zijn jaszak bewaarde. Momenteel werkt ze aan een waargebeurd horrorverhaal over The Grim Sleeper.

Ze ontmoette hem meerdere malen in de gevangenis en hij belde haar tot het begin van The People vs Lonnie Franklin Jr. in februari 2016 elke maandagavond vanuit de gevangenis en ze ontving brieven met recepten voor gehaktgerechten, tekeningen van oude trucks en zinnen als: ‘Ik hoop je snel weer te zien. Je vriend Lonnie.’

In de buurt van Redstall zit Christine Pelisek, journalist voor website The Daily Beast. Ze werkte lange tijd voor het tijdschrift LA Weekly en schreef in 2008 een prijswinnend verhaal over hoe er in de crackjaren tachtig op vele plekken in South-Central LA zwaar verminkte dode zwarte vrouwen werden gevonden. Na een afgeraffeld onderzoek kwam de Los Angeles Police Department tot de conclusie dat er een seriemoordenaar rondliep die door een detective The Southside Slayer werd genoemd en zichzelf in de problemen bracht toen hij op 20 november 1988 een jonge zwarte vrouw genaamd Enietra Washington aansprak.

Hij bood haar een lift aan in zijn oranje Ford Pinto met witte racestrepen, Washington vertelde dat ze een feestje had en de man nodigde zichzelf uit. Washington stapte in zijn auto, de man pakte een pistool en schoot haar in de borst. Na een minuut of tien werd Washington wakker van een wit licht. De man maakte foto’s terwijl hij haar aan het verkrachten was en dumpte het lichaam toen hij klaar was.

https://www.youtube.com/watch?v=xfQnQstHqWE

Washington overleefde het bizarre voorval en kreeg in het ziekenhuis bezoek van een detective. Ze gaf een nauwkeurige beschrijving van de auto en het uiterlijk van een man die bijzonder veel leek op Lonnie Franklin. De detective liet een compositietekening maken die nooit werd opgehangen en er was nog een inval in het verkeerde huis. Daarna ging de zaak in het archief. De gewaarschuwde dader stopte uit voorzorg veertien jaar met moorden, schreef Pelisek, maar pakte zijn hobby in 2002 weer op. De time-out leverde Franklin de bijnaam The Grim Sleeper (De Wrede Slaper) op. Hij had volgens journaliste Pelisek minstens dertien slachtoffers gemaakt en hoogstwaarschijnlijk tientallen meer.

Het onderzoek werd pas jaren later heropend. Aanleiding was de vondst van een lichaam in een afvalbak op Western Avenue. Via speeksel werd de moord gelinkt aan twee moorden die werden gepleegd in 2002 en 2003, moorden die op hun beurt werden verbonden aan een vierde moord uit 1987, die via kogel-analyse weer werden gelinkt aan zes moorden op jonge zwarte vrouwen die werden gepleegd rond 1984. De verdachte was Lonnie David Franklin, een keurig ogende man die twee tot drie dagen in de week als monteur werkte voor het 77th Station van de Los Angeles Police Department. Zijn vrouw had een administratieve baan op een school in South-Central. In het weekend barbecuede hij met zijn kinderen en kleinkinderen in zijn tuin.

Pizza met extra veel salami

Begin 2010 werd Franklins zoon Christopher gearresteerd op verdenking van illegaal wapenbezit. Agenten veegden een strookje langs zijn mond, een test bekend als familial DNA search wees uit dat Christopher Franklin familie was van een seriemoordenaar.

Een detective vermomde zich als ober en ging werken bij het restaurant waar Lonnie Franklin Jr. Vaak kwam. Na weken wachten bestelde de monteur een pizza met extra veel salami. De nieuwe ober wachtte tot de verdachte was uitgegeten en stopte korsten, borden, glazen en bestek in een tas die hij meenam naar het bureau.

Op 6 juli 2010 werd Lonnie Franklin gearresteerd in zijn groene bungalow op 81ste Street, Western Avenue in South-Central. Buurtbewoners verzamelden zich rond het huis, een dobermann pinscher hield ze op afstand. Op het gras lag speelgoed van zijn kleinkinderen. In zijn garage werden negen handgeweren, een shotgun, paspoorten en rijbewijzen gevonden, in een koelkast lagen honderden foto’s met afbeeldingen van dode, verminkte, misbruikte, vermiste vrouwen. Het leidde tot de vrees dat The Grim Sleeper nooit was gestopt met moorden en misschien wel over de honderd zwarte vrouwen heeft vermoord.

These are the black women who were murdered by the 'Grim Sleeper' https://t.co/56oVZJyIdN pic.twitter.com/MWwsBA9zmH

— Philip Lewis (@Phil_Lewis_) 10 augustus 2016

Eind april 2016. Margaret Prescod, radiopresentator en oprichtster van de Black Coalition Fighting Back Serial Killers uit South-Central LA, zit achter een tafel vol archiefmappen, flyers en krantenartikelen over de Southside Slayer/ Grim Sleeper. ‘Het is behoorlijk moeilijk om naar de rechtszaak te kijken,’ zegt Prescod. ‘Ik ben er al dertig jaar mee bezig en het is bijna ondoenlijk Lonnie Franklin te zien zitten. Ik kan me niet eens voorstellen hoe het moet zijn voor de familieleden. De foto’s van de crime scenes, de lijkschouwers die in detail vertellen hoe die vrouwen waren toegetakeld. It’s tough, man.’

Ze schudt haar dreadlocks heen en weer. ‘Waarom zijn er zoveel slachtoffers gevallen en waarom was er bijna niemand geïnteresseerd in die vrouwen? South-Central is een gebied van 65 vierkante kilometer. Kun je je voorstellen dat er meer dan honderd blanke vrouwen in Beverly Hills zouden verdwijnen zonder dat iemand dat doorheeft?

'Die vrouwen zijn in alle opzichten als beesten behandeld en hun ontmenselijking gaat zelfs in de rechtbank gewoon door. In de openingsverklaring van de aanklaagster werden de slachtoffers beschreven als throwaway people en crackverslaafden die bereid waren hun lichamen en zelfs hun zielen te verkopen. En dit is de aanklager, hè! We hebben daar meteen een protestverklaring over laten opstellen, want die slachtoffers waren lang niet allemaal drugsverslaafd of prostituees. En zelfs als ze dat waren: ze waren de dochters van moeders, kinderen van vaders.’

Stiekem gefilmd

Prescod pakt een flyer voor een recente herdenkingsbijeenkomst waarop staat: ‘Tweehonderd zwarte vrouwen vermist in South LA. Minstens honderd het slachtoffer van seriemoordenaars. Say No to Violence Against Black Women.’ Ze neemt een slokje water uit een kan en zegt: ‘Kort geleden werd er een blonde sportverslaggeefster stiekem gefilmd in haar hotelkamer. Ze stapte naar de rechter en er werd veel meer over haar geschreven dan over Lonnie Franklin. Die verslaggeefster krijgt een schadevergoeding van miljoenen dollars en dat verdient ze, maar het is natuurlijk ridicuul dat de nabestaanden van de Grim Sleeper-moorden slechts drieduizend dollar per familie hebben gekregen om de begrafeniskosten te dekken.'

'Dat soort dingen houdt me bezig. Waarom doen de levens van witte vrouwen uit de hogere klassen er meer toe dan die van zwarte vrouwen uit de lage klasse? Weet je nog dat witte meisje dat op Aruba verdween? Man, de mediahype die toen ontstond had nooit kunnen ontstaan als ze toevallig zwart was geweest.’

Margaret Prescod richtte de Black Coalition Fighting Back Serial Murderers in 1986 uit pure noodzaak op. Samen met andere vrouwen uit South-Central deelde de radiopresentatrice flyers uit en ze organiseerde persconferenties en buurtbijeenkomsten omdat niemand wist dat er een seriemoordenaar actief was in het gebied. Op een gegeven moment deden de vrouwen van de protestbeweging zelfs een deel van het politie-onderzoek en daardoor werd hun verbijstering alleen maar groter, zegt Prescod.

'Grim Sleeper' apprehended with DNA from pizza slice https://t.co/VBF92Tdt36

— Jess Corbin BOOKS (@jesscorbinBKS) 9 juli 2016

‘We ontdekten bijvoorbeeld dat de dader naar 911 had gebeld om een lijk te melden, maar de politie trok dat telefoontje niet na. En waarom deed de politie geen huiszoeking bij Lonnie Franklin? Hij woonde twee blokken van Enietra Washington, de enige vrouw die een aanval overleefde. Dat is niet heel ver en ze gaf een duidelijke omschrijving van haar aanvaller. What the hell? Door het onderzoek zo slecht te doen werden er honderden zwarte vrouwen in gevaar gebracht. Het probleem was dat de politie daar heel anders over dacht.

'Toen we aangifte kwamen doen en informatie wilden hebben, zeiden ze tegen ons: Waar maken jullie je druk om? Er worden alleen hoeren vermoord. In rapporten stond zelfs NHI, wat No Humans Involved bleek te betekenen.’ Prescod zet haar bril op en leest voor: ‘Opnieuw twee slachtoffers van de Southside Slayer gevonden. En weer waren het street people.’ Prescod: ‘Street people. Wat bedoelen ze daar godverdomme mee?’

Ze loopt naar haar kantoortje en gaat achter haar computer zitten. In beeld verschijnen oude en nieuwe artikelen over de zaak. Pas de laatste tijd is er meer interesse, zegt Prescod. De LA Times noemt Lonnie Franklin nu ‘de langst opererende seriemoordenaar aan de westkust,’ de Britse krant Daily Mail kwam daarover heen met: ‘Did the Grim Sleeper murder 180 victims?’ Een journalist van The Daily Beast kwam na gesprekken met de LAPD tot de conclusie dat The Grim Sleeper minstens dertig slachtoffers heeft gemaakt, wat hem ‘tot de actiefste seriemoordenaar ooit in Californië’ maakt en ‘even dodelijk als Ted Bundy’.

Beroerde thriller

Natuurlijk toonde ook Hollywood ineens interesse en twee jaar geleden kwam er een beroerde thriller uit met de titel The Grim Sleeper. In 2015 volgde een briljante HBO-documentaire: Tales of the Grim Sleeper, met een belangrijke rol voor Margaret Prescod.

‘Iedereen probeert iets aan deze zaak te verdienen en iedereen lijkt momenteel een film of boek over deze zaak te maken,’ mokt radiopresentatrice Margaret vanachter haar computer. ‘Ik wou dat de mensen eerder naar ons hadden geluisterd. We hadden de steun en hulp goed kunnen gebruiken. Het was zó zwaar, en dan nu al die ellende op de rechtszaak. Het breekt mijn hart. Dit mag nóóit meer gebeuren.’ Ze kijkt naar een flyer uit 1996 met de foto van een zwart meisje genaamd Janecia Peters en mompelt: ‘Ze was mooi.’

Mei 2016. Lonnie Franklin Jr. Wipt met zijn rechtervoet als de vrouwelijke klerk het vonnis voorleest. Porter Alexander, vader van de vermoorde Alicia Alexander, zit naast zijn vrouw Mary, die met gesloten ogen heen en weer wiegt. Hun zoon Donnell was de afgelopen vier maanden net als zijn ouders elke dag in de rechtszaal waar hij schetsen maakte van de moordenaar van zijn zusje en de andere hoofdrolspelers in deze geruchtmakende rechtszaak.

Schrijfster Victoria Redstall is de grote afwezige. Ze sprak voor elke zittingsdag met Franklins vrienden en familie, die hem nog steeds steunen en door Redstall nadrukkelijk zijn gewaarschuwd dat ze alleen met haar mogen praten. Haar boek moet een bestseller worden en exclusiviteit is voor Redstall net zo belangrijk als het liften van haar oogleden. Met seriemoordenaar Wayne Adam Ford had Redstall een dusdanig verontrustende band dat ze meerdere malen uit de rechtszaal werd gegooid.

Haar relatie met The Grim Sleeper lijkt bijna even goed en rechter Kathleen Kennedy liet haar uit de zaal verwijderen nadat ze tegen alle regels in contact met hem bleef zoeken. Op de eerste aanklacht first degree murder zegt de klerk: ‘Schuldig’. Dat gaat zo door tot de tiende moordaanklacht en de elfde aanklacht: poging tot moord. Familieleden van de slachtoffers omhelzen elkaar, sommigen bidden zachtjes, iemand zegt: ‘Dank u God.’ Bij de dochter van slachtoffer Henrietta Wright stromen de tranen over de wangen. De toeschouwers nemen de lift van de negende verdieping naar de begane grond. Porter Alexander heeft rode ogen als hij zegt: ‘Hij nam me mijn baby af. Het maakte me kreupel, maar ik strompelde door. Ik heb die eigenschap van mijn dochter. What goes around, came around. Nu is het zijn beurt, een oog voor een oog.’

Dead man walking

Juni 2016. Lonnie Franklin Jr. Wordt voor de laatste keer zaal 209 van de Criminal Justice Center binnengebracht om het strafadvies van de jury aan de rechter te horen. Donnell Alexander, broer van de vermoorde Alicia, kijkt de Southside Slayer/The Grim Sleeper aan en zegt: ‘Dead man walking.’

De klerk leest het strafadvies van de jury voor: dood door een injectie. Er wordt geschreeuwd en gehuild, de rechter maant de zaal tot stilte en zegt dat er op 10 augustus een afsluitende zitting is waarop ze zal vertellen of ze het strafadvies overneemt. De rechter vraagt Lonnie Franklin of hij dit heeft begrepen, hij zegt uiterst beleefd ‘Ja, eerwaarde’ en wordt strak voor zich uitkijkend weggeleid door zwaarbewapende U.S. Marshalls. Margaret Prescod omhelst Porter Alexander, die zijn vrouw een kus geeft. Hun zoon Donnell fluistert ‘Dank u’ tegen een jurylid. In zijn notitieboekje schrijft hij ‘Death, death, death!’

Tales of the Grim Sleeper

De zaak tegen The Grim Sleeper kreeg mondiale aandacht door de HBO-documentaire Tales of the Grim Sleeper uit 2015 van de Brit Nick Broomfield, bekend van films over onder meer Kurt Cobain. Het won prijzen op internationale filmfestivals en haalde de top tien van publieksfavorieten op het IDFA-documentairefestival in Amsterdam. Broomfield sprak met Lonnie Franklins beste vrienden, die eigenlijk toch wel iets vermoedden, en hij kwam via Margaret Prescod in contact met de ster in zijn film: de afgekickte crack-junkie Pam, die over Franklin zegt: ‘He was a freaky motherfucker.’ De vermoorde vrouwen waren voor de plaatselijke politie (LAPD) volgens Pam nooit meer dan ‘een stel dode nikkers’.

Moorddadige crackjaren

Behalve The Grim Sleeper waren er in de crackjaren tachtig en negentig nog zeker twee andere seriemoordenaars actief in South-Central Los Angeles. Chester ‘The Molester’ Dewayne Taylor werd in 2007 veroordeeld voor de moorden op tien vrouwen en een ongeboren baby. Hij kreeg de doodstraf. In 2014 werd hij veroordeeld voor nog eens twee andere moorden en hij kreeg gewoon nog een keer de doodstraf. John Floyd ‘The Southland Strangler’ Thomas Jr. Was een ziekenhuismedewerker die tussen 1987 en 1998 de huizen van bejaarde zwarte vrouwen binnendrong. Hij verkrachtte ze en smoorde ze met dekens of kussens. Beide zaken kregen veel meer aandacht van de politie, volgens Margaret Prescod omdat er zich onder de slachtoffers ook witte vrouwen bevonden.

Documentaire

De zaak tegen The Grim Sleeper kreeg mondiale aandacht door de HBO-documentaire Tales of the Grim Sleeper uit 2015 van de Brit Nick Broomfield.

Broomfield sprak met Lonnie Franklins beste vrienden, die eigenlijk toch wel iets vermoedden, en hij kwam via Margaret Prescod in contact met de ster in zijn film: de afgekickte crack-junkie Pam, die over Franklin zegt: ‘He was a freaky motherfucker.’ 

https://www.youtube.com/watch?v=MstyogP10kc