'De dood van Twitter'

Zelden waag ik me aan voorspellingen, maar omdat het een nieuw jaar is en alle trendwatchers, economen en overige tarotkaartleggers het ook doen, ga ik me er toch aan branden: mijn voorspelling voor 2023 is dat Twitter sterft en dat is niet de schuld van Elon Musk.

Het platform van de blauwe vogel was jarenlang een soort huiskamer van de wereld waar we lieve woordjes van aanmoediging fluisterden, grappen maakten, muziek draaiden en woordspelletjes speelden. En tuurlijk: waar ook weleens een glas sneuvelde, mensen elkaar blokjes kaas of de afstandsbediening naar de kop smeten en waar altijd wel iemand in een hoekje zat te huilen omdat ie zich gepest voelde. Toch was Twitter een soort digitale familie: we keken allemaal samen naar hetzelfde nieuws en dan heb je altijd iets om over te praten.

Maar toen kwamen de jaren van Brexit & Trump, direct gevolgd door een pandemie. Eerst probeerden de reguliere media ons te doen geloven dat (Russische) desinformatie en trollen tot het EU-vertrek van de Britten en de verkiezing van de Oranje Man hadden geleid. Theorieën die rammelen en vooral binnen de persbubbel door de pers zelf werden opgeblazen, maar waardoor een wantrouwen tegen afwijkende (politieke) opvattingen aangewakkerd werd. In de huiskamer werden sommige onderwerpen langzaam onbespreekbaar.

En toen kwam corona. Een groeiende verdeeldheid werd met de kracht van kernsplitsing tot een diepe breuk geslagen door media, wetenschap en gevestigde macht, die de acute angst voor het virus zwaarder leken te laten wegen dan de symptomen van de vleermuisgriep en daarmee fysieke lockdownmaatregelen een psychisch fundament gaven, met fnuikende gevolgen voor de onderlinge verhoudingen.

In dezelfde huiskamer zijn was digitaal al moeizaam geworden, nu werd het zelfs in de echte wereld een verdachte handeling. Iedereen die afweek van de mentale mediaan, werd met argwaan bekeken – zowel de overdreven angstigen als de vrijzinnig onverschilligen.

Twitter werd hét platform voor dissidentie tegen angst en maatregelen (hoewel sommigen juist gedreven leken door een angst vóór maatregelen). Waar de dissidenten de huiskamer kaapten, kropen media, wetenschap en gevestigde macht samen in de slaapkamer en deden daar incestueus verstrengelde dingen die je nooit had willen zien, maar die niemand van het netvlies krijgt.

Elon kocht Twitter, onthulde middels interne documenten hoe het sociale medium alles deed wat de overheid vroeg ten aanzien van censuur of verdrukking van nieuws, onderzoek en tegengeluid en nu vieren de dissidenten hun victorie, op dermate onhebbelijke wijze dat anderen de huiskamer liever verlaten. Waaronder veel journalisten, die aldaar hun eigen geloofwaardigheid hebben uitgehold of zeggen dat ze het haatsfeertje niet meer trekken.

Maar nu we elkaar zo zijn gaan wantrouwen en niet eens meer samen naar hetzelfde nieuws kijken, wat bindt ons dan nog aan de blauwe huiskamer?