'Al leven we in een post-truth-tijdperk, de boel gaat wel voor het echie naar de tyfus'

De boerenprotesten zijn niet alleen een schoolvoorbeeld van de recente trend het ongenoegen zo lomp mogelijk te uiten, het is ook de zoveelste bevestiging van het feit dat we in een Trumpiaans post-truth-tijdperk leven.

Voorbeeld: zo’n woordvoerder van de Farmers Defence Force die tegen de NOS zegt dat hij de gevolgen van stikstof voor de natuur niet ziet, want: ‘De hei waar ik langs rij is nog mooi paars en het bos is nog steeds groen en ik rij er elke dag doorheen.’ Dat het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu daar na uitgebreid onderzoek gedaan te hebben anders over denkt, zal ’m worst wezen. Het RIVM moet maar op een andere manier gaan meten, aldus de woordvoerder.

Het is als zeggen dat je van roken geen longkanker krijgt, omdat je ondanks die twee pakjes per dag nog prima adem kunt halen. En je kent iemand die iemand kent die een oma van 94 heeft die nog elke dag anderhalve buidel Brandaris weg paft. Het wijffie zuipt ook nog eens als een kameel, dus van jenever gaat je lever ook helemaal niet naar de tering.

Allemaal dom gelul natuurlijk, maar ja, we leven in het post-truth-tijdperk, hè? Het maakt niet uit hoeveel geleerden zich over een probleem hebben gebogen, als hun conclusie je niet aanstaat, zeg je gewoon: ‘Nee, da’s niet waar, allemaal gelogen,’ en slinger je je eigen waarheid de wereld in, in de microfoon die een journalist je voor je neus houdt, als tweet of (als je toevallig die mazzel hebt) column.

Noem me ouderwets, maar ik geloof nog altijd dat je een mening baseert op feiten. Dus eerst de feiten en dan de mening. In die volgorde. En niet andersom, niet: dit is m’n mening, oh, de feiten onderbouwen die niet? Nou, fuck de feiten!

Uiteraard moet je soms sceptisch zijn. Wetenschappers zijn net mensen, dus er zitten ongetwijfeld klootzakken tussen. Maar dat het hele RIVM met de cijfers zou klooien om een beetje voor de leuk boertjes te pesten? Hou toch op.

En als je nou écht aan de bekwaamheid en goede bedoelingen van het RIVM twijfelt, hè? Dan moet misschien een ander groepje wetenschappers zich er nog eens over buigen. Maar zegt je oncoloog: ‘Sorry meneertje, u heeft nog hooguit anderhalve minuut te leven,’ en je rochelt met je laatste adem: ‘Ja, ho eens even, is dat wel zo?!’ dan vraag je om een second opinion van een andere oncoloog, een die er ook – minstens – elf jaar voor gestudeerd heeft, en niet van je tante Greet. Zelfs niet als die een EHBO-diploma heeft.

Met andere woorden: het moet dan wel een écht onderzoek zijn, en niet wat huis-tuin-en-keukenbevindingen à la ‘de hei is nog paars en het bos nog groen’, want al leven we in een post-truth-tijdperk, de boel gaat wel voor het echie naar de tyfus.