De man die met zijn knuppel zwaaide

Het loopt tegen de middag als de 29-jarige meneer K. met zijn tolk en zijn advocaat binnen komt wandelen. K. ziet er zelfverzekerd uit, alsof deze hele rechtszaak op één groot misverstand berust en hij, zodra hij dat heeft opgehelderd, gewoon weer lekker op zijn gemak naar huis kan. Hij knikt een keer naar de rechter wanneer hij plaats neemt in het beklaagdenbankje. Als hij zijn jas uittrekt, komt er een grote opvallende tattoeage in zijn nek tevoorschijn. Zijn tolk gaat links van hem zitten, zijn advocaat aan de rechterkant. Terwijl hij zo comfortabel mogelijk en in een open gesprekshouding gaat zitten, draait de rechter zijn vaste riedeltje af.

‘Goed, meneer K. U zit hier vandaag als verdachte, dat houdt in dat u niets hóeft te zeggen, maar dat u wel heel erg goed moet opletten, begrijpt u dat? Ik zie dat u een tolk heeft meegenomen?’

‘Nou,’ verontschuldigt de tolk van de beklaagde zich, ‘meneer K. spreekt fantastisch Nederlands, dus ik weet eigenlijk niet waarom dat nodig zou zijn, als ik heel eerlijk ben.’

De rechter knikt een keer naar de tolk, en kijkt dan K. eens aan. ‘Oké, als u het zegt, mevrouw de tolk. Dan gaan we het gewoon zo proberen, en als het te moeilijk wordt, vragen we uw hulp alsnog. Goed, waar waren we?’

Vijf minuten toeteren

De rechter wijst meneer K. voor de zekerheid nog maar eens op zijn rechten. K. knikt instemmend, en rechtszaak kan beginnen. Meneer K. zit vandaag in de rechtbank omdat hij, vanuit de auto, een andere weggebruiker bedreigd zou hebben met een honkbalknuppel. Daarnaast zou hij verkeersgevaarlijk gedrag hebben vertoond, überhaupt zonder rijbewijs gereden hebben én met de honkbalknuppel een wapen in categorie 4 in bezit gehad hebben.

‘Waarbij wel aangetekend,’ vult de officier van justitie zijn waslijst aan verdenkingen aan, ‘dat alleen het éérste een misdrijf is, de andere zaken zijn overtredingen.’ Goedkeurend knikkend om zijn eigen bijstelling gaat de officier van justitie weer zitten. De rechter kijkt nog eens omlaag, in de ogen van meneer K.

‘Klopt dat?’ vraagt hij de beklaagde.

‘Nou, god, nee,’ sputtert K. tegen. ‘Het was geen zwaaiende beweging, als ik heel eerlijk ben. Ik liet die knuppel gewoon zien. Het ding lag in de auto, zodat ik met mijn hondje kon gaan spelen in het bos. Om balletjes weg te slaan, die mijn hondje dan kan halen, zeg maar.’

‘U liet de knuppel zien?’

Meneer K. lijkt niet echt in de gaten te hebben dat de rechter een beetje verbaasd is over een automobilist die een andere automobilist een honkbalknuppel laat zien.

‘Ja, ja, klopt. Hij was al vijf minuten aan het toeteren, ik vond dat gewoon irritant worden. En die knuppel, die lag niet in de auto om mensen te bedreigen, maar om een balletje mee weg te slaan, tijdens het spelen met mijn hondje, in het bos.’

‘Maar,’ werpt de rechter verbaasd tegen, ‘dat is toch bedreigend?’

Hoop gedoe

Meneer K. schudt zijn hoofd. Hij mijmert dat hij niet echt iets anders kon, op dat moment. Dat hij niet kon uitstappen om netjes te vragen of het getoeter wat minder kon. Terwijl K. praat, lijkt hij steeds een beetje zekerder van zijn zaak te worden en gaat hij net even wat rechter zitten.

‘Het lijkt me toch niet prettig, zo’n knuppel ineens,’ verzucht de rechter hoofdschuddend. K. haalt zijn schouders op.

‘Goed,’ gaat de rechter verder. ‘Wat ik hier lees: een witte Audi heeft een auto in willen halen, op een punt waar dat helemaal niet kon. De ingehaalde auto moest de berm in, de tegenligger op wiens weghelft de Audi zich begaf moest de berm in. En na de inhaalmanoeuvre, bij een stoplicht, verscheen er een zwaaiende honkbalknuppel uit het raam, en een nek met een grote tattoo erop. Dat gaat over u, toch?’

K. is het er allemaal niet mee eens. De witte Audi was niet van hem maar van zijn vriendin, en verder vindt hij het vooral allemaal een hoop gedoe om niets. De rechter zucht een keer, en neemt een slok water.

‘Had u niet gewoon even kunnen wachten met dat inhalen?’

‘Ik?’

‘Ja.’

Dan is meneer K. eventjes stil. Hij twijfelt. Hij lijkt niet zeker te weten of hij al dan niet even had kunnen wachten met inhalen. Dan ineens haalt hij zijn schouders op.

‘Ja en nee. U moet begrijpen, meneer de rechter: er zat ook nog iemand achter me.’

‘Oké, meneer K.’ antwoordt de rechter.

Rijlessen

Dan probeert de rechter het gesprek een beetje de andere kant op te krijgen, want K. zit hier niet alleen voor gevaarlijk rijgedrag, het hebben van en het zwaaien met een knuppel, maar ook voor rijden zonder rijbewijs. Heel even kijkt hij nog eens van zijn papieren naar de verdachte. Er valt een stilte. Een paar seconden kijken de de rechter en de beklaagde naar elkaar, zonder echt zeker te weten wie van de twee er kijkt en wie er bekeken wordt. Dan kucht de rechter een keer.

Die knuppel lag in de auto om een balletje mee weg te slaan tijdens het spelen met mijn hondje

‘U heeft geen rijbewijs?’

‘Klopt.’

‘Maar waarom gaat u dan rijden?’

‘Gewoon dom, meneer de rechter.’

‘Maar, maar meneer K., het is ook niet de eerste keer dat u gereden hebt zonder rijbewijs?’

K. haalt weer een keer zijn schouders op. Nog altijd lijkt het niet tot hem door te dringen dat hij iets verkeerds gedaan zou hebben. Hij verzucht dat hij rijlessen wilde gaan doen in Polen, waar hij vandaan komt, maar dat hij wat geldproblemen had. Dat ie daarom hier in Nederland is, om te werken.

‘U heeft geen rijbewijs,’ probeert de rechter nog eens.

‘Ja, god, ik ben vergeten hier in Nederland mijn rijexamen te doen. Ja, het gaat nu een paar keer mis, maar eerder ging het altijd goed. Ik wil niet dat mijn vriendin haar Audi kwijtraakt.’

‘En de andere weggebruikers? Hebt u daar al eens aan gedacht?’

K. haalt zijn schouders op. Nog één keer schudt de rechter zijn hoofd. Meneer K. krijgt in totaal, voor al zijn fouten, een boete van 850 euro, en 30 uur werkstraf.