Het is 5 september 1999, een fraaie nazomerdag op het circuit van Zandvoort. Het eens zo gevreesde Formule 1-circuit is al een tijdlang uit de hoogste regionen van de autosport verwijderd. Te gedateerd, te onveilig, niet langer passend bij het professionalisme dat de sport zo tekent. 120.000 racefans hebben zich gemeld in Zandvoort om een demonstratierun bij te wonen van het team van Williams. Coureurs Ralf Schumacher en Alex Zanardi zijn van zins om zo’n twintig rondjes per persoon op het verkorte circuit te rijden en dat brengt de Nederlandse autosportliefhebber uit 1999 en masse op de been.
Wat volgt is een vrij beschamende vertoning, zowel voor het team van Williams als voor de eigenaren van het circuit. Nipt tien rondjes, dat krijgen de coureurs uit hun onbetrouwbare wagens. En als Ralf Schumacher stilvalt met een olielek, wordt de tekortkoming van Zandvoort als volwaardig Formule 1-circuit op genadeloze wijze blootgelegd. Terwijl Ralf naast een rokende Williams staat, komt een marshall aangehobbeld. In zijn ene hand een brandblusser, in zijn andere een raketijsje. Zijn brandwerende overall is half afgestroopt en om zijn middel geknoopt. Eenmaal aangekomen bij de rokende Formule 1-auto is hij zichtbaar aan het twijfelen over zijn ijsje. Weggooien? Nee toch? Pas als Ralf boze gebaren begint te maken en de nodige krachttermen richting de man uit, wordt het raketijsje in het gras gegooid en ontfermt de marshall zich over de Williams. Wie in 1999 nog hoop had op een terugkeer van de Formule 1 in Zandvoort, kon die hoop – samen met het ijsje – weggooien.
Na het verdwijnen van Schumacher uit de sport nam het enthousiasme van de Duitse Formule 1-volgers snel af, met 2023 als historisch dieptepunt
Geslaagd debuut
Op de dag af 22 jaar later wint Max Verstappen, te midden van een kolkende oranje massa, de Dutch GP. Het is de glorieuze terugkeer van het circuit van Zandvoort als onderdeel van de Formule 1-kalender. De winst van Verstappen in een zenuwslopend seizoen waarin de Nederlander op weg is naar een zinderende apotheose in Abu Dhabi, is de kers op een toch al zeer geslaagde taart. Een stijf uitverkocht huis, een weekend dat op rolletjes loopt en marshalls die ijsloos en gefocust hun werk doen. Zandvoort verlegt zijn grenzen en die van de Formule 1.
En dat allemaal door die ene coureur in de Red Bull. Dankzij zijn prestaties en populariteit lag de weg open voor een terugkeer van de Nederlandse Grand Prix en nu, op 5 september 2021, staat hij in een driekleur gewikkeld op de hoogste trede van het podium. Het jaar erop herhaalt Verstappen dit kunstje, opnieuw voor mudvolle tribunes. Zandvoort behoort vrijwel direct tot een van de meest populaire bestemmingen voor de teams en het journaille. De sfeer is er als nergens anders en de organisatie heeft het hele gebeuren tot in de puntjes geregeld.
Maar hoe toekomstbestendig is de Nederlandse Grand Prix? Nu Verstappen geldt als de absolute patron en bezig is om te domineren zoals misschien wel niemand dat ooit eerder heeft gedaan, zal Zandvoort de kaarten wel kwijtraken aan hordes fans. Maar wat als Verstappen stopt? We hoeven slechts een blik naar onze oosterburen te werpen om een beeld te hebben van wat de toekomst zou kunnen zijn. Daar speelden zich in de jaren negentig namelijk vergelijkbare taferelen af als wat we nu in Zandvoort zien.
Michael Schumacher was in die periode de ongekroonde koning van de sport. De beste van allemaal. De eerste Duitse wereldkampioen was een gigantisch, doorslaand, ongekend succes bij zijn landgenoten. Die bevolkten massaal de twee Duitse circuits waar in die tijd Grands Prix werden georganiseerd. Tijdens Formule 1-weekenden was er zowel in Hockenheim als in Nürburg geen hoekje gras meer te vinden waar geen auto geparkeerd stond, of waar geen barbecue stond te roken. De Krombachers, de Bitburgers en de Warsteiners gingen met trechters tegelijk naar binnen en als Schumacher ook nog eens won, was het helemaal pandemonium.
Benieuwd naar de rest van het artikel? Je leest 't in de nieuwste Revu.
- Stijn Keuris en Ivo Pakvis
- Mark Thompson, ANP, Photo Shot, Getty, Red Bull Racing