'Afstandelijk, maar niet koud'

Deze week wordt ze negentig jaar. Queen Elizabeth II (Elizabeth Alexandra Mary) is de langstzittende, maar niet de oudste vorstin in de geschiedenis van het Verenigd Koninkrijk. Haar moeder werd 101 jaar oud. Tijd voor een blik achter de koninklijke schermen met royaltywatcher Marc van der Linden en UK-correspondent Lia van Bekhoven.

Tekst: Caspar Naber

Memorabele leeftijd, memorabel feestje?

MvdL: ‘Het verjaardagsfeest vindt traditiegetrouw later plaats met Trooping the colour, een grootscheepse parade (trooping) van militaire gardes met het vaandel (colour). De koningin neemt de parade af. Tot 1986 verplaatste ze zich te paard, sindsdien per koets.’

LvB: ‘Je zou verwachten van niet. In 2012 werd haar diamanten regeringsjubileum immers groots gevierd en tien jaar geleden haar tachtigste verjaardag, maar desondanks staan er drie verschillende soorten feesten op het programma. Op de dag zelf, 21 april, houdt de Queen een walkabout bij Windsor Castle. Tijdens die wandeling ontsteekt ze de eerste van duizend lichtbakens die ter gelegenheid van haar verjaardag gaan branden in het Verenigd Koninkrijk en het Gemenebest van Naties. De volgende dag krijgt ze de Obama’s op bezoek. Niet voor haar verjaardag, maar omdat ze op doorreis zijn en Obama de Britten op het hart wil drukken om in juni voor de EU te stemmen tijdens het referendum. In mei is er drie avonden lang een parade met honderden rijtuigen en paarden bij Windsor Castle. Voor haar als paardenliefhebber het hoogtepunt van de festiviteiten. Op 12 juni ontvangt ze ten slotte tienduizend gasten voor een lunch op de rode oprijlaan naar Buckingham Palace. De genodigden, die 220 euro per persoon betalen, zijn verbonden aan een van de goede doelen waar de koningin iets mee heeft.’

Wat is haar geheim?

MvdL: ‘De koningin leeft volgens het motto keep calm and carry on, je niet druk maken en gewoon doorgaan. Ze wordt elke dag op dezelfde tijd gewekt, eet en drinkt op vaste tijden en hoeft niet door guur weer te fietsen. Daardoor slijt ze minder en heeft ze geen stress. Ze gaat ook elk jaar op dezelfde dag op vakantie naar haar kasteel in Schotland. Kortom: regelmaat. Ze drinkt trouwens wel alcohol: gin. Soms puur zoals wij een jenevertje drinken, soms als cocktail vermengd met Dubonnet, een aperitief op basis van wijn.’

LvB: ‘Nooit uit de school klappen, geen interviews geven en net voldoende met de tijd meegaan.’

Ondanks haar kille uitstraling is ze toch geliefd. Hoe kan dat?

MvdL: ‘De koningin is afstandelijk maar niet koud, zo constateerde ik ooit tijdens een ontmoeting in Buckingham Palace. De koningin is een kleine vrouw die zachtjes praat, maar ze dwingt respect af. Ze heeft ook een groot gevoel voor humor. Voorafgaand aan de ontmoeting kreeg ik uitleg over het protocol. Dat je de eerste keer your majesty moet zeggen en daarna ma’m en dat je niet mag antwoorden als ze how do you do zegt.

Een Nederlandse paardenfokker naast me deed dat wel. Ze bleef hem aankijken en zei toen hij klaar was: how very interesting. Ze loopt ook steevast naar het publiek, stelt één vraag en loopt weer verder. De Britten vinden dat normaal, maar wij kijken daar anders tegenaan in Nederland. Zo deed Beatrix dat nooit als koningin omdat ze een echt gesprek wilde voeren.’

LvB: ‘Doordat ze meegaat met de tijd. Het lijkt alsof er niets veranderd in het leven van de Britse koningin, maar ze schuift telkens een stukje verder op.

Zoals tijdens de openingsceremonie van de Olympische Spelen in Londen in 2012 waarbij ze in een filmpje verscheen met James Bond en als Bond-girl zei: Good evening Mr. Bond. Voor dat hilarische optreden en dat ene zinnetje kreeg ze zelfs een BAFTA-award. De koningin heeft een zeer groot gevoel voor humor.

Zo was in een onlangs uitgezonden documentaire over haar leven te zien dat ze in het Schotse Balmoral Castle een rood kussentje heeft met de tekst: It’s good to be Queen. Van prins Harry kreeg ze ooit een douchemuts met de tekst:Ain’t life a bitch? Tijdens de opnames voor een eerdere documentaire, waarbij werd gefilmd hoe ze stond te wachten om een zaal met achthonderd diplomaten te betreden, zei ze doodleuk tegen de regisseur: Stel nou dat er niemand is aan de andere kant van de deur. Daar smullen de Britten van.’