'Democratie erodeert waar globalisering floreert'

Democratie erodeert waar globalisering floreert. Dat vijfwoordsverhaal schoot door mijn hoofd tijdens het debat over CETA, het EU-handelsverdrag met Canada. Het Nederlandse parlement heeft nog niet ingestemd met het verdrag, waar zowel linkse als rechtse partijen grote bezwaren tegen hebben. Maar: het is al twee jaar stilletjes van kracht.

Een en ander doet denken aan het associatieverdrag met Oekraïne, waar de Nederlandse kiezer in 2016 wel een directe democratische inspraak in had, waarna de bijna twee derde tegenstem lachend aan de kant geschoven werd door de toenmalige regering van VVD en PvdA. Vervolgens kwamen de plofkippen uit Kiev, opgehokt en vetgemest volgens methoden die in Nederland niet meer zijn toegestaan, met wagonladingen ons land binnen. Mooie metafoor voor stemvee zonder stem.

Canada is geen Oekraïne, hoor ik je denken. Klopt, dat is precies wat Rob Jetten ook zei. (Met een valse grijns, want de Oekraïense buit is toch al binnen, dus dat land kan nu onder de opportunistische bus gegooid worden.) Maar in Canada wordt vleesvee ook gehouden volgens methoden die hier niet zijn toegestaan. Leidt dat achteraf ook weer tot krokodillentranen in Den Haag?

Als je de rechten van de een (in het geval van Oekraïne een heel land, in casu Canada vooral multinationals) belangrijker maakt dan die van een ander (de Nederlandse burger), gaan democratie en globalisering met elkaar botsen. Partijen als D66 hameren desalniettemin continu op meer, groter en breder als antwoord op alle maatschappelijke uitdagingen. We moeten schaalvergroten, globaliseren en politiek federaliseren. We moeten open grenzen, arbeidsmigratie en supranationale megacontracten. Wie kritisch of sceptisch is of tegenspreekt, is een bange nationalist met een bekrompen kleine burgergeest.

Tegelijkertijd moet de individuele burger van D66 in alles kleiner, krapper en bescheidener. Je moet je schamen voor verre vliegvakanties, je moet cultureel inschikken voor migranten, je moet minder zuivel, vlees en suiker en je moet minder stoken. Maar kennelijk zijn kistkalveren uit Canada wel goed voor het klimaat, want die wil D66 dolgraag de halve wereld over slepen.

Individuele rechten van burgers worden steeds verder richting een ondergrens gedrukt, waar identiteitspolitieke turfwars uitgevochten worden over gender & huidskleur – een bezigheidstherapie waarvan geen samenleving gezonder wordt. Het gevoel van eigenheid en inspraak verdwijnt en vanaf de onderklasse stroomt dat unheimische sentiment de middenklasse in.

Thierry Baudet heeft gelijk: democratie verdraagt zich niet goed met internationaal recht. En D66 doet geen enkele poging om die verhouding te bewaken. Dat worden krokodillentranen, straks.