De vraag kwam de afgelopen twee weken, na het spannende slot van de voetbalcompetitie, veelvuldig ter sprake: waarom heeft iedereen buiten Amsterdam een enorme afkeer van de hoofdstad? Ik heb eens voor dit blad over dit onderwerp geschreven, met een nadruk op de hipsters, die wat mij betreft de hele binnenstad hebben gekaapt, samen met chronisch dronken en stonede toeristen.
Dat stukje leverde me toen honderden doodsbedreigingen op en ongeveer twee weken politiebeveiliging. Maar het antisentiment werd ook breed gedragen. Dat konden we deze maand weer duidelijk waarnemen na de wedstrijd De Graafschap-Ajax, die in een smadelijk gelijkspel eindigde, waardoor de Amsterdammers zich geen kampioen van Nederland mochten noemen, ondanks alle voorpret die veel media en supporters al dagen daarvoor hadden. In acht andere voetbalstadions werd niet zozeer het kampioenschap van PSV gevierd, maar wel het verdriet van Ajax, dat zelfs de voorbereidingen voor een huldiging, nota bene op dezelfde avond, in werking had laten treden, compleet met feestkleding en stoere praatjes. Maar waar komt dat leedvermaak vandaan?
Daar zijn verschillende redenen voor te bedenken. Natuurlijk speelt het calimerocomplex van provincialen mee: per slot van rekening vinden veel leuke evenementen met de mooiste mensen in de hoofdstad plaats. Het probleem is alleen dat ze daar in Amsterdam ook bewust van zijn. Sterker nog, de meeste Amsterdammers raken al verdwaald als ze hun eigen wijk uit fietsen, laat staan dat ze op de hoogte zijn van al het moois dat buiten hun vertrouwde omgeving plaatsvindt. Ze feliciteren elkaar met hoe goed ze het allemaal voor elkaar hebben en spreken badinerend over zaken in Friesland, Gelderland of Zeeland.
Normaal zou je zeggen: laat ze toch lekker, zij zijn bekrompen en missen van alles. Dat is inderdaad een waarheid, maar helaas bepalen Randstedelijke types wel wat wij dagelijks op televisie zien en waarover we elke ochtend in onze krant moeten lezen. Ik ben zelf actief in de mediawereld, maar kom vaak dingen tegen waarvan ik denk: waarom moeten we het hierover hebben? Dan ligt er weer een exemplaar van Het Parool op een talkshowtafel waaruit een of andere lokale rel is gevist, en daar wordt dan een kwartier over geouwehoerd.
Amsterdammers nemen hun eigen interesses en beleving als standaard, zodat het niet zelden voorkomt dat mensen uit de provincie vol onbegrip naar een televisieprogramma kijken, dat discussies voert over onderwerpen die op geen enkele manier interessant voor hen zijn.
In dat kader was het ook bespottelijk dat heel Brabant zondagavond vol trots en enthousiasme de televisie had aangezet, in de hoop op wat sfeerbeelden van hun helden, maar alleen kon zien hoe mensen in Amsterdam chagrijnig aan het rouwen waren over de titel die zij zich lieten ontglippen. Overal in de media konden we zien dat het drama van Ajax groter nieuws was dan het feest van PSV. Dat zet kwaad bloed. Daar worden mensen pissig van. En daar komt ook die enorme haat jegens Amsterdam vandaan. Als ze in de hoofdstad anderen het gevoel geven dat ze inferieur zijn, moet er ook niet raar worden opgekeken als er irritaties ontstaan. Het navelstaren is funest voor de reputatie van Amsterdam. Arrogantie is alleen acceptabel als je dat gevoel met waardigheid kan uitdragen. Dat lukt de mensen in onze hoofdstad zelden.
Lees hier meer columns van Özcan Akyol