'Mark Rutte heeft het IQ van een visstick'

FunX-DJ Fernando Halman (35), de Giel Beelen van urban Nederland, trakteert ons al jaren elke ochtend op de verste hiphop en r&b. Wij spraken de Amsterdammer over de neefjes van Michael Jackson, de corrigerende tikken van zijn moeder en waarom hij blij is met elke racistische tirade op social media.

Waar zie jij jezelf over tien jaar?

'Dan heb ik twee lieve kinderen en een vrouw die nog steeds van me houdt. En die tevreden is dat rijst en kip het enige is wat ze van me krijgt als ze vraagt of ik een keer wil koken. Verder hoop ik nog steeds radio te maken en een latenightshow te presenteren op tv. Daar wil ik langzaam naartoe groeien. Maar eerst mijn groundwork doen. Als je heel goed wordt in wat je doet, kan dat niet onopgemerkt blijven.'

En als die stoomwals van de roem over tien jaar over je heen dendert, wat zijn dan jouw valkuilen?

'Dat ik mensen heel snel toelaat. Mijn moeder zegt soms dat ik naïef ben. Ik zie het liever dat ik uitga van het beste in de mens. Van geld ben ik niet onder de indruk. Ik heb zat vrienden met geld, en heb vaak genoeg gezien dat het meer ongeluk dan geluk oplevert. Hoe lang blijft het leuk om in een Ferrari te rijden? Na vijf keer heb je dat wel gezien, hoor. Hoeveel dure horloges ga je kopen? Alhoewel... ik ben wel een klokjesman. Vijftig Ferrari's begrijp ik niet. Vijftig Hublots snap ik wel (lacht). Waar ik ook voor moet oppassen, is dat ik niet overwerkt raak. Ik ben een workaholic.'

Vijf dagen in de week stap je om drie uur 's nachts in de trein naar Rotterdam voor je ochtendshow op FunX. Kind, hoe hou je het vol?

'Ik zit al sinds 2004 bij de zender, ben er bijna meubilair. De T-Rex van FunX. Mijn moeder wilde dat ik rechten ging studeren, maar muziek heeft me altijd getrokken. Toen ik in de radiowereld belandde, voelde het als thuis. Ik was gelukkig. De een vindt zijn geluk op kantoor, de ander op het voetbalveld of in het leiden van een land. Mijn geluk zit erin de beste vriend van mijn luisteraar te worden. Ik zie het dan ook niet als werk, het is mijn uitlaatklep. Ik krijg vaak de vraag of ik niet een keer de overstap naar 3FM of 538 wil maken. Tuurlijk, elke dj wil een miljoen luisteraars. Maar op een gegeven moment besef je: bij al die zenders hebben ze al hun ochtendjocks en anchor guys. Waarom kan ik niet die gozer zijn, maar dan voor de 300.000 luisteraars van FunX?'

Op je WhatsApp-profielfoto sta je schouder aan schouder met Ice Cube. Daar ben ik best jaloers op.

'Hij was in Nederland om promotie te doen voor een film. Universal vroeg of ik de persconferentie wilde presenteren. Mensen vragen: wen je daar niet aan? Nee! Als ik te horen krijgen dat ik Ice Cube mag interviewen, dat is voor mij crazy. Dan ben ik als een kind zo blij. Dat is de man van NWA, van Friday, van Barbershop, daar ben ik mee opgegroeid. Zo iemand mogen interviewen is een kinderdroom die wordt verwezenlijkt.'

Hoe oud was je toen je zijn muziek ontdekte?

'Zestien of zeventien, mijn neef kwam ermee aanzetten. Fuck, shit, bitch, nigger... mijn moeder vond het helemaal niks. Zij komt uit Aruba, dus bij ons thuis stond altijd salsa en andere Caribische muziek op. Maar ik raakte hooked aan hiphop: Tupac, Notorious B.I.G. Van 2Unlimited ben ik ook fan geweest. Ik was de grootste 2Unlimited-fan ever. Ik ken al die raps uit mijn hoofd. Nu zijn Ray en ik goede vrienden, ook een kinderdroom die werkelijkheid is geworden.'

Hoe zou jij een blanke veertiger uit Deventer die het liefst naar Guus Meeuwis luistert en ieder jaar naar De Toppers gaat, uitleggen wat er zo goed is aan Ice Cube?

'Het mooie aan Ice Cube is dat hij van niets iets heeft weten te maken. Een jongen uit de getto die een wereldster is geworden, zijn eigen filmscripts schrijft, de grondlegger is van een van de belangrijkste hiphopstromingen ter wereld en oprichter van een van de grootste hiphopgroepen aller tijden. Ik weet niet hoor, dan ben je gewoon een pionier.'

Laatst stonden alle dj's van 3FM op de cover van de VARA Gids. Stuk voor stuk blanke heren en dames. De Eindhovense rapper Fresku haalde vorig jaar flink uit naar het radiostation, dat volgens hem te weinig gekleurde muziek draait. Is er voor donkere mensen een glazen plafond in omroepland?

'Ik zie mezelf als onderdeel van een nieuwe ontwikkeling. Ik zeg: hé ik ben er ook, wat gaan we doen? I ain't going nowhere. Ik zit al sinds 2004 in dit vak. Ik geloof in een andere cover waar ik ook tussen al die dj's sta. Dat is een droom van mij. Ik zie dat als een uitdaging. Kom maar op. Wat is ervoor nodig om mij op die cover te krijgen?'

Ben je het met Fresku eens?

'Ik geloof niet in kleur, ik geloof in goede muziek. En die wordt niet alleen door blanke artiesten gemaakt. Dus ja, ik vind dat er meer diversiteit op de verschillende zenders moet zijn. Als ik naar 3FM luister of Nederlandse series en films kijk, hoor en zie ik niemand met wie ik me kan identificeren. Dat is toch gek? Daar zou het hele publieke bestel, en heel de wereld, op moeten zijn ingesteld. Ik zou helemaal niet raar moeten opkijken als ik een gekleurde persoon in een Nederlandse film zie. Dat zou normaal moeten zijn. Maar probeer ze maar eens te zoeken. Je kunt ze amper vinden. Hoe denk je dat een Nederlander met een andere achtergrond die acteur wil worden, zich daardoor voelt? Die denkt: laat maar zitten, dat gaat mij toch nooit lukken. Want als hij naar de bioscoop gaat, ziet hij niemand die op hem lijkt. Er is geen verschil tussen blank en donker, dat verschil wordt gecreëerd omdat donkere mensen amper worden gecast. Nederland is best wel ver met heel veel dingen. En ik vind dit land heel mooi, juist omdat we hier zo'n diversiteit aan mensen hebben wonen. Wij zijn groot geworden door export en handel drijven, dus wij hebben altijd al veel met buitenlanders te maken. Het enige dat nu nog moet gebeuren, en ik hoop daar ook mijn steentje aan bij te kunnen dragen, is dat die diversiteit ook in media en films gaat doorsudderen. Gelukkig zie ik dat ook steeds meer veranderen.'

Vind je dat echt? Ik zie het alleen maar achteruit gaan. Neem nou hoeveel racistische haat Anouk op over zich kreeg uitgestort omdat ze tegen Zwarte Piet is en een kindje krijgt van een donkere man.

'In een fruitmand heb je altijd een paar rotte appels. En op 17 miljoen mensen heb je zeker een paar miljoen rotte appels. Het is zaak dat we die mensen heropvoeden. De meesten hebben nog nooit met een gekleurd persoon gesproken. Het enige wat zij van gekleurde mensen meekrijgen, is dat ze Yo yo! roepen, geen Nederlands kunnen praten, gangster zijn, 35.000 kinderen hebben verwekt of whatever. Die mensen zijn nooit zelf de allochtoon geweest. Die weten niet hoe het voelt.'

Helaas kunnen al die mensen wel ongebreideld hun racisme spuien op social media.

'Daar ben ik juist blij mee. Want nu wordt het eindelijk zichtbaar. Als je vroeger zei dat je je gediscrimineerd voelde, werd er gereageerd met: joh doe effe normaal, overdrijf niet zo. Nu, door al die berichten op Facebook en Twitter, kun je precies zien hoe wijdvertakt en diepgeworteld het is. Je kan het niet meer wegmoffelen. Het staat er gewoon, met naam en toenaam. Het laat zien dat je niet gek bent. Als iets niet aantoonbaar is, geloven mensen je niet. In deze wereld moet je met bewijs komen. En dit is het bewijs dat het niet helemaal pluis is met een deel van de fruitmand. Er zijn gewoon mensen die zwarte mensen apen noemen. Maar die geven zichzelf nu een gezicht op social media. Nu weet je: aha, zie je wel. Het is er wel. En omdat je het kan aanwijzen, wordt het bespreekbaar. En gaan we inzien dat we inderdaad een groot probleem hebben. Mark Rutte mengde zich vorig jaar in de discussie over Zwarte Piet. Hij zei dat zijn 'vrienden op de Antillen' blij zijn omdat ze hun gezicht niet hoeven te schminken. Als je dat zegt, dan heb je het IQ van een visstick. Hij is toch premier van Nederland, van iedereen die hier woont? Net als Balkenende, die ooit de VOC-mentaliteit terug wilde zien in Nederland. Gozer, als je je geschiedenis een beetje kent, dan weet je toch dat de VOC ook aan slavenhandel deed? En dat dat niet iets is om supertrots op te zijn?'

Lees het complete interview op BLENDLE