'Demonstreren is terug, de plaatsvervangende schaamte van de misplaatste solidariteit eveneens'

Beste VVD-Kamerleden Daniel Koerhuis en Remco Dijkstra,

Onder het kopje ‘onverwachte comebacks’ kunnen we na bont, Tiger Woods en de Vengaboys nu ook noteren: demonstreren. Was niet lang geleden het overheersende idee nog dat velden, pleinen en Binnenhof laten volstromen een soort herinnering was uit de tijd dat vakbondsbestuurders arbeiders toeschreeuwden ‘Willen we naar de Dam? Dan gáán we naar de Dam!’, inmiddels blokkeren klimaatactivisten wegen, rukken boeren op naar het provinciehuis en zetten bouwers het Malieveld vol.

Interessant is daarbij de vraag hoe politici en bestuurders omgaan met die demonstraties. In Friesland reden de boeren naar het provinciehuis, en stond de gedeputeerde van de Fryske Nasjonale Partij ze halverwege al op te wachten met een witte vlag. Ze kregen meteen hun zin, in alles. Stikstof? Alles was vergeten en vergeven. Ik zag een paar Friese boeren op televisie, en je zag ze bijna denken: zo gemakkelijk is er bijna geen lol meer aan. 

Daarnaast heb je de politici met jarenlange bestuurservaring die opeens doen alsof die jaren zich in een ander universum afspeelden. Dan zie je Henk Bleker, die als CDA-staatssecretaris de Programmatische Aanpak Stikstof doorvoerde, ineens speechen voor die boze boeren en het hebben over het probleem van de politiek. En hoor je hem, na jaren Den Haag, de menigte voor hem beloven: ‘We gaan de Haagse bemoeienis halveren.’ Als het cliché van boerenslimheid ook maar half klopt, trapt geen mens in de menigte voor hem daar in. 

Ik zag ex-vicepremier Maxim Verhagen en werkgeversvoorman Hans de Boer tussen de bouwers staan, schouder aan schouder, zij aan zij, een voor allen, allen voor een, met ronkende boze-burgerpraat. De club van Hans de Boer, VNO-NCW, retweette zelfs een bericht waarin werd opgeroepen het land helemaal lam te leggen, en maar eens te kijken of het leger daar nog tegenop kon. De macht vermomd als tegenmacht. Ze hadden nog net geen omcirkelde A op hun aktetas gekalkt. 

En dan waren er de politici die helemaal niets konden toezeggen, omdat ze verantwoordelijk zijn voor een beleid waar de demonstraties zich juist tegen keerden, en nog steeds in Den Haag zitten dus ook niet als Bleker en Verhagen kunnen doen of ze er nooit hébben gezeten.

Jullie, beiden VVD-Kamerlid, gingen langs bij de demonstratie tegen jullie eigen beleid op het Malieveld, en namen er een filmpje op waarin jullie je steun uitspraken voor de boze bouwers zonder jullie steun uit te kunnen spreken voor de boze bouwers. ‘Dus wat gaan we doen? Bouwen. En oplossen,’ zijn de laatste woorden in deze langste zestien seconden sinds de uitvinding van het bewegend beeld. 

Demonstreren is terug, de plaatsvervangende schaamte van de misplaatste solidariteit eveneens.