James Worthy: 'Musea moeten telefoons verbieden'

‘Dus u heeft een klacht?’ vraagt een vrouw in een polo waarop het logo van het museum te zien is. Tijdens het praten doet ze iets geks met haar wenkbrauwen, waardoor ik al weet dat ze niets met mijn klacht zal gaan doen.

‘Ja, ik vind echt dat jullie telefoons moeten gaan verbieden in jullie museum. Komen mensen hiernaartoe om naar kunst te kijken of om foto’s van kunst te maken?’

‘Het is voor ons natuurlijk onmogelijk om telefoons te verbieden, meneer,’ zegt de vrouw verveeld.

‘Hoezo? Bij binnenkomst moest ik mijn rugzak inleveren. Als jullie rugzakken kunnen verbieden, kunnen jullie telefoons ook verbieden.’

‘Ik begrijp dat het vervelend is, maar u moet wel een beetje met de tijd meegaan. Het is 2024, meneer. De smartphone is niet meer weg te denken uit ons leven. Dus ook niet meer uit ons museum.’

‘Dit is wat een scholier van veertien tegen zijn of haar leraar zou kunnen zeggen. Dit is een leuke les, maar ik hoef niet meer op te letten. Ik blijf lekker op mijn telefoon zitten. Het is 2024. Ga een beetje mee met de tijd, leraar,’ zeg ik.

‘Maar meneer, dan had u niet naar een van de meest Instagrammable musea van Nederland moeten komen.’

‘Pardon?’

‘De mensen komen hier speciaal naartoe om foto’s van kunst te maken. Deze foto’s plaatsen ze op sociale media en hierdoor krijgen wij weer meer bezoekers. Het is een soort moderne marketing. En wij hoeven er helemaal niets voor te doen.’

‘Moderne marketing? Het is eerder een soort culturele herpes. Ik stond net voor een kunstwerk toen vijf mensen tegelijkertijd een foto van dat kunstwerk maakten. En na het fotograferen gingen ze elkaars foto’s beoordelen. Dus niet het kunstwerk, nee, hun foto’s van het kunstwerk. Nee, jouw foto is mooier hoor, Joke. Hoe jij met het licht hebt gewerkt is fenomenaal.’

‘Dat is ook echt precies wat wij zoeken. Wat wij willen. Kunst moet laagdrempeliger worden. Interactiever ook. Wij streven naar een samenwerking tussen de bezoeker en het kunstwerk,’ zegt de vrouw van het museum.

‘Een paar jaar geleden is er onderzoek gedaan naar het effect van fotograferen tijdens het bezoeken van een museum. Het blijkt dus dat museumfotografen zich minder van de kunstwerken kunnen herinneren dan de mensen die geen foto’s maken. Het heeft met pure kunstbeleving te maken. Met het jezelf willen onderdompelen in andermans schoonheid. Op deze wijze maken jullie fastfood van kunst. Mensen willen alleen nog maar uit de muur eten. Het is ook niet moeilijk of zo. Het is heel makkelijk om een mooie foto van iets moois te maken. Maar het blijft pronken met andermans verf.’

‘Ik kan helaas niets voor u doen, meneer. Wij zijn heel trots op het feit dat wij een van de meest Instagrammable musea van Nederland zijn.’

‘Instagram of niet, ik kan jullie echt niet meer volgen.’