Welkom in Hollandwood

Als we in Los Angeles aankomen is de stad gehuld in een geelbruine laag smog, een mengeling van uitlaatgassen en rook van natuurbranden in de omliggende bergen. Daags ervoor zijn er nog duizenden mensen geëvacueerd vanwege natuurbranden. Tijdens ons interview zullen we dan ook met ramen en deuren dicht zitten, zoals de gemeente aanraadt. De blonde Emma Jansen (31), opgegroeid in Culemborg, ontvangt ons met thee en koekjes in haar appartementje in de wijk Palms. Een van de eerste dingen die ze vertelt: hier om de hoek schoot in de jaren 90 een bodyguard van rapper Snoop Dogg iemand dood. Welkom in LA.

Green card

‘Ik kwam helemaal niet hierheen om te acteren,’ vertelt Jansen zodra we zitten. Eigenlijk zou ze een PhD in economie doen, waarvoor ze eerst een tweede master moest afronden aan de UCLA (University of California). Op de campus kreeg ze een flyer over improvisatielessen. Aangezien ze dat ooit in Utrecht deed, leek het haar leuk om die te volgen. Enthousiast begon ze vervolgens ook clowning-lessen te volgen, de meer fysieke vorm van improvisatie, en op te treden met improvisatiegroepen.

Aangestoken door het entertainmentvirus van Los Angeles besloot Jansen haar leven om te gooien. Op aanraden van haar ouders zocht ze een baan, bij een farmaceutisch bedrijf, wat haar de financiële onafhankelijkheid heeft gegeven om daarnaast haar dromen na te jagen. Vervolgens moest ze leren wat de verschillende stappen zijn om je door de entertainmentwereld te navigeren. Allereerst betekende dat: zorgen dat ze ook daadwerkelijk mocht acteren. Haar werkvisum via het bedrijf was beperkt, dus heeft ze met hulp van een immigratie-advocaat na jaren een green card gekregen. Dat document geeft je de mogelijkheid alles te kunnen doen, dus ook acteeropdrachten. Het is een verhaal dat je vaker hoort van ambitieuze Nederlandse acteurs: pas na jaren van dure advocaten krijg je een green card, en dan begint het acteren eigenlijk pas echt.

Blond, sexy, maar gezet

Wie het wil maken in Hollywood heeft een agent nodig, die je aanmeldt voor audities, of een manager die je volledige carrière begeleidt. Jansen ontmoette haar manager per toeval; in een Starbucks om de hoek van haar werk maakte ze al maandenlang een praatje met een man. ‘Hij vroeg wat ik deed,’ vertelt Jansen. ‘Hij bleek manager te zijn en wilde me wel begeleiden.’ Wat Jansen heeft geleerd bij de audities waar haar manager haar vervolgens voor inschreef, is dat de grap in de Friends-aflevering waarin Joey een wachtkamer instapt voor een auditie en twintig versies van zichzelf ziet zitten, op waarheid berust. Intussen kent ze de kamers vol blonde jonge vrouwen wel. ‘De eerste keer denk je: oh, ik ben toch niet zo uniek als ik dacht.’

Jansen deelt de wachtkamer in verschillende karaktertypes op: er is altijd de irritante persoon, die iedereen uit de concentratie probeert te halen met vervelende vragen. Er is de stille, die in haar script leest en zich afsluit. Dan zijn er de actrices die met een vuile blik iedereen aankijken, bijna hatelijk. Zelf is Jansen van het rustige type, teruggetrokken in concentratie.

Dit is eigenlijk gekkenwerk, ik heb gewoon twee banen. Het zou heerlijk zijn om eens genoeg te kunnen slapen

Jezelf zo vaak tegenkomen bij audities kan confronterend zijn, maar het helpt ook in het ontdekken van het personage dat je bent en welke rollen voor jou geschikt zouden zijn. In het geval van Jansen is dat volgens haarzelf blond, sexy, maar gezet. Daarom moet ze vooral voor rollen gaan zoals een advocate, of bijvoorbeeld een therapeute waar de hoofdpersoon naartoe zou gaan. Die rollen hebben ook te maken met haar Nederlandse accent, dat ze nog niet heeft weggewerkt. Een Europees accent geeft in Amerikaanse films blijkbaar een gevoel van betrouwbaarheid, waardoor het heel natuurlijk is als de therapeute zo klinkt. Als je Katja Herbers ziet spelen in West-world of Sylvia Hoeks in Blade Runner 2049, moet je dus weten dat er uren training in zit om het Nederlandse accent weg te werken. ‘Sommige mensen horen zichzelf goed,’ vertelt Jansen. ‘Daardoor kunnen ze zichzelf ook makkelijk verbeteren. Katja is dochter van een beroemd violiste, dus die heeft goede oren. Ik heb dat niet en dan is het een lange weg.’

In haar drukke maanden doet Jansen meerdere audities per week, meestal door thuis een video-opname van zichzelf te maken. Om geld te besparen heeft ze een setje aangeschaft voor in haar woonkamer: een blauw scherm, twee studiolampen en een tripod voor haar iPhone. Jezelf opnemen in een studio kost een paar tientjes per keer, dus deze investering heeft ze er snel uit.

Naast al die audities moet er de hele week gewerkt worden om alle rekeningen hier in het dure LA te kunnen betalen. Want een wijk als Palms, flink verbeterd sinds die schietpartij in de jaren 90, is niet goedkoop: Jansens appartement – woonkamer, slaapkamer – kost zo’n 1500 dollar per maand. En dan heeft ze nog geluk gehad. Minder betalen? Dan kom je in de verre voorsteden of in volledig verloederde delen van de stad terecht, waar het ’s nachts gevaarlijk is. ‘Dit is eigenlijk gekkenwerk, ik heb gewoon twee banen,’ verzucht Jansen. ‘Het zou heerlijk zijn om gewoon eens genoeg te kunnen slapen. Maar ik zie vooruitgang. Je moet doorzetten als je dit wilt bereiken.’

Het ligt niet aan jou

Emma Deckers (21) droomt ervan om van haar acteren te kunnen leven. Om dat te bereiken is de dochter van Daphne Deckers en Richard Krajicek naar Los Angeles vertrokken, waar ze nu haar geluk beproeft. ‘Ik mis de Nederlandse nuchterheid. Dat mensen om zichzelf kunnen lachen,’ is een van de eerste dingen die Deckers zegt wanneer we aan haar eettafel plaatsnemen. Terwijl ze borden met verschillende kaasjes en andere hapjes klaarzet, zegt ze dat het probleem met Amerikanen is dat ze onze Hollandse directheid verkeerd kunnen interpreteren. ‘Soms denken ze hier in LA dat ik een bitch ben, of gewoon onbeleefd,’ verzucht ze.

Maar af en toe eens een lekker Hollandse opmerking maken, betekent voor Deckers niet dat haar weg naar Hollywood er nu een van eenzaamheid is. In haar appartement in Beverly Grove, een bruisende wijk vol restaurants en kledingwinkels tegen Beverly Hills aan, woont ze samen met haar Australische vriend en een Engelse huisgenote. Daarnaast heeft ze een leuke vriendengroep om zich heen, onder andere via de American Academy of Dramatic Arts, waar ze hier in LA gestudeerd heeft. En vriendschappen zijn belangrijk, vindt Deckers, vooral in de sterk individualistische strijd om op het witte doek te verschijnen. ‘Ik snap dat mensen zonder vrienden het snel zullen opgeven. Je hoort namelijk zo vaak nee bij audities. Daardoor ga je toch twijfelen: ben ik het? Ligt het aan mij? Maar dat hebben we allemaal, dat moet je delen.’

Zo merkte Deckers dat haar Engelse huisgenote, die jarenlang in Engeland in een Disney-serie speelde, nog vaak genoeg wordt afgewezen bij audities. Het geeft aan dat het voor iedereen hard werken is om in Hollywood een plekje te krijgen, ook al heb je al veel op je naam staan in je thuisland. ‘Soms ben je te jong, of, wat je als Nederlander nog weleens hoort, je bent te lang.’ Dat is ook de boodschap die Deckers zichzelf en iedereen die van een leven in Hollywood droomt meegeeft: het ligt niet aan jou. Er zijn hier zo veel mensen die dit willen en ook echt goed zijn, je moet maar precies dat type zijn waarnaar de casting director op zoek is.

Dochter van

Natuurlijk is dat wel even wennen voor een dochter van twee bekendheden. In Nederland had Deckers altijd gelijk al een naam, mensen wisten wie ze was en wilden de tijd nemen om te luisteren, hoewel ze daarmee niet automatisch rollen kreeg. Deckers: ‘Dat denken mensen, bijvoorbeeld bij mijn rol in Alles Is Zoals het Zou Moeten Zijn (de verfilming van het romandebuut van Daphne Deckers, red.). Ja, ik werd gevraagd om auditie te doen omdat ik “de dochter van” ben, maar vervolgens moet je nog wel voor de rol geboekt worden. De deur gaat open, maar als ik daar eenmaal doorheen stap, moet ik mezelf bewijzen, zoals iedereen.’

Waar Deckers wat betreft haar ouders veel meer aan heeft, is dat ze goed begrijpen waarom ze dit wil. Met een moeder die zelf even van de Hollywoodfaam heeft geproefd – Daphne Deckers had onder meer een rol als Bondgirl in Tomorrow Never Dies – hoeft dochter Emma haar keuze niet te verantwoorden. Bovendien helpt haar moeder, bijvoorbeeld door samen een script door te lezen. ‘Ze zien hoe gelukkig dit me maakt.’

Dat ze nu in de VS net als iedereen onderaan de ladder begint, vindt Deckers juist ook prettig. Hier zal men niet zeggen dat ze dingen te danken heeft aan haar ouders. ‘Je doet het wel helemaal zelf. Je weet dat mensen in dat geval echt jou leuk vinden.’

Jezelf ontdekken

Iedereen die een opleiding afrondt in de VS krijgt een werkvisum om een jaar lang te proberen werk of opdrachten in dat veld te krijgen. Deckers heeft daardoor net een jaar aan audities en kleine producties achter de rug. Het is een geslaagd jaar, vindt ze. In de zwarte comedy Natural Disasters, momenteel in post-productie, speelt ze een van de drie hoofdrollen: een jonge schoolverlater die zichzelf handig overal binnen praat. Voor iedereen hier in Hollywood geldt: zo snel mogelijk aan zoveel mogelijk producties meewerken, waardoor je ervaring en een cv opbouwt. En dat is waar Deckers nu ook mee bezig is: korte films, onafhankelijke producties, ze heeft al het een en ander aan Hollywood op haar naam kunnen zetten. Daarnaast speelt ze bij een gedreven theatergezelschap. Intussen blijft ze zichzelf ook bijscholen: acteerlessen, een dialectcoach voor dat Nederlandse accent, zangles en zelfs dansles – dat laatste om ‘meer comfortabel in mijn eigen lichaam te zijn’. Haar leven in Los Angeles is er volledig op gericht om een betere actrice te worden.

Wat voor type bij haar past, vindt Deckers door de verschillende rollen die ze heeft gedaan moeilijk te zeggen. Met haar weelderige krullen en haar Hollandse lengte wordt ze ingedeeld voor audities waarin ze een warrior speelt, een amazone, maar in de Instagram Stories-reeks van Goede Tijden, Slechte Tijden is haar personage juist een naïef meisje en in een theatershow speelde ze een racist in de zuidelijke staten van de VS. ‘Die rol was echt interessant,’ zegt Deckers. ‘Daarvoor zoek je toch het menselijke in je personage, dus ook wanneer dat iemand is die je anders zou verafschuwen.’

De deur gaat open, maar als ik daar eenmaal doorheen stap, moet ik mezelf bewijzen, zoals iedereen

In LA wonen is voor Deckers al een avontuur geweest de afgelopen jaren. Er is veel te doen. Hoewel de gigantische stad haar in eerste instantie, toen ze hier een aantal jaar geleden aankwam om te studeren, ook overweldigde. Al die mensen en auto’s, al die daklozen... ‘Ik heb in Nederland altijd in een klein dorp gewoond,’ vertelt Deckers. ‘Het was gezellig. Ik kon op straat spelen.’ In Los Angeles kent de enormiteit ook een keerzijde: de tentenkampen die in de zijstraten van de walk of fame staan, waar mensen leven voor wie de Amerikaanse droom een nachtmerrie is geworden. Het is schokkend, maar het doet Deckers nog meer beseffen hoe bevoorrecht zij en de Nederlander in het algemeen is. ‘Je kan hier zomaar je huis verliezen als je een arm breekt, onvoorstelbaar,’ zegt ze vurig.

Ze heeft al eens met een organisatie lunchpakketten en maandverband naar daklozen gebracht. ‘Ik heb daarna gehuild in de auto.’ Als het Deckers lukt om hoog op de ladder uit te komen hier in Hollywood wil ze dat gebruiken om het beter te maken voor mensen. Het leven in deze ruige stad, waar mensen zo hard moeten vechten, motiveert haar dan ook juist. ‘Op de middelbare school was ik onzeker, ik wist nog niet goed wat ik wilde. Wie ik was. Maar dat is wat ik hier nu leer, hier heb ik echt mezelf ontdekt.’

Leuk of niet leuk

Samba Schutte (36) zat in de auto toen hij gebeld werd door zijn agent. Hij had de dag daarvoor auditie gedaan voor een belangrijke rol in een serie, in de derde en laatste auditieronde. De hele dag had hij op dit telefoontje gewacht; aangezien het intussen 20.00 uur was, ging hij ervan uit dat het niet was gelukt. Dus was hij in de auto gesprongen met zijn vrouw om hot wings te halen – zijn troosthap wanneer er tegenslagen verwerkt moeten worden. Hij nam op en zijn agent zuchtte eerst diep om hem voor de gek te houden. Het volgende moment riep hij uit: ‘Congratulations, je hebt de rol!’

Schutte zette zijn auto aan de kant en liet het in tranen tot zich doordringen: na zeven, acht jaar ploeteren, afwijzingen, bureaucratisch gedoe met werkvergunningen, was het dan nu eindelijk gelukt: hij had een vaste rol in Sunny-side. Dit was zijn doorbraak in Hollywood, dit was het lot uit de loterij waar iedereen op hoopt. ‘Maar,’ zegt Schutte terwijl we een kop koffie drinken bij zijn favoriete Alcove Café, in de wijk Los Feliz aan de noordoostkant van Hollywood, ‘je denkt dat je er dan bent. Maar zo makkelijk is het niet.’

Als eerste moest hij nog de table read doen, een moment waarop je met alle acteurs rondom een tafel het script doorleest, terwijl in dit geval hoge bonzen van NBC meekeken. Op dat moment kunnen acteurs nog zomaar vervangen worden, omdat een directeur het toch niets vindt. Daarna is er eerst alleen nog maar een pilot, een aflevering die op een testpubliek wordt uitgeprobeerd. Acht à negen van de tien pilots vallen in die ronde af. Bovendien draait het testpubliek tijdens het kijken aan een knop: leuk of niet leuk, per scène. Acteurs die niet leuk genoeg worden gevonden, kunnen het verder vergeten. ‘De aankondigingsposter wordt gemaakt van verschillende losse foto’s die aan elkaar gephotoshopt worden,’ vertelt Schutte. ‘Daardoor kunnen ze tot op het laatste moment nog iemand verwisselen. Dus totdat de serie echt loopt, sta je nog constant onder spanning.’

Geregeld te laat

Voordat Schutte naar Los Angeles vertrok, was hij in Nederland al behoorlijk aan de weg aan het timmeren. In 2006, het jaar waarin hij afstudeerde aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht, won hij zowel de jury- als de publieksprijs bij het Leids Cabaret Festival. Ook had hij twee avondvullende programma’s die werden uitgezonden door de Vara. Maar al sinds zijn jeugd in Ethiopië (hij groeide daar op als kind van een Nederlandse vader en een Mauritaanse moeder), waarin hij op tv comedy’s als Fresh Prince of Bel Air en Coming To America keek, was het voor Schutte duidelijk dat Hollywood zijn grootste droom was.

Ook voor Schutte begon alles met de gebruikelijke bureaucratische moeilijkheden. Vanwege zijn cabaretshows kwam hij in aanmerking voor een O-1-visum, voor mensen die aantoonbaar in eigen land in de kunsten hebben gewerkt. Maar aangezien dit een tijdelijk visum is, zijn producenten nog steeds huiverig: als een serie een succes is en meerdere jaren doorloopt, zit je nog steeds met papierwerk. Dus moest Schutte met een immigratie-advocaat aan de slag voor een green card, wat hem twee jaar en bijna 10.000 dollar kostte.

Ze pronken met je: kijk, hij is nieuw. Maar ik was helemaal niet nieuw, ze zagen me gewoon jarenlang niet staan

Om intussen ervaring op te doen werkte hij mee aan indyfilms en reclames, waarvoor hij alsnog de hele stad moest doorreizen voor audities – wat zomaar twee uur in de bus betekende. Uber en Lyft bestonden in zijn eerste jaren nog niet en een auto kopen zat er even niet in. Maar in zo’n grote stad is het moeilijk om je reistijd goed te plannen. Zo kwam Schutte geregeld te laat, zoals voor een auditie voor een reclame waarbij hij een goede kans dacht te hebben. Die rol loop je dan dus mooi mis. Een andere reclame waarin hij in die eerste jaren wel speelde, Amazing Street Hack, is een grappig verhaal over een telefoonverkoper die mensen wijsmaakt dat hij een app heeft waarmee ze stoplichten kunnen uitzetten en willekeurige auto’s open kunnen maken. Die ging viral: ruim twintig miljoen keer bekeken op YouTube.

Daarover vertellen doet Schutte aan een ander dilemma denken: de betaling. Zonder werkervaring mag je niet gelijk bij de vakbond voor acteurs, die goede vergoedingen uitonderhandelt. ‘Dus kreeg ik voor die reclame 300 dollar en geen commissie. Als ik dat als vakbondslid had gedaan, had ik 8000 à 10.000 dollar gekregen, met een vergoeding per vertoning.’

Speciale gast

Het waren dan ook niet altijd even makkelijke jaren voor Schutte. Hij had een tour van tachtig cabaretshows afgezegd om in Los Angeles te kunnen zijn, er stond veel op het spel. De stress speelde zo hoog op dat hij er huidproblemen van kreeg. Nu hij een rol in een serie heeft gehad, zullen er meer deuren opengaan. Dat merkte hij al op de set zelf: waar ze hem voorheen als bijrol of figurant negeerden, werd hij nu als een speciale gast behandeld. ‘Iedereen is vriendelijk. Je krijgt je eigen trailer op de set. Je wordt uitgenodigd op feestjes.’ Hij moet er hard om lachen. ‘Ze pronken met je: kijk, hij is nieuw. Maar ik was helemaal niet nieuw, ze zagen me gewoon jarenlang niet staan.’

De vrijdag voor ons interview heeft Schutte net zijn laatste opnamedag gehad, waarmee de elf af leveringen van Sunnyside klaar zijn. En ook al zijn er zeker aanmerkingen, zoals het beperkte marketingbudget dat is gebruikt voor de serie, de serie zal nog lang te streamen zijn. Verder is het hopen op een tweede seizoen natuurlijk. We zien dan ook een opgelucht lachende Schutte, voor wie de stress van de afgelopen jaren alweer vergeten lijkt. ‘Sommigen geven het na één of misschien drie jaar op, maar ik heb hierdoor geleerd dat je het zeker vijf jaar moet blijven proberen,’ zegt Schutte. ‘Dat heb je op z’n minst nodig, waarschijnlijk meer. Maar blijf knokken, met goede mensen om je heen. Ik dacht ook echt dat het makkelijker zou zijn.’