Tse Chi Lop, de Aziatische El Chapo

Advocaten in burgerkleding gaan met hun toga’s in een tasje naar binnen bij de Rotterdamse rechtbank aan het Wilhelminaplein. Op een raam bij de ingang staat: ‘In dit gerechtsgebouw gelden regels.’ Op de lichtbak van het Luxor Theater aan de overkant worden nieuwe shows van Patrick Laureij en Richard Groenendijk aangekondigd. Het is windkracht 5, fietsers stoempen de Erasmusbrug op of ze zien af langs de Nieuwe Maas.

Op 22 juni 2021 liepen er mannen met automatische geweren voor de Rotterdamse rechtbank. Ze droegen helmen en kogelvrije vesten, hun gezichten waren bedekt met bivakmutsen en zonnebrillen. Er klonken minutenlang sirenes. Politieauto’s reden rond om de buurt te scannen. Aan lantaarnpalen hingen posters om de musical Matilda in het Luxor te promoten. Er stopte een voertuig voor de rechtbank aan het Wilhelminaplein. De ramen waren geblindeerd en kogelvrij. Een man op leeftijd werd door bewakers met wapens en oortjes naar de rechtbank geleid. De verdachte droeg handboeien en moest snel doorlopen. Het vluchtgevaar was hoog en het zou een internationale blamage zijn als juist deze arrestant door gangsters zou worden bevrijd.

Rotterdammers vroegen zich af welke topcrimineel er nu weer naar de rechtbank werd gereden. Niemand kende zijn naam en ze waren verbaasd te horen dat Tse Chi Lop vaak ‘the biggest drug lord in history’ wordt genoemd. Hij handelt volgens antidrugsagenten in heroïne, ketamine en meth. In het Engels staat zijn organisatie bekend als The Company. In de documentaire The World’s Biggest Drug Lord wordt hij ‘meer CEO dan een drugsbaron’ genoemd, een Harvard-business-expert vergelijkt hem met Elon Musk, Jeff Bezos, Steven Spielberg en Steve Jobs. McDonald’s is een groot bedrijf, net als Heinz Ketchup, maar The Company van Tse Chi Lop ‘overschaduwde ze allemaal’. Interpol zette hem op de Most Wanted-lijst, Tse Chi Lop was T1: Toptarget nummer 1. Volgens de Australische politie is de organisatie van Tse Chi Lop verantwoordelijk voor 70 procent van alle drugsimport in hun land en hun agenten willen dat Nederland hem uitlevert.

De verdachte werd door beveiligers de rechtszaal van Rotterdam binnengeleid. Tse Chi Lop droeg een zwart brilletje, een donkere pantalon en een wit overhemd. Hij was mager, zijn zwarte haar begon grijs te worden. Hij leek geen tatoeages van tijgers of slangen op zijn armen of in zijn nek te hebben, zoals andere Aziatische criminele leiders. Naast hem zat een tolk. Tse Chi Lop had een mondkapje op. De beveiligers lieten hun gezicht onbedekt, net als de rechters en de griffier.

Tse Chi Lop vertelde aan de rechtbankvoorzitter inderdaad Tse Chi Lop te zijn en hij had de Canadese nationaliteit. Hij sprak zacht, een beveiliger met een oortje hield hem vanaf een paar meter in de gaten toen hij duidelijk maakte: ‘Ik spreek alle beschuldigingen tegen.’ Hij zei dat de media hem beschreven als ‘de koning van een drugskartel’. Dat was ver bezijden de waarheid en hij vreest in Australië geen eerlijk proces te krijgen. De rechter daar zal hem ongetwijfeld ‘met een gekleurde bril beoordelen’.

Zijn Rotterdamse advocaat André Seebregts liep naar voren. Hij vond het uitleveringsverzoek ‘ontoelaatbaar’ en een flagrante schending van artikel 6 van het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens. Tse Chi Lop reisde op 21 januari 2021 van Taiwan naar zijn thuisland Canada. Het vliegtuig maakte een tussenlanding op Schiphol. Nederlandse agenten arresteerden hem. Het nieuws haalde journaals in vele landen ter wereld. Ernstig kijkende reporters deden verslag vanaf het plein voor Schiphol en zeiden met hun beste tv-stem: ‘It was here at Amsterdam’s main airport that one of the most wanted men was arrested.’ Thomas Aling, woordvoerder van de Nederlandse politie, uploadde een foto van zichzelf en twitterde triomfantelijk: ‘National police arrested a suspect who was on Europols Most Wanted List. This person is currently incarcerated, and we will wait to see what will happen as it has to do with an Australian investigation.’

Volgens André Seebregts staat niet vast dat een Australische rechter zal controleren of de arrestatie wel rechtmatig is verlopen en de aanklagers daar zullen Tse Chi Lop ongetwijfeld voor altijd achter de tralies willen krijgen. De officier van justitie wil toch dat de vermeende drug lord wordt uitgeleverd, de Australiërs hebben er recht op dat hij in Melbourne of een andere stad voor de rechter zal verschijnen. Zijn crystal meth heeft vele Australische levens verwoest en daarvoor moet Tse Chi Lop boeten.

El Chapo van Azië

Tse Chi Lop werd in oktober 2019 geheel tegen zijn wil ineens een Bekende Drug Lord. Dat kwam door onderzoeksjournalist Tom Allard, die een longread over hem schreef voor persbureau Reuters met de kop ‘The Hunt for Asia’s El Chapo’. Er staat een spectaculair uitgevoerde animatie bij die Lops mythe alleen maar groter maakte. De vermeende drug lord staat afgebeeld als puppetmaster, de man die aan de touwtjes trekt, de godfather van de internationale drugshandel. Achter hem staan vier kickboksers in vechtkleding. De ‘El Chapo van Azië’ houdt zijn handen als een tovenaar boven een wereldbol en de boodschap is dan natuurlijk duidelijk: de CEO van The Company heerst globaal.
Tom Allard interviewde meer dan 25 antidrugs-agenten in acht landen, het merendeel durfde alleen anoniem te praten. Hij las rapporten en rechtbankverslagen en sprak met rebellenleiders in de jungle bij Myanmar. In zijn stuk noemt Tom Allard die streek ‘het hart van Aziës Gouden Driehoek’ en de plek waar Tse Chi Lop miljardair is geworden. Het syndicaat van Tse Chi Lop is ‘transnationaal’. The Company bestaat uit negentien mensen uit Canada, Hongkong, het Chinese schiereiland Macau, Taiwan, Maleisië, Myanmar, Vietnam en China. Een Taiwanese expert noemde Tse Chi Lop de ‘Multinational CEO’ van het bedrijf. The Company onderscheidt zich volgens Tom Allard van andere criminele organisaties door de discipline van de leden. Geweld trekt de aandacht van de politie en de leiders proberen zoveel mogelijk onder de radar te blijven. Soms wordt er wel gemarteld, maar er vinden geen moorden plaats die zijn te herleiden tot Tse Chi Lop. The Company opereert in tientallen landen ter wereld en Tse Chi Lop werkt volgens onderzoekers samen met de Japanse Yakuza, Chinese triades uit Zuidoost-Azië, de Siciliaanse maffia en Australische en Canadese bikers. In Canada sloot Tse Chi Lop een alliantie met Vito Rizzuto, de baas van de Italiaans-Canadese maffia in Montreal.
Tse Chi Lop werd in 1963 geboren in de Chinese stad Guangzhou en emigreerde in 1988 via Hongkong naar Canada. Hij was toen al lid van een groep criminelen die samen de Big Circle Boys vormden. Ze beroofden banken en juweliers en rolden zakken. De Big Circle Boys opereerden ook internationaal en er reisden bendeleden naar Noord- en Zuid-Amerika, Thailand, Canada en ook Nederland. De Canadese journalist Stephen Marche verdiepte zich voor Toronto Life in Tse Chi Lops Canadese jaren. Hij schrijft dat Toronto zijn ‘training ground’ was. In die stad leerde hij een gangster-zakenman te worden en hij moest ook heel hard strijden om zich er staande te kunnen houden. Toronto was in de jaren 80 en 90 ‘het Wilde, Wilde Westen’. Chinese criminelen waren in oorlog met de politie. Ze verdienden miljoenen met illegale goktenten, persten ondernemers af en schoten op agenten met AK-47’s. Ze gooiden met handgranaten naar bikers, agenten noemden het ‘Terror in the Streets’. Tse Chi Lop overleefde al het geweld, zegt Marche, en werd ‘the world’s most innovative drug lord’.

Volgens Stephen Marche had Tse Chi Lop eerst een paar jaar nodig om te wennen in zijn nieuwe land. Canadese juweliers bewaarden in het algemeen geen contant geld in hun kassa’s, de beveiliging was geavanceerder in Toronto, banken beroven bleek ook al minder eenvoudig dan in China of Hongkong. Er moesten nieuwe criminele operaties worden verzonnen en Tse Chi Lop was daar toen al een genie in. De Big Circle Boys bleven zakkenrollen, maar Tse Chi Lop vond de creditcards en de paspoorten die ze stalen belangrijker dan het geld. De paspoorten werden vervalst en gebruikt voor mensensmokkel. Met de creditcards werd zo zwaar gefraudeerd dat er tegenwoordig een pincode moet worden gebruikt voor grote aankopen.

Er was geen hiërarchie bij de Big Circle Boys en geen echte baas. Etniciteit deed niet ter zake, de Big Circle Boys onderhandelden met iedereen als ze er rijker van werden. Hij sloot allianties en zorgde ervoor dat de Big Circle Boys niet te veel openlijk geweld gebruikten. Tse Chi Lop was niet de leider, maar wel de slimste van het stel en daarom maakte hij onder de radar toch naam. Toronto werd aan het begin van de jaren 90 te klein voor hem en hij ging in de drugshandel. Tse Chi Lop liet heroïne smokkelen vanuit de Gouden Driehoek, bij de grenzen van Myanmar, Thailand, China en Laos. Hij werd steeds rijker en machtiger, helemaal nadat hij New York liet overspoelen met goedkope heroïne.

Antidrugsagent Mark Calnan uit New Jersey hoorde in 1993 voor het eerst over een man genaamd Lop fluisteren. Niemand had toen ooit een foto van hem gezien, maar volgens Calnans bronnen was Tse Chi Lop toch echt het brein achter alle heroïnesmokkel. Calnan deed zes jaar onderzoek naar Tse Chi Lop. Hij had na vier jaar nog steeds geen idee hoe hij eruitzag en wist niets over zijn leven of achtergrond. Bestond hij eigenlijk wel, of was hij een soort Keyser Söze, de mythische crimineel uit The Usual Suspects? Hoe zouden ze hem ooit kunnen opsporen? Volgens zijn Canadese collega Mario Lamothe ‘vloog hij onder de radar, hij zat verstopt onder de grond, he was like a ghost’.

Hij werd vier jaar nauwlettend in de gaten gehouden door lokale agenten, maar perfectioneerde in het diepste geheim zijn drugssmokkel-imperium

‘We got him’

Calnan ontdekte dat de man die Tse Chi Lop werd genoemd vaak opereerde vanuit China. Dat land levert niet uit aan Amerika en de Chinese politie deelt ook geen informatie uit met Amerikaanse agenten. Op een dag werd Calnan gebeld. Agenten uit Hongkong zeiden dat Tse Chi Lop bestond en soms reisde naar hun land. Calnan en zijn Canadese collega Mario Lamothe uit Montreal vlogen op 8 augustus 1998 naar Hongkong. Tse Chi Lop had daar een ontmoeting met een heroïnedealer. In de Discovery-documentaire The World’s Biggest Drug Lord wordt deze scène kleurrijk nagespeeld. Er komt een klok in beeld, de wijzer gaat naar zes uur. Op echte zwartwitbeelden is te zien hoe Tse Chi Lop een deur opent en achter een tafel gaat zitten. Het hoofd van Mario Lamothe komt in beeld. Hij lacht en zegt: ‘We got him.’

Mark Calnan was verrast toen hij Tse Chi Lop voor het eerst zag. Tot dan toe ‘dacht ik echt dat hij niet bestond, ik had nooit het bewijs van het tegendeel gezien’. Calnan en Lamothe ondervroegen hem in een spartaans ingerichte verhoorruimte. Tse Chi Lop was kalm, beleefd en vriendelijk. Calnan vertelde Tse Chi Lop dat hij hoogstwaarschijnlijk zou worden uitgeleverd aan Amerika. De vermeende drug lord lachte alleen maar. In de Discovery-documentaire noemt Mark Calnan hem ‘indrukwekkend en anders’. Hij was geschokt hoe onopvallend Tse Chi Lop was. Hij had zwart haar dat in een sobere scheiding was gekamd. Hij kon opgaan in de massa, was niet sterk of groot en droeg even saaie kleren als Mark Calnan. Volgens Calnan had Tse Chi Lop ‘de manager van een lokale bank’ kunnen zijn en hij zei: ‘He was very very mr. Normal.’

Tse Chi Lop stond eind 1998 terecht in New York. In de rechtbankpapieren staat dat hij ‘great sorrow’ toonde voor zijn gedrag. Zijn vrouw was overstuur, zijn 12-jarige zoon had een longaandoening. Het ging ook slecht met zijn ouders, ze hadden dringend hulp nodig en Tse Chi Lop beloofde de rechter dat hij bij een milde straf een hoogwaardig restaurant zou openen. De uitspraak was op 26 september 2000. Tse Chi Lop bekende schuld en kreeg negen jaar. Hij stapte met kettingen om zijn voeten in een bus. Bewakers reden hem naar een gevangenis in Elkton, Ohio. Tse Chi Lop raakte er bevriend met een man genaamd Lee. Ze deelden tips uit om nog betere criminelen te worden en verzonnen het plan na hun vrijlating in de crystal meth te gaan. De productiekosten van die drug zijn aanzienlijk lager dan bij het maken van heroïne en de prijzen per kilo liggen veel hoger.

Tse Chi Lop kwam in 2006 vervroegd vrij en keerde terug naar Canada. Hij werd vier jaar nauwlettend in de gaten gehouden door lokale agenten, maar perfectioneerde in het diepste geheim zijn drugssmokkel-imperium. Hij keerde volgens Australische onderzoekers rond 2010 terug naar de jungle bij Myanmar, dit keer om crystal meth te maken. Tse Chi Lops Big Circle Boys gingen samenwerken met vier andere criminele organisaties. Volgens de politie was Tse Chi Lop de leider en ze gaven hem de bijnaam Sam Gor, broeder nummer 3 in het Cantonees. Broeder nummer 3 leidde The Company zo bedrijfsmatig en liet rivaliserende bendes uit meerdere landen sluiten en samenwerken. Een anti-drugsagent zegt in het stuk van Tom Allard: ‘Ze functioneren als een globaal bedrijf.’ Een van de verklaringen voor het succes was dat klanten altijd werden gecompenseerd voor onderschepte drugsbestellingen. Door zijn miljarden kon hij zich dat veroorloven en The Company werd volgens Tom Allard het Apple van de drugsindustrie.

Benieuwd naar de rest van het artikel? Je leest het op Blendle.

In het artikel lees je meer over de Aziatische El Chapo. ‘Bij de tussenstop op Schiphol ging het Interpol-alarm af en Tse Chi Lop kreeg handboeien om. Hij droeg een witte blouse, een zwarte pantalon en netjes gepoetste schoenen. Na 15 jaar in de schaduw te hebben geleefd wordt het criminele meesterbrein met de miljarden op 22 januari 2021 ingerekend.’’