‘En dat ik dan denk: het is goed zo’

Is het toeval dat je stopt als politicus in het jaar dat je veertig wordt?

‘Nee, maar ik begrijp inmiddels wel dat ik niet bijster origineel ben. Het heeft te maken met het zogenaamde ‘9-end-effect’: mensen maken onbewust gemakkelijker radicale keuzes als ze 19, 29, 39 enzovoort worden. Gaan ze ineens marathons lopen, hun leven omgooien. Ik las er in maart 2020 een artikel over en realiseerde me dat ik in januari was gestopt met vlees eten. Het is dus gewoon een psychologisch effect. Maar dat dit mijn laatste termijn in de politiek was, had ik daarvoor al besloten. Als ik straks stop, heb ik dit elf jaar gedaan: ik vind het niet gek dat je na tien jaar op een punt komt dat je nadenkt over wat je nog wilt in een baan.’

Had het ook te maken met het feit dat je al zo lang de kroonprins van Mark Rutte werd genoemd? Je was zo langzamerhand toch een beetje de Prins Charles van de VVD.

‘Het is grappig dat je zegt dat ik al ‘zo lang’ de kroonprins wordt genoemd, want bij de vorige verkiezingen had nog niemand het daar over. En verder heb ik er nooit zo’n last van gehad: als je niet de kroonprins bent, krijg je wel een andere titel. Ik wist bovendien zelf al dat ik het niet wilde doen. Als dat wel zo was geweest, was het een ding geworden. Het was alleen wel comfortabeler toen ik nog ‘een van de mogelijke opvolgers’ was. Maar omdat er mensen vertrokken, moesten aftreden, kreeg ik ineens die zogenaamde krans op mijn kop. En je kunt honderd keer zeggen dat je het niet wil, maar zo werkt dat niet, hè.’

Als jij straks weggaat is deze crisis nog niet voorbij. Lastig om dan toch op te stappen?

‘Het ritme van de politiek wordt gedicteerd door de verkiezingen. Natuurlijk had ik me toch verkiesbaar kunnen stellen, mensen om hun stem kunnen vragen. Dan had ik kunnen stoppen op het moment dat Corona onder controle was – al zit je dan waarschijnlijk met een economische crisis. Het was een afweging, maar je vraagt de kiezer om een stem voor de hele periode. Omdat ik wist dat ik die periode niet ging volmaken, voelde dat voor mij persoonlijk niet goed. Ik wilde ze niet op me laten stemmen om een jaar later af te taaien.’

Je stopt ook omdat je je kinderen niet wilde opzadelen met een vader die politicus is.

‘Dat is niet de reden, maar de politiek brengt een bepaalde druk met zich mee en maakt je tot publiek bezit. Ze zijn nu nog jong, maar hoe ouder ze worden, hoe meer Linde en Amber daar onderdeel van uit zouden gaan maken. Dit is geen aanklacht tegen collega’s met jonge kinderen die wél in de politiek blijven zitten – want het kan ook leuk zijn – maar je kunt het niet loskoppelen: het beroep van ouders komt op school ter sprake. Ik heb weleens van collega’s met opgroeiende kinderen gehoord dat als zij slecht in het nieuws waren de kinderen dat op het schoolplein terugkregen. Dat wil ik mijn dochters niet aandoen. Op het moment dat je dit werk doet relativeer je veel dingen, bagatelliseer je: het hoort er nu eenmaal bij, die scheldkanonnades, de bedreigingen. Helemaal sinds ik het besluit heb genomen om te stoppen, zie ik in hoe absurd dat eigenlijk is. Ik wil daar nu weleens duidelijk over zijn, over de impact daarvan op je privéleven. Dat mag nooit, want dan zeur je en die mensen die aan je voordeur komen bedoelen het vast niet zo kwaad. Dat weet je toch niet? Er lopen genoeg gekken rond. Maar dit was niet de hoofdreden, hè. Ik ben vooral heel nieuwsgierig of het me lukt met een paar mensen een bedrijf uit de grond te stampen.’

Het hele interview met Klaas Dijkhoff lees je in Nieuwe Revu 6, nu in de winkels en hier te bestellen.