‘Wie ongelooflijk hard profiteert van de oorlog: u’

Beste Marjan van Loon, president-directeur van Shell Nederland,

Alsof een oorlog als die in Oekraïne al niet verschrikkelijk genoeg is, heb je ook nog de morele bijvangst van allerlei dubieuze partijen die niet lijden onder de invasie door Rusland, maar er juist beter van worden. De wapenindustrie natuurlijk, allereerst. Als Zelenski om steun vraagt, vraagt hij niet om vredesvlaggen, buttons met gebroken geweertjes en witte duiven, maar om wapens, en die moeten ook worden geproduceerd. Tot voor kort kregen pensioenfondsen en banken te maken met kritische vragen en boycotoproepen van consumenten wanneer ze investeerden in de wapenindustrie, nu wordt van die industrie de redding van een land verwacht. Ik vind zelf ook dat Zelenski alle wapens moet krijgen die hij maar nodig heeft om zijn land te verdedigen tegen een agressor, maar weet nog dat ik een paar jaar geleden overstapte naar een bank die níét belegde in de wapenindustrie, en dat een belangrijk argument voor die bank vond. Dat vind ik nog steeds, maar ik kan inmiddels ook niet ontkennen dat als geen enkele bank had geïnvesteerd in de wapenindustrie, Oekraïne nu geen wapens had om zich te verdedigen. Ik hoor de tegenwerping in mijn achterhoofd al: Rusland ook niet om Oekraïne aan te vallen. Ook waar. Maar toch.

Nog meer morele bijvangst van de oorlog: wij, het Westen, steunen Oekraïne met miljarden. En tegelijk steunen we Poetin met een veelvoud van die miljarden door olie en gas uit Rusland te blijven kopen. Er komt nu dan eindelijk een einde aan die olie, heeft de EU besloten. Dat gebeurt ‘gefaseerd’ en ‘binnen zes maanden’. Daar zullen ze erg blij mee zijn in die belegerde staalfabriek in Marioepol: nog maar een half jaar volhouden!

Wie ongelooflijk hard profiteert van de oorlog: u. De winst van Shell is het eerste kwartaal van dit jaar gestegen naar 9,1 miljard euro, het hoogste in dertien jaar. De reden: de stijgende prijzen voor olie en gas door de oorlog.

Dan volgen nu twee voorspelbare vragen, die in hun voorspelbaarheid nog worden overtroffen door de antwoorden.

Waar gaat veel van die winst naar toe? Naar de aandeelhouders, die de koersen deze week zagen stijgen.

Wie betaalt voor die winst? De Gewone Man! (uiteraard: m/v/x)

10 procent van de Nederlandse huishouden heeft te maken met energiearmoede. Die wordt dus aangejaagd door de winst van een oorlog, waarvan alleen aandeelhouders profiteren. Het is zo pervers dat je het alleen zou kunnen verzinnen in een dystopisch sprookje. Maar dat sprookje is de werkelijkheid, en heet neoliberalisme. Gelukkig is er ook een olifant met een lange snuit mogelijk om dat sprookje uit te blazen, en ook die heeft een naam: extra belasting.