‘Elk volk krijgt de leiders die het verdient’

‘Elk volk krijgt de leiders die het verdient,’ zei Joseph de Maistre. Nou ja, hij zal wel ‘toute nation a le gouvernement qu’elle mérite’ hebben gezegd, want het was een Fransoos, maar al was ’t in het Chinees geweest, wat betreft les Pays-Bas is het een waarheid als een Oudhollandsche koe.

Zet de tv aan en zie die slappe zakkenwasser met dat montuurloze ovalenglazenbrilletje en die slappe zakkenwasser met die krantenknipselschoenen. Met de grootst mogelijke tegenzin achter de feiten aan hobbelend kondigen ze hun halfslachtige maatregelen tegen de totaalpandemie af.

Kijk om je heen in de supermarkt en zie de slappe zakkenwassers die die halfslachtige maatregelen halfslachtig in de praktijk brengen. Als iets het symbool is voor de lamlendigheid waarmee het Nederlandse volk de vierde golf te lijf gaat, dan is het wel de neus boven de mondkap. Overal zie je ze erbovenuit piepen. Stompzinnig als een uit de broek bungelende slappe blote lul. Maar niemand die tegen ze kan zeggen: ‘Meneer, mevrouw, doet u eens even vlug een mondkapje op, want aanstonds code zwart!’ Ondertussen wel met die nakende gok lekker vrij de omikron-variant opsnuiven en verstuiven.

De leiders en het volk. Eigenlijk willen ze/we er al lang de vermoeiende moeite niet meer voor doen. Maar achteraf, als er naar gevraagd wordt, willen ze/we niet hoeven zeggen dat ze/we er niks aan hebben gedaan. Uiteindelijk willen ze/we dan allemaal, staand op een berg covid-lijken, naar eer en geweten kunnen zeggen: ‘Aan mij heeft het niet gelegen!’

‘Nee, aan mij zal het niet liggen, maar uitgestelde zorg? Ik heb geen kanker. Ik wacht niet op een operatie. Triage? Ik ben jong. Mocht het zover komen, krijg ik die ventilator en laten ze de bejaarden stikken op de gang.’

Leiders en volk. Stiekem denken ze/we: laat dat virus deze winter maar welig tieren. Alles wat zwak is, sterft. Alles wat sterk is, overleeft. En dan: een nieuwe lente en een nieuw geluid. Joviaal zal het neoliberalisme Darwin de hand schudden. Survival of the fittest, bitches. Down with het opkomen voor de zwakkeren in de samenleving. No time for losers, ’cause we are the champions.

Maar misschien is dit niet hoe leider ovalenglazenbril en leider krantenknipselschoen het stiekem voor zich zien, hoor. Misschien hebben ze helemaal geen achterhaalde groepsimmuniteitsfantasieën. Sturen ze toch niet heimelijk op ic-capaciteit, tot ook dat de soep in draait. Is het tergend traag uitrollen van de boostershotcampagne louter onbeholpen klunzigheid. Zitten ze oprecht met de handen in het haar en vragen zich af: waarom werkt het volk nou niet even mee? Maar misschien geldt voor hen ook wel het omgekeerde van de waarheid als een Oudhollandsche koe en krijgt elke leider het volk dat hij verdient. Of: ‘Tout gouvernement a la nation qu’il mérite,’ zoals Joseph de Maistre zou zeggen.