‘Of Amerika nou wordt geleid door Trump of Biden: de bedrijven hebben hier de touwtjes in handen’

Of Amerika nou geleid wordt door Republikeinen of door Democraten, één ding weet je zeker: het zijn de bedrijven die hier de touwtjes in handen hebben. Ik hoef maar mijn auto te pakken en hier in Tucson over Broadway Boulevard te rijden en ik zie de Amerikaanse neonverlichte reclamezuilen van inwisselbare ketens. Van Burger King tot Starbucks, van Whataburger tot Chick-fil-A.

Donald Trump – onder meer bekend van een gigantische belastingverlaging voor grote bedrijven – is maar net vertrokken, of het ging deze week in het nieuwe Amerika van Joe Biden over de goedkeuring van Tom Vilsack als minister van Landbouw. Dat zegt de gemiddelde Nederlander vermoedelijk niets, maar Vilsack is hier ook wel bekend onder zijn bijnaam Mister Monsanto. Vernoemd naar een multinational die landbouwgif produceert en kleine boeren uit de markt drukt. En Vilsack is niet de eerste, in het transitieteam van Biden zaten ex-topleden van Facebook mee te denken hoe zijn regering vorm moest krijgen.

Soms vraag ik me af waarom ze de show nog opvoeren. Ik meen het. Waarom gooien ze het masker niet gewoon af? Waarom niet als minister van Defensie direct bommenbedrijf Raytheon aanwijzen, zodat die precies kunnen uitstippelen waar hun drones mogen bombarderen. Dan kan Kraft Foods Inc. de rol van minister van Volksgezondheid op zich nemen en hun eigen voorverpakte voedingsmiddelen bestempelen als de beste van allemaal. Voor de rol van president zou Twitter dan de ideale kandidaat zijn, daar weten ze immers precies wat het volk leuk vindt. Klinkt gek misschien, maar in Amerika is het echt zo gek nog niet.

In Nevada, die afgelegen woestijnstaat die zo bekend is vanwege de neonboulevards van goksteden Reno en Las Vegas, heeft gouverneur Steve Sisolak namelijk het plan opgevat om bedrijven als kleine landen te laten opereren. Hij noemt het zelfstandige innovatiezones. Een bedrijf mag dan op eigen grondgebied belasting heffen en daarmee hun eigen publieke voorzieningen organiseren: een politiemacht, publieke scholing, gezondheidszorg.

Voor een bedrijf als Tesla, dat nu al in de woestijn van Nevada een gigafabriek heeft (zie foto), zou het ideaal zijn. Kinderen van werknemers worden opgeleid door het bedrijf, waardoor ze vanaf hun twintigste precies kunnen wat Tesla van ze nodig heeft. Geen ruis, geen onnodige afleiding. Gewoon een mooie futuristische ministaat, geleid door een technocratie. Wat kan er misgaan?

Het plan in Nevada staat in de kinderschoenen. Sisolak zegt vooral te willen experimenteren en het idee te laten rijpen. Maar ik ben echt helemaal voor, het lijkt mij wel zo eerlijk. Wat mij betreft voeren ze het door en nemen de grote bedrijven voor eens en altijd officieel hier het hele land over. Dan is het tenminste duidelijk wat iedereen eigenlijk al weet: Amerika is geen land, Amerika is vruchtbare grond voor bedrijven.