Bijles van Marith: het vrouwelijk orgasme

Clitoraal klaarkomen was volgens Freud meer iets voor kleine meisjes. Een volwassen vrouw kwam door penetratie tot een hoogtepunt

Het is het jaar 1850. In de wachtkamer van de dokter zitten tientallen vrouwen met de meest uiteenlopende klachten. Buikpijn, hartkloppingen, steken in de zij, jeuk. De diagnose is steeds dezelfde: hysterie. Afgeleid van het Griekse woord voor baarmoeder: hystera. De term hysterie werd bedacht door de Griekse arts Hippocrates. De oude Grieken geloofden dat de baarmoeder van de vrouw door het lichaam dwaalde, op zoek naar een kind. Een fenomeen dat menig Griekse tot waanzin zou hebben gedreven. Daar werd wat op bedacht. Door de intieme delen van de vrouw te stimuleren, zou de baarmoeder weer op zijn plek komen te liggen en konden de dames – voor even dan – rustig verder leven.

Lees ook: Bijles van Marith: 'zonder honey geen money'

Eeuwen later is er weinig veranderd. In de dokterskamers van de 19de eeuw namen talloze vrouwelijke ‘patiënten’ plaats op gynaecologenstoelen, de benen gespreid, zodat de dokters er goed bij konden om genitaliën te masseren. De behandeling – vingeren tot ze een orgasme bereikten – was bedoeld om de dames in kwestie van hun ‘problemen’ af te helpen. De dokters hadden in die tijd natuurlijk geen idee dat ze de vrouwen hierdoor klaar lieten komen. Ze noemden deze staat een ‘hysterisch paroxisme’. Het bevredigen werd gezien als een zuiver medische behandeling die het zenuwstelsel stimuleerde. Een en ander had in de ogen van de artsen ábsoluut niets met seks te maken.

Vinger je blind

Hysterie werd jarenlang toegedicht aan vrouwen die leden aan moeilijk verklaarbare ‘kwalen’, zowel lichamelijk als geestelijk. Dames die te maken hadden met depressies, zij die het waagden zonder schroom hun seksuele gevoelens te uiten of pittige tantes die geen zin hadden zich te schikken naar de wensen van hun echtgenoten, allemaal werden ze bestempeld als hysterisch. Hysterie was chronisch, maar dus wel goed te behandelen. Dames moesten geregeld terugkomen voor een sessie. Dat leidde er toe dat wachtkamers in die tijd uitpuilden van de vrouwen uit de hogere klassen, en dokters hun zakken vulden (de dames zelf hoorde je vast ook niet klagen). De vrouwen laten masturberen was geen optie, dat was onrein. Het gevinger mocht alleen uitgevoerd worden door gerenommeerde artsen. Als de dames zelf aan de slag zouden gaan, kon dit gevaarlijke situaties opleveren, met zelfs blindheid tot gevolg. Dat gold overigens ook voor mannen. Masturberen was taboe. Pas in 1953 sprak seksuoloog Alfred Kinsey voor het eerst wetenschappelijk over het vrouwelijk hoogtepunt. Rond die tijd stopte eveneens de behandeling van hysterie.

De beroemde psychiater Sigmund Freud (1856-1939) stelde dat je twee soorten vrouwelijke orgasmes had: een goede en een slechte variant. Het ‘spetterende orgasme’ werd bereikt door penetratie – een vaginaal orgasme – en het minimale, haast verwaarloosbare hoogtepunt door stimulatie van de clitoris. Clitoraal klaarkomen was volgens Freud meer iets voor kleine meisjes. Een volwassen vrouw kwam door penetratie tot een hoogtepunt. Amerikaanse seksuologen Masters en Johnson (ook bekend van de serie Masters of Sex) haalden Freuds theorie onderuit met het onderzoek Human Sexual Response (1966). Door tientallen vrouwelijke proefpersonen op verschillende manieren te laten masturberen en seks te laten hebben, onderwijl hun hersenactiviteit metend, ontdekten zij dat een orgasme een orgasme is. Of dit nou door penetratie wordt bereikt, of door stimulering van de clitoris. Daardoor werd voor het eerst duidelijk dat vrouwen helemaal geen man, dildo of vibrator nodig hebben om tot een ‘goed’ hoogtepunt te komen. Uit het onderzoek van Masters en Johnson, dat in die tijd als zeer schokkend werd ervaren, bleek eveneens dat vrouwen, heel anders dan mannen, meerdere keren achter elkaar klaar konden komen.

Lassie

Het vrouwelijk orgasme is eeuwenlang een soort mythe geweest. Zelfs in deze tijd hebben veel mannen geen idee hoe ze hun bedpartner moeten bevredigen. Gelukkig zijn gigantische misverstanden over het vrouwelijk orgasme inmiddels de wereld uit geholpen, en weet het merendeel van de mensen – in de westerse wereld althans – dat klaarkomen voor vrouwen minstens zo belangrijk is als voor mannen. Dat betekent niet dat het mysterie van het vrouwelijke hoogtepunt volledig is opgelost. Het blijft een heikel punt, en neem het jezelf vooral niet kwalijk als het je niet meteen lukt om die vrouw waar je het pas sinds kort mee doet, te laten klaarkomen. Gewoon een kwestie van doorzetten. Voor mannen is ejaculeren een fluitje van een cent (soms zelfs té makkelijk). Een vrouw is niet alleen afhankelijk van de technieken die jij toepast (vraag haar wat ze lekker vindt!), maar ook van de psychische staat waarin ze verkeert. Neurowetenschapper Gert Holstege, verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen, bewees dit door twaalf vrouwen in een hersenscanner te stoppen (één voor één, maar desondanks niet de meest ontspannen omgeving) en ze door hun vaste partners te laten bevredigen. Dat ging bepaald niet van een leien dakje. Holstege ontdekte dat de vrouw een orgasme kan vergeten zolang de hersengebieden die betrokken zijn bij angst op het moment van stimulatie actief zijn. Zolang zij dus niet ontspannen is, kan jij likken als Lassie, maar het zal geen zak uitmaken. Dat je dit weet.

Lees hier meer columns van Marith Iedema