Bart Nijman

'Conservatieve en progressieve stromingen verenigen, is bijkans onmogelijk'

Columnist Bart Nijman voorspelt voor de jaren 20 een richtingenstrijd tussen conservatief behoud en progressieve veranderzucht.

Bart Nijman

Hoe voelt dat nou, wakker worden in een nieuw decennium? Het is 2020 en dat klinkt ontzettend futuristisch, maar we blijven natuurlijk gewoon banale holbewoners die toevallig een das kunnen strikken.

Ja, technisch is het een onnavolgbaar tijdperk van magische werkelijkheden, en hoe aanstootgevend gapenderwijs we dat ook aan ons voorbij laten trekken: hoe we zo ver gekomen zijn, zou nooit zo gratuit genoten mogen worden als veel mensen doen. En misschien is dat ook wel ons probleem, als westerse mens: intrinsieke ondankbaarheid. 

We hebben een wisselende internationale selectie van permanente bewoners in ruimtestations, die dankzij een onnavolgbare samenwerking van gps, internet en applicaties op smartphones bij iedere passage boven je huis de ledlampen in je woonkamer van kleur kunnen doen verschieten. En die kleur mag je dan ook nog zelf kiezen. Maar wat is de heilzame werking?

Ziektes worden opgespoord en vernietigd, drones en robots kunnen gevaarlijk werk of zorgzame taken uit onze handen nemen en op het gebied van consumentencomfort is er bijna niets meer te bedenken dat je met geld niet kunt kopen. Maar hoeveel beter zijn we daarvan geworden?

Het eerste decennium van deze eeuw was het tijdperk van aanslagen, internationale oorlog tegen landen en religies, en wereldwijde economische crisis – Y2K bleek allesbehalve een stargate tot het einde van de geschiedenis, zoals we in de laatste jaren van de vorige eeuw in al onze filosofische overmoed geacht werden te gaan geloven.

Het tweede decennium werd The Age of Social Media, die ons korte tijd dichter bij elkaar leek te brengen, voordat Facebook, Twitter, YouTube en het internet in het algemeen ineens een mijnenveld van agressieve ideologische verdeeldheid werden. Techniek en digitale vooruitgang bleken niet de ondergrondse wortels die de hele wereld bijeenhielden, want eenmaal aan de oppervlakte ontpopten ze zich steeds meer tot splijtzwammen –  of zo lijkt het toch vaak, als je het nieuws moet geloven.

Het decennium dat voor ons ligt wordt een richtingenstrijd tussen conservatief behoud en progressieve veranderzucht. Tussen vasthouden aan liberale individuele vrijheden, democratische zelfbeschikking en culturele eigenheid (allemaal nobel), en vooruitdenken over onvermijdelijke migratieperikelen, duurzame oplossingen voor een leefbare planeet en internationale identitaire symbiose (ook allemaal nobel). Die stromingen verenigen, is bijkans onmogelijk.

Technologische, medische en wetenschappelijk vooruitgang zullen ongestoord (want ruim gefinancierd) door blijven gaan. De vraag is in dienst van welke platvloerse analoge ideologie ze aan het einde van het decennium zullen worden toegepast.

Column
  • iStock