Bart Nijman: 'Wat máken veel partijen zich fantastisch belachelijk'

Hoe Nederland er na de verkiezingen uit zal zien, is koffiedik kijken en zal ongetwijfeld – de gestaag dalende landelijke stemming van de afgelopen jaren indachtig – bij een meerderheid vooral tot teleurstelling leiden. Maar de periode tót 22 november begint zich als een festival van de zoete volkswraak te ontvouwen. Want wat máken veel partijen zich fantastisch belachelijk.

Jarenlang zagen we Den Haag een janboel maken van democratisch bestuur, individuele rechten, toeslagenouders, gasgroningers, te weinig handen aan het bed, lerarentekorten voor de klas en een groeiende onmacht op het onlosmakelijk verweven dubbeldossier migratie & rechtshandhaving.

Politieke verantwoordelijkheid is nagenoeg afgeschaft, sms’jes gingen samen met diverse actieve herinneringen de kabinetskliko in, opportunisme omwille van het machtsspel leidde tot herhaaldelijke, misschien wel permanente schoffering van het parlement, met Functie Elders als antidemocratisch dieptepunt. Hoe luider de kiezers klaagden, de te meer verwijten van populisme en ‘online intimidatie’ zij (via de gezagsgetrouwe media) om de oren kregen – met daar bovenop de als boetes aanvoelende rekeningen voor inflatie, energieprijzen en klimaattransitie.

Maar nu is het eventjes feest. Tot aan de stembusdag kan de kiezer zich de ballen uit broek of bh lachen om alle klunzige, krampachtige en ronduit randdebiele Haagse campagnekluchten. Na zoveel jaren navelstaren en roeren in vieze soepen van slechte spin, blijken veel partijen zelf ook geen idee meer te hebben wie ze eigenlijk zijn, waar ze voor staan en wie ze daarmee proberen te overtuigen. Allemaal noemen ze zich ‘volkspartij’, maar vooral recente coalitiepartijen lijken dat volk volledig kwijt te zijn geraakt.

Het CDA – ooit en heel lang dé politieke volkskerk van Nederland – is gereduceerd tot een bastaardzoon van Maxime Verhagen en Camiel Eurlings, achter wie wat broekies aanlopen die een trui moeten dragen met ‘Hen...wie? Henri!’ om hem nog enigszins naam te geven. De VVD heeft een bordkartonnen cut-out van een partijleider neergezet in de hoop dat hun kiezers pas ná 22 november doorhebben dat Rutte nooit aan goeie opvolging heeft gewerkt en Dilan daarom een karig gevuld bolderkarretje met tassendragers en knipmessen trekt. Ze is iets blonder geverfd, om de stiekeme migratiehaters niet te veel af te schrikken, en reikt schijnheilige samenwerkhandjes richting de PVV.

Bij D66 is de paniek nog hilarischer: die houden online uithuilsessies vanwege de verdeling van de kieslijst, want alles na plek 8 peilt buiten de Haagse bestaanszekerheid. Op lagere plekken zijn sommigen derhalve alvast aan individuele voorkeurscampagnes begonnen – ze willen ‘hun klus afmaken’. Voor het algemeen nut, natuurlijk, niet voor het aanzien en het salaris.

Na 22 november eindigt alles weer in een moedeloze sleur van ergernis die hoort bij het politieke bedrijf, maar tot die dag kan de kiezer even lachend omlaag pissen op zelfgenoegzame kartelpolitici die zichzelf krampachtig door hun radeloze campagnes blunderen.