Ramzan Kadyrov: de bloedlinke pitbull van Poetin

Ramzan Kadyrov is de bekendste regionale leider van Rusland. Als inofficiële spreekbuis en trouwe dienaar van president Poetin volgde hij de vroegtijdig overleden Kremlin-clown Vladimir Zjirinovski en warlord Jevgeni Prigozjin op. Vanuit zijn deelrepubliek Tsjetsjenië – ook wel Ramzanistan genoemd – breidt hij zijn macht uit over Rusland en de wereld daarbuiten.

Ramzan Kadyrov

Ramzan Kadyrov is niet alleen een politiek leider. Hij presenteert zich nadrukkelijk als hoofd van alle moslims in Rusland. En dat zijn er naar Europese maatstaven nogal wat. Alleen al in Moskou wonen naar schatting 4 miljoen islamitische gelovigen. Parijs heeft het nakijken. En als het aan Ramzan Kadyrov ligt, zal dat aantal alleen nog maar toenemen. Van religieuze tolerantie is echter geen sprake. Zo liet hij een vermeende koranverbrander uit Volgograd speciaal naar een gevangenis in zijn deelrepubliek brengen. Daar mocht zijn 15-jarige zoon Adam de arrestant voor de camera bont en blauw komen slaan. Ook stuurt de Tsjetsjeense leider al jarenlang zijn professionele moordenaars de wereld in om critici uit de weg te laten ruimen. De journaliste Anna Politkovskaja en de politicus Boris Nemtsov zijn slechts twee van de bekendste vermoedelijke slachtoffers van de lange arm uit de Tsjetsjeense hoofdstad Grozny.

Separatisten

Ramzan Kadyrov is geboren op 5 oktober 1976 in het dorp Tsentoroj in de Tsjetsjeens-Ingoesjetische Autonome Socialistische Sovjetrepubliek. Hij is de tweede zoon in het gezin van Akhmat Kadyrov en Aimani Kadyrova. Zijn vier jaar oudere - inmiddels overleden - broer heette Zelimkhan. Ook heeft hij twee zussen; Zargan en Zulai. Naar verluidt bezocht Ramzan Kadyrov de openbare school in Tsentoroj. Later wordt zijn cv verfraaid met universitaire opleidingen waarvan hij in interviews steevast de naam vergeet. In 2019 liet hij zijn geboortedorp herbenoemen in Akhmat-Joert, ter meerdere glorie van zijn vader.

In tegenstelling tot de rest van Rusland is de Tsjetsjeense samenleving streng opgedeeld in zogenaamde ‘tejps’, clans die een gemeenschappelijke identiteit delen door afstamming van dezelfde voorvader. Er bestaan in Tsjetsjenië meer dan honderd tejps. De ‘Benoj-tejp’ waartoe de Kadyrovs behoren is een van de omvangrijkste en meest invloedrijke. Het herkomstcentrum van de clan ligt in een achtergebleven, bergachtig gebied in het uiterste zuidoosten van de deelrepubliek.

Tijdens de Eerste Tsjetsjeense Oorlog sluit de familie Kadyrov zich aan bij de separatisten. Zodra het pleit in hun voordeel is beslecht, wordt Ramzan Kadyrov de persoonlijke lijfwacht van zijn vader die zich tot ‘moefti van Itsjkerië’ laat kronen. De niet-erkende islamitische staat die met haar naam eigenlijk alleen het Tsjetsjeense bergland aanduidt, roept de jihad uit tegen Rusland. Russen, maar ook Oekraïners, Armeniërs en Joden – kortom, alle inwoners die niet volledig van Tsjetsjeense afkomst zijn - worden vogelvrij verklaard, verdreven, verkracht en op beestachtige wijze vermoord.

Een gezellig onderonsje tussen Poetin en Kadyrov.

Als in 1999 het tij keert voor de separatisten, loopt de familie eensgezind over naar de federale autoriteiten uit Moskou. Akhmat Kadyrov wordt door het Kremlin beloond met het presidentiële ambt. Itsjkerië wordt weer de Tsjetsjeense deelrepubliek, een vooralsnog onrustig, maar vast bestanddeel van de Russische Federatie. Ramzan wordt benoemd tot hoofd van de veiligheidsdienst van zijn vader.

Die veiligheidsdienst leunt vooral op de Russische geheime dienst FSB en is kennelijk niet al te professioneel. Op 9 mei 2004 wordt in het stadion van Grozny de Dag van de Overwinning op nazi-Duitsland gevierd. Hoewel hij rond die tijd nog niet terug wordt verwacht uit Moskou, waar hij de tweede inwijding van Poetin als Russische president bijwoonde, duikt vader Kadyrov op tijdens de feestelijkheden. Deze onverwachte geste betekent tevens het einde van zijn leven. Om half elf ’s morgens ontploft een bom onder de tribune waarop de leider van de Tsjetsjeense Republiek en een aantal andere hoogwaardigheidsbekleders zich op dat moment laten toejuichen. Onderweg naar het ziekenhuis sterft de 53-jarige Akhmat Kadyrov. Volgens de officiële versie zat de Tsjetsjeense separatist en ‘terrorist nummer 1’ Sjamil Basajev achter de aanslag. Anderen beweren dat het Kremlin genoeg had van de voormalige moefti van Itsjkerië. Desalniettemin laat Vladimir Poetin nog dezelfde avond Ramzan Kadyrov bij zich in het Kremlin komen. De treurende jongste zoon – gekleed in een hemelsblauw trainingspak – zweert het beleid van zijn vader voort te zullen zetten. Op de Tsjetsjeense televisie wordt de ontmoeting in volle lengte getoond. Iedereen moet weten dat Kadyrov junior de volle steun van het Kremlin geniet.

Een dag later wordt het hoofd van de veiligheidsdienst benoemd tot plaatsvervangend premier van Tsjetsjenië. Aloe Alchanov wordt door de Russen naar voren geschoven als nieuwe Tsjetsjeense president. Ramzan Kadyrov is met zijn 28 jaar net te jong om zijn vader op te volgen. De minimale leeftijdsgrens voor het hoogste regionale ambt ligt bij dertig jaar. Alchanov, die vanaf het begin aan de kant van het Kremlin stond, wint enkele maanden later de omstreden presidentsverkiezingen in de deelrepubliek met een ruime meerderheid. Volgens velen is hij niet meer dan een marionet van de familie Kadyrov.

Moord op journaliste

Anna Politkovskaja, die als correspondent voor Novaya Gazeta in Tsjetsjenië werkte en de recente oorlogen van dichtbij meemaakte, mag in augustus 2004 Ramzan Kadyrov in zijn paleis komen interviewen. Ze schrijft: ‘Het eigenlijke machtscentrum van Tsjetsjenië is nu het landgoed van de familie Kadyrov in Tsentoroj, de waarschijnlijk lelijkste plaats van de deelrepubliek. Het dorp met de metershoge hekken en bewakers die eruit zien als sluipmoordenaars werd al eerder compleet gezuiverd van alle families die niet loyaal zouden zijn. Hier moeten alle Tsjetsjenen heen die iets voor elkaar willen krijgen. Eervol moeten ze voor de jongeling met het gedegenereerde gelaat op de knieën.’ Politkovskaja moet dat in figuurlijke zin eveneens. De kersverse vicepremier laat haar zeven uur lang wachten. Om de tijd te doden, bekijkt de verslaggeefster het interieur. Ze merkt op dat de prijskaartjes nog aan de meubels en zelfs aan de toiletpot hangen. Op deze manier wil de Tsjetsjeen bezoekers op zijn rijkdom attent maken.

Kadyrov ploft tegen het einde van de avond ongegeneerd neer voor de Moskouse journaliste. Hij slaat de benen over elkaar en houdt daarbij zijn schoen direct voor haar gezicht. Op dreigende toon sist hij haar toe: ‘Jij bent een vijand. Je hebt je tussen de Tsjetsjenen genesteld. Je bent erger dan Basajev.’ Van een normaal interview komt niets meer terecht. Al snel beginnen enkele aanwezigen Politkovskaja uit te schelden. Kadyrov lacht. Hij schept op over zijn invloed in het Kremlin en zijn avontuurtjes met vrouwen. Hij vraagt een lijfwacht hem op zijn rug te krabben. In het holst van de nacht wordt Politkovskaja weer voor de deur gezet. Tijdens de rit terug naar Grozny vreest ze door de meerijdende mannen te worden vermoord. Uiteindelijk belandt de journaliste heelhuids in de Tsjetsjeense hoofdstad.

Na haar mislukte interview met Ramzan Kadyrov concludeert Politkovskaja: ‘Het is een oeroud verhaal over de macht. Het Kremlin voedt een kleine draak en hoe groter hij wordt, hoe meer hij te eten moet krijgen opdat hij geen vuur zal spugen. Hij is het gezicht van het totale fiasco van de geheime diensten in Tsjetsjenië. Een fiasco dat de bevolking als ‘overwinning’ en ‘opbouw van de vrede’ moet worden verkocht. En de mensen, de Tsjetsjenen, ze accepteren hem. Ze kunnen niet anders, omdat ze moeten overleven.’

Op 7 oktober 2006 wordt Anna Politkovskaja in de lift van het flatgebouw waar haar appartement zich bevindt, doodgeschoten. Op de dag van haar gewelddadige dood zou ze volgens de redactie van Novaya Gazeta nieuw materiaal over door Kadyrov georganiseerde folterpraktijken voor publicatie af hebben moeten geven. Twee jaar later beweert het Russische rechercheteam dat Boris Berezovski, een omstreden zakenman in ballingschap, de moord in opdracht zou hebben gegeven aan Tsjetsjeense huurmoordenaars.

Journalist Anna Politkovskaja moest haar kritiek op Kadyrov bekopen met de dood.

Raadselachtige gebeurtenissen

Ramzan Kadyrov werkt ondertussen ongestoord verder aan de uitbreiding van zijn macht. In zijn nieuwe positie weet de jonge staatsman ‘met het gedegenereerde gelaat’ politie en leger op zijn hand te krijgen door te beloven voor vrede en stabiliteit in de deelrepubliek te zorgen. De FSB houdt zich bezig met de uitvoering van de belofte. De separatistische aanvoerders Aslan Maschadov en sjeik Sadoelajev worden in 2004 en 2005 geliquideerd. Sjamil Basajev komt in 2006 bij een bomaanslag om het leven. Als terrorist nummer 1 zou hij verantwoordelijk zijn geweest voor het drama van Beslan. In de stad in de Russische deelrepubliek Noord-Ossetië gijzelden een dertigtal Tsjetsjeense separatisten kinderen en leraren van een school. Mede door toedoen van het Russische leger dat grof geschut inzette, vonden 186 kinderen en 147 volwassenen de dood.

Raadselachtige gebeurtenissen achtervolgen velen die Ramzan Kadyrov in de weg staan. Een maand na zijn vader sterft zijn oudere broer Zelikhman. Als officiële reden voor de dood van de man die Poetin bewust oversloeg, wordt een hartaanval genoemd. Ook buiten de familie deelt het lot onverwachte klappen uit. Sergej Abramov was als toenmalige premier van de Tsjetsjeense deelrepubliek zijn directe chef. De Rus raakt in 2005 zwaargewond tijdens een auto-ongeluk in een buitenwijk van Moskou. Ramzan Kadyrov neemt als plaatsvervanger de lucratieve post over. Daarna is het de beurt aan president Alchanov. Ondanks het feit dat hij als marionet wordt gezien, komt het in 2006 zelfs tot een vuurgevecht tussen de lijfwachten van de beide hoogwaardigheidsbekleders. Vladimir Poetin beslist uiteindelijk in het voordeel van de inmiddels 30-jarige Kadyrov. Alchanov wordt weggepromoveerd naar Moskou. In 2007 wordt Ramzan Kadyrov president van de Tsjetsjeense deelrepubliek. Een nieuw tijdperk van absolute macht breekt aan.

Islamitische repressie

Hoewel de Tsjetsjeense leider voortdurend beweert dat Tsjetsjenië deel uitmaakt van Rusland, is de deelrepubliek mettertijd veranderd in een enclave. Een gebied ter grootte van Wallonië met 1,5 miljoen inwoners die uitsluitend leven volgens de regels die de huidige leider moederziel alleen heeft bedacht. Zijn regels die zowel het openbare als ook het religieuze leven betreffen, hebben niets gemeen met internationale verdragen die door Rusland zijn ondertekend, noch met de wetten van Rusland zelf.

Toen hij eens door journalisten werd gevraagd naar de sharia, polygamie en andere in de rest van Rusland onbekende fenomenen antwoordde Kadyrov: ‘Ik ben een moslim, ik ben een ware gelovige. Er is niets hogers dan religie voor mij in dit leven.’ De Tsjetsjeense president combineert een vooral in zijn tekstberichten geleefde vroomheid met het buitensporige leven van een superverwende moslim-playboy. Zijn mondelinge boodschappen in het Russisch zijn niet alleen dankzij zijn zware accent nauwelijks te verstaan. Zijn woordenschat is beperkt en doorspekt met het niet nader te definiëren stopwoord ‘don’. In zijn Tsjetsjeense moedertaal is het volgens anderen die de taal machtig zijn, niet veel beter gesteld.

Desondanks is de uiterlijk niet al te snuggere verschijning heer en meester in Tsjetsjenië. Ramzan Kadyrov kan rechters berispen voor een vonnis dat hem niet aanstaat. Hij kan het ontslag eisen van de voorzitter van het Hooggerechtshof. Een door zijn ongenoegen getroffen rechter blijft niets anders over dan zich voor de camera te verontschuldigen en zijn boeltje pakken. Leden van een rechtbankjury die een vrijspraak hebben besloten, kunnen 's nachts van hun bed worden gelicht en een naburig bos worden opgehangen. Geen enkele nieuwe jury zal het daarna nog aandurven ‘onschuldig’ te pleiten. Tijdens een openbare vergadering van de Tsjetsjeense regering zei Kadyrov: ‘We moeten critici doden, achter de tralies te zetten, bang maken of eender wat met ze doen om ze uit te schakelen.’

Hij liet een vermeende koranverbrander naar een gevangenis in zijn deelrepubliek brengen. Daar mocht zijn 15-jarige zoon de arrestant bont en blauw slaan

Novaya Gazeta publiceert een onderzoek over Tsjetsjeense mannen die verdacht werden van homoseksualiteit. In een nachtelijke actie worden ze gearresteerd en gefolterd

In 2017 publiceert Novaya Gazeta een journalistiek onderzoek over meer dan honderd Tsjetsjeense mannen die verdacht werden van homoseksualiteit. In een nachtelijke actie worden ze gearresteerd en gefolterd in geheime gevangenissen. De krant kan met naam en toenaam bewijzen dat in ieder geval 27 van hen zijn gefusilleerd door een speciale politie-eenheid. Tijdens een zeldzaam interview voor de Westerse pers wordt Ramzan Kadyrov gevraagd naar het lot van de mannen. Hij antwoordt: ‘Dat is onzin. Wij hebben zulke mensen niet eens. En als ze er wel zijn, neem ze dan maar mee naar Canada ofzo. Allah zij geprezen! Zo ver mogelijk weg van ons.’ De reporter vraagt voorzichtig of hij geen enkele medegevoel heeft. ‘Het zijn satanskinderen. Het zijn geen mensen, maar gelukkig zullen ze zich vroeg of laat voor de Almachtige moeten verantwoorden,’ aldus de Tsjetsjeense leider.

Oppositieleider Boris Nemtsov werd zeer waarschijnlijk door toedoen van Kadyrov vermoord.

Doodgeschoten

Op 27 februari 2015 wordt de Russische oppositieleider Boris Nemtsov doodgeschoten op een brug over de Moskva niet ver van het Kremlin. Volgens de krant Mediazona leidt het spoor regelrecht naar de officiële autoriteiten in Tsjetsjenië. Op de dag van de moord belden de later gearresteerde huurmoordenaars met senator Suleiman Geremeyev en Russisch parlementslid Adam Delimkhanov, een van de naaste medewerkers van Ramzan Kadyrov. Twee jaar later worden vijf Tsjetsjenen veroordeeld. De hoofddader Zaoer Dadajev, commandant van het bataljon ‘Sever’, wordt veroordeeld tot 20 jaar strafkamp. De opdrachtgever wordt door de Russische justitie niet gevonden.

In 2002 bezocht Nemtsov, als leider van zijn partij SPS, het parlement in Grozny op uitnodiging van Ahkmat Kadyrov. In zijn in 2009 verschenen biografie schreef de Russische politicus over zijn optreden voor het Tsjetsjeense parlement: ‘Toen ik de zaal verliet, kwam er een man met wit doorlopen ogen naar me toe. Hij zei dat ik vermoord zou moeten worden voor dergelijke toespraken. Ik vroeg: “Wie bent u?” Hij haalde zijn identiteitskaart tevoorschijn en toonde me die van een luitenant-kolonel van de FSB of een kolonel. Het was Ramzan Kadyrov. Ik kan niet zeggen dat ik erg bang was, want meteen zeiden de Tsjetsjenen om me heen dat Ramzan een grapje maakte. Maar ik zag geen vrolijkheid in zijn ogen, alleen haat.’

Dat de Tsjetsjeense leider zijn lange arm naar Moskou uitstrekt, zorgt niet alleen door de moord op Boris Nemtsov voor wrevel. Russisch-orthodoxe geloofsbelijders demonstreren in april van dit jaar tegen de bouw van een nieuwe moskee en bijbehorend islamitisch opleidingscentrum op een voor hen heilige plek in Moskou. Burgemeester Sergej Sobjanin kondigt na verbale dreigementen tussen orthodoxe en islamitische groeperingen aan de bouw te verplaatsen. Toch bevestigt hij dat de gemeente het project — waarvan Ramzan Kadyrov als beschermheer optreedt — ondanks de protesten van inwoners zal realiseren. De moskee zal verrijzen aan een verkeersverbinding in het uiterste zuidoosten van Moskou die reeds eerder de naam Kadyrovstraat kreeg naar de overleden vader van de Tsjetsjeense leider. De schertsnaam voor de Russische hoofdstad is Moskvabad. Een naam die dankzij de groeiende macht van Kadyrov en de 4 miljoen islamitische inwoners – waarvan de helft migranten - op gefundeerde kritiek lijkt te bouwen.

De pitbull van Poetin trakteert zichzelf op een applausje.

Kadyrov waagt zich inmiddels ook aan boude uitspraken die de grenzen van de Russische Federatie ver overschrijden. Op Telegram schrijft hij eind oktober: ‘Honderdduizenden moslims in de Tsjetsjeense Republiek brachten een derde van de nacht door in moskeeën om de tahajjud te bidden. Ze kunnen niet onverschillig blijven voor de zionistische wreedheden tegen de vreedzame bevolking van Palestina… We vragen de Heer der Werelden om de zionisten rechtvaardig te straffen voor al hun wrede misdaden tegen de mensen van Gaza. Ook vragen de moslims van de Tsjetsjeense Republiek de Almachtige om een spoedige overwinning te schenken aan onze dappere strijders tegen de nazi’s van Oekraïne en Europa. Moge de Heer der Werelden onze smeekbeden aanvaarden en ons allen genadig zijn!’

Op Kadyrovs profiel op het Russische Facebook staat één foto voortdurend bovenaan. Die van Poetin. Het onderschrift luidt: ‘De beste president van de wereld!’

Op Kadyrovs profiel op vk.com, het Russische Facebook, staat één foto voortdurend bovenaan. Die van Vladimir Poetin. Het onderschrift luidt: ‘De beste president van de wereld!’ De positie van de Tsjetsjeense leider valt of staat met die van het bejaarde Russische staatshoofd. De spagaat tussen de door Poetin gepropagandeerde Russische wereld met zijn oosters-orthodoxe geloof en de Tsjetsjeense islamitische machocultuur weet hij – of zijn pr-bureau - op het beeldscherm moeiteloos te maken.

In oktober schrijft de Tsjetsjeense leider: ‘Vladimir Poetin geeft de hele wereld het unieke voorbeeld van respect voor de religieuze gevoelens van zijn burgers. Elke burger die oprecht bezorgd is over de toekomst van ons land, zou de beslissingen van Vladimir Poetin moeten ondersteunen. Anders zal onze staat instorten. Tot grote vreugde van onze vijanden en satanisten! Namens alle moslims van de republiek en namens mezelf spreek ik mijn oprechte dank uit aan Vladimir Poetin voor zijn voortdurende aandacht en zorg voor de noden van de gelovigen. Ik weet dat de ganse moslimfamilie van Rusland de standvastige positie van de president in religieuze kwesties waardeert en bereid is om zich actief te verzetten tegen de destructieve krachten van deze wereld die tegen de staat en onze leider zijn gericht. Rusland - vooruit! Allahoe Akbar!’

Strijden voor Kadyrov

Om zijn gezag te kunnen handhaven, richtte Ramzan Kadyrov zodra hij Tsjetsjeens president werd, speciale militaire eenheden op: de zogenaamde ‘kadyrovtsy’ – uiteraard vernoemd naar zijn geliefde vader Akhmat. Officieel staan deze strijders onder bevel van het Russische ministerie van Binnenlandse Zaken en Rosgvardija, de nationale garde van Rusland. Inofficieel zijn de zogenaamde elite-eenheden met namen als OMON-Akhmat, het olieregiment en het bataljon van sjeik Mansoer alleen verantwoording verschuldigd aan de hoogste Tsjetsjeense leider die ze naar believen in kan zetten. Eerst waren het troepen voor snelle reactie tegen in de bergen achtergebleven separatistische groepen. Na de complete uitschakeling van de laatste haarden van verzet door het ontvoeren van familieleden en platbranden van huizen, waren ze vooral goed voor het verspreiden van angst onder de bevolking. Sinds de invasie zijn de baardige strijders ook te vinden in de bezette gebieden van Oekraïne en de aangrenzende Russische regio’s.

Maar ondanks grote woorden spelen de ‘kadyrovtsy’ in dienst van het Kremlin nauwelijks een rol aan het front. Door andere eenheden worden ze gekscherend ‘TikTok-strijders’ genoemd, omdat hun heldendaden zich voornamelijk beperken tot het plaatsen van minivideo’s op het Chinese sociale medium. Ook komen de ‘diepgelovige moslims’ regelmatig in het nieuws door illegale handel, het innen van steekpenningen, rooftochten, kroeggevechten en verkrachtingen.

In augustus komt het tot een conflict tussen de strijders van Kadyrov en de lokale Russische legerleiding in de bezette Oekraïense badplaats Oerzoef. De Tsjetsjenen zouden tijdens een drinkgelag het vuur hebben geopend op de Russen. Daarbij zouden minstens vijf burgers om het leven zijn gekomen. Over slachtoffers onder de militairen en de precieze achtergrond van de onenigheid was verder niets bekend. Het Tsjetsjeense ministerie voor Nationale Politiek noemde het incident ‘een goedkope fake van Oekraïense media’.

Kadyrov, Prigozjin en Poetin zijn ook te verkrijgen als maskers.

Ook Tsjetsjeense commandanten halen geregeld de voorpagina. Volgens plaatselijke journalisten bezoekt Hasan Ibrahimov, officieel vertegenwoordiger van Kadyrov in de bezette Oekraïense districten, eind 2022 Simferopol, de hoofdstad van de Krim. Daar begeeft de commandant zich onder begeleiding van zijn soldaten naar een restaurant annex nachtclub waar hij een vrouwelijke bezoeker lastigvalt. Haar begeleider tekent luidkeels protest aan. Op beveiligingscamera’s is daarna te volgen hoe op straat een jongeman, die verdacht veel lijkt op de begeleider, door drie baardige mannen in uniform ongenadig wordt mishandeld.

Als klap op de vuurpijl verschijnt op het YouTube-kanaal ‘Chechenec’ een samenvatting van twee video’s. In de eerste video vertellen twee ‘kadyrovtsy’ dat ze al meerdere maanden niet thuis zijn geweest en daardoor ‘problemen hebben’. Een van hen zegt te weten dat er veel homo’s uit de inmiddels door Rusland ingelijfde volksrepublieken Donetsk en Loegansk zijn gemobiliseerd. Een gemaskerde soldaat van een eenheid uit Donetsk richt zich in de tweede video rechtstreeks tot Ramzan Kadyrov. ‘Er zijn al veel incidenten geweest waarin uw onderdanen seksueel geweld hebben gebruikt tegen onze dienstplichtigen. Ik heb eerbied voor onze Tsjetsjeense broeders, maar dit overschrijdt alle grenzen,’ zegt de gemaskerde. Wanhopig sluit hij af met de woorden: ‘Ramzan Akhmadovitsj, als u echt wilt bijdragen aan onze overwinning, neem dan maatregelen.’

Een reactie van de anders zo schrijflustige Tsjetsjeense leider op de wanhoopskreet uit Donetsk blijft uit. Wel verklaart Kadyrov dat hij niet in de stemming is voor het sluiten van vrede met de Oekraïners. ‘Onderhandelingen zijn alleen nodig voor een partij die zich realiseert dat ze zich in een uitzichtloze situatie bevindt. Rusland hoort daar niet bij. Door ons land mee te slepen in een lang en moeizaam proces over het bespreken van een vredesplan, proberen ze alleen maar tijd te winnen. Tegelijkertijd denken ze ten onrechte dat dit het regime in Kiev kan helpen om het tij van de speciale militaire operatie te keren,’ aldus Kadyrov op zijn Telegram-kanaal.

Eind 2022 verzamelen zich enkele vrouwen voor een protest tegen de mobilisatie in Grozny. Ze worden bijna direct gearresteerd en naar het stadhuis gebracht. Daar halen ‘kadyrovtsy’ de echtgenoten erbij die ze dwingen ‘hun ongehoorzame vrouwen’ te slaan. Ze dreigen dat als de mannen hun vrouwen niet willen mishandelen, ze het zelf zullen doen ‘wat veel erger zal zijn’. Een van de mannen sterft daarna onder onopgehelderde omstandigheden. Dit leidt tot een schandaal in Rusland. Ramzan Kadyrov noemt de vrouwen achteraf ‘vijanden van het volk’. Hij stelt voor al hun mannelijke familieleden onmiddellijk naar het front te sturen. Het voorstel is een bevel. Een zoon van de in het stadhuis overleden man kan nog een laatste teken van leven vanuit een bus naar het rekruteringscentrum geven.

Sportieve kinderen

Naast het verspreiden van terreur en het toejuichen van Poetin, is de Tsjetsjeense leider gek op sport. In alle bescheidenheid benoemde hij zichzelf in 2004 tot chef van de Tsjetsjeense boksbond. Hij zou ‘meester in het boksen’ zijn. Een titel die in Rusland alleen kan worden verkregen na twee andere meesters tijdens een nationaal kampioenschap te hebben verslagen. Daarbij heeft volgens kenners geen enkele andere titelhouder ooit tegen de Tsjetsjeen gebokst. In een video wordt een zogenaamde sparring getoond, waarbij de Tsjetsjeen onbeholpen met gespreide armen van het ene op het andere been hupst. Een commentator noemde Kadyrovs techniek ‘de dans van de dronken kraanvogel’.

Hoewel hij er nooit uitzag als de gestaalde atleet die hij naar eigen zeggen zou zijn, schijnt het sinds deze zomer lichamelijk écht bergaf te gaan. Het luxe leventje in zijn paleis in Tsentoroj, waar hij op zijn wenken wordt bediend door lijfwachten die zijn rug krabben, hebben hem kennelijk geen goed gedaan. De Tsjetsjeense leider werd in september van dit jaar gespot in een Moskous ziekenhuis dat is gespecialiseerd in het behandelen van hart- en vaatziektes. Russische media probeerden de geruchten te ontkrachten met oude beelden waarbij hij een oom in het ziekenhuis zou bezoeken. Op de beelden was echter een Ramzan Kadyrov te zien die ongeveer vijftig kilo minder woog dan tegenwoordig.

Wat de vader tekort komt, mogen de kinderen inhalen. Dat geldt zeker voor de familie uit Akhmat-Joert. Eind september publiceert Ramzan Kadyrov op sociale media een video waarin te zien is hoe zijn 15-jarige zoon Adam een man schopt en slaat. Het slachtoffer zou een koran hebben verbrand. De beschrijving bij de opname luidt: ‘Er is nog steeds een discussie gaande over het feit dat Adam Kadyrov de verbrander van de heilige koran, Nikita Zhuravel, een handlanger van de Oekraïense veiligheidsdiensten, in elkaar heeft geslagen. Was het wel of was het niet zo? Hij sloeg hem inderdaad en deed daarmee wat juist was.’ Speciaal voor de promotie van zijn zoon als heldhaftig strijder voor de islam liet de Tsjetsjeense leider de 19-jarige vermeende koranverbrander vanuit Volgograd naar de gevangenis in Grozny brengen.

Adam Kadyrov is een van de veertien erkende kinderen van de Tsjetsjeense leider en zijn twee vrouwen. Al op 8-jarige leeftijd wordt hij als MMA-vechter de ring ingestuurd. Samen met zijn oudere broers Zelimchan en Achmet treedt hij in Grozny op voor de Grand Prix Akhmat 2016. Het valt daarbij op dat tegenstanders – waarbij sommigen een kop groter zijn - zich niet verweren. Een van de jeugdige verliezers laat zelfs weten achteraf een geldprijs van het Akhmat Kadyrov-fonds te hebben gekregen. Ook Adam wordt beloond voor zijn vechtkunsten. Voor zijn optreden tegen Nikita Zhuravel krijgt hij van zijn vader de onderscheiding ‘Held van de Tsjetsjeense Republiek’. Een uiterst exclusieve medaille die voorheen slechts 22 anderen – waaronder zijn papa – in ontvangst mochten nemen. Begin november volgt Adams benoeming tot hoofd van de veiligheidsdienst van zijn vader. Herhalingen van de geschiedenis zijn in Tsjetsjenië aan de orde van dag.

Mens & Maatschappij
  • ANP, NL Beeld