James Worthy: 'Ik denk niet dat er ooit een eind aan pijn en verdriet komt'

Op de Dam staat een oude vrouw met een stapeltje folders in haar handen. Ik heb altijd medelijden met mensen die nog in folders geloven. Het maken van folders is een lang proces. Je moet over het formaat nadenken, over het ontwerp, over de inhoud, over de papiersoort en over de afwerking. Er zijn dus zat momenten waarop je de handdoek in de ring zou kunnen gooien.

En toch staat de oude vrouw hier. Ik heb respect voor haar doorzettingsvermogen. Niemand zit op folders te wachten, maar hoewel er geen vraag naar is, staat ze op de Dam met een stapeltje.

Ik ga voor haar staan en krijg zonder te vragen een folder in mijn handen gedrukt. De folder is blauw en op de voorkant staat: ‘Komt er ooit een eind aan pijn en verdriet?’ Onder de vraag staat een tekening van een wanhopige vrouw. Ze heeft kleine ogen en grote oorbellen. Haar ogen zijn klein van het huilen en haar oorbellen zijn groot omdat ze er de aandacht mee wil afleiden. Onder de tekening staan drie antwoorden op de vraag.

-Ja.

-Nee.

-Misschien.

‘Wat denkt u?’ vraagt de vrouw. Haar ogen zijn groter dan haar oorbellen.

‘Wat leuk dat misschien tussen de antwoorden staat. Zijn er veel mensen die misschien antwoorden op de vraag of er ooit een eind aan pijn en verdriet komt? Dat komt echt ongeïnteresseerd over. Het is best een belangrijke vraag namelijk. Een onmogelijke vraag, dat ook, maar alleen pubers gebruiken misschien als antwoord. Heb je de keuken opgeruimd? Misschien. Misschien is nee met een identiteitsprobleem,’ zeg ik.

‘Maar wat denkt u?’ vraagt de vrouw. Ze wil wel praten, maar alleen over de dingen waar ze over wil praten.

‘Ik denk niet dat er ooit een eind aan pijn en verdriet komt. Dat lijkt me ook niet goed. Pijn en verdriet horen bij het leven.’

‘Ik geloof van wel. God zal alle tranen uit onze ogen wissen. Er zal geen dood meer zijn, geen rouw, geen jammerklacht en geen pijn. Zijn koninkrijk zal een einde aan dit alles maken,’ zegt de vrouw.

Ik geloof niet in God, maar ik geloof ook niet in het onnodig kwetsen van mensen die dit wel doen. Ik weet niet wat deze vrouw allemaal heeft meegemaakt. Haar vangnet is niet mijn vangnet, maar we zijn allemaal bang voor de val.

‘Maar zijn we dan nog wel mensen? Wat is een mens zonder het vermogen om te voelen? Zonder zelfbewustzijn? Wat is een mens zonder de dood? Niets meer dan een kiezelsteen,’ zeg ik.

‘U heeft veel vragen. God heeft alle antwoorden. Troost dit feit u niet? Dat er een eind zal komen aan pijn en verdriet?’ vraagt de vrouw.

‘Nee, ik denk niet dat ik wil dat er ooit een eind aan komt. Pijn en verdriet geven het leven smaak. Verdriet is loyaler dan vreugde en pijn is zo machtig dat het niet eens een antoniem heeft. Voelen is altijd beter dan niets voelen.’

‘Misschien,’ zegt de vrouw. Ze draait zich om en geeft een verse folder aan een levend standbeeld.